Grzybica ucha to infekcja wywoływana przez grzyby, która często wywołuje dyskomfort i nieprzyjemne dolegliwości. Zakażenie pojawia się zwykle wtedy, gdy dojdzie do zaburzenia równowagi między środowiskiem zewnętrznym a naturalnymi mechanizmami obronnymi. Dowiedz się, czy grzybica ucha jest zaraźliwa, jakie objawy powoduje i jak rozpoznać pierwsze oznaki.
Spis treści:
- Grzybica ucha: przyczyny rozwoju
- Objawy grzybicy ucha
- Grzybica ucha u dziecka: jak rozpoznać?
- Czy grzybica ucha jest zaraźliwa?
- Jakie badania wykonać przy grzybicy ucha środkowego?
- Grzybica ucha: leczenie infekcji
- Grzybica ucha: często zadawane pytania (FAQ)
- Podsumowanie informacji o grzybicy uszu
Grzybica ucha: przyczyny rozwoju
Grzybica ucha (w klasyfikacji ICD-10 oznaczona kodem H62.2) występuje rzadko – szacuje się, że dotyczy około 10% wszystkich przypadków zapalenia ucha zewnętrznego. Rozwija się, gdy naturalne mechanizmy ochronne ucha przestają działać skutecznie. Woskowina pełni funkcję bariery, skutecznie chroniąc ucho przed patogenami. Jej nadmierne usuwanie lub długotrwała wilgoć w przewodzie słuchowym mogą jednak osłabić tę ochronę i sprzyjać rozwojowi zakażenia.
Co może predysponować do rozwoju grzybicy ucha?
Na rozwój grzybicy w uchu wpływa zarówno środowisko, w jakim żyjemy, jak i indywidualne predyspozycje. Najważniejszym, zewnętrznym czynnikiem ryzyka jest ciepły, wilgotny klimat. Z kolei do czynników wewnętrznych zaliczamy:
- zaburzenia odporności,
- choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca,
- uszkodzenia mechaniczne przewodu słuchowego,
- niedobór woskowiny,
- długotrwałe pływanie i nurkowanie.
Grzybica ucha zewnętrznego może również rozwinąć się jako powikłanie bakteryjnego zapalenia przewodu słuchowego zewnętrznego.
Objawy grzybicy ucha
Początkowo grzybica ucha objawia się łagodnie, jednak z czasem symptomy mogą się nasilać. Typowe objawy to:
- intensywny świąd i pieczenie w uchu,
- uczucie zatkania lub wrażenie, że coś w nim zalega,
- sączenie wydzieliny z ucha.
- ból, promieniujący w okolice skroni lub żuchwy.
W miarę postępu infekcji niekiedy pojawiają się szumy uszne oraz pogorszenie słuchu.
>> Przeczytaj także: Budowa i funkcje ucha. Z czego składa się ludzkie ucho?
Jak wygląda grzybica ucha?
Lekarz może stwierdzić grzybicę w uchu, oglądając przewód słuchowy otoskopem. Badanie często ujawnia rumień, grudki, łuszczące się fragmenty skóry oraz nalot, którego wygląd kolor zależy od rodzaju grzyba.
Dla prawidłowego rozpoznania infekcji lekarz dodatkowo zleca wymaz lub zeskrobiny ze skóry w obrębie ucha zewnętrznego. Badanie mykologiczne pozwala lepiej zidentyfikować gatunek grzyba odpowiedzialny za infekcję i dobrać odpowiednie leczenie.
Grzybica ucha u dziecka: jak rozpoznać?
Grzybica ucha u dzieci i młodzieży występuje rzadko. Objawy są podobne jak u dorosłych – świąd, płyn w uchu, ból. Rozpoznanie często następuje później, gdyż małe dzieci nie potrafią dokładnie opisać dolegliwości.
Czy grzybica ucha jest zaraźliwa?
Grzybica ucha zewnętrznego zazwyczaj nie przenosi się bezpośrednio między osobami, choć nie jest to niemożliwe. Należy jednak zachować ostrożność, ponieważ wspólne używanie słuchawek dousznych lub aparatu słuchowego zwiększa ryzyko zakażenia.
Jakie badania wykonać przy grzybicy ucha środkowego?
Grzybica może również dotyczyć ucha środkowego. W razie podejrzenia grzybicy wybranego odcinka ucha lekarz przeprowadza szczegółową otoskopię, a następnie pobiera wymaz z ucha, który jest badany w laboratorium. W razie potrzeby lekarz zleca dodatkowe badania, np. audiometrię lub badania obrazowe, by ocenić stan ucha.
>>Posiew z ucha zewnętrznego to badanie wykrywające bakterie i grzyby odpowiedzialne za infekcje ucha. Wykonasz je w ALAB Laboratoria:>>
Grzybica ucha: leczenie infekcji
Leczenie rozpoczyna się od dokładnego oczyszczenia przewodu słuchowego z zalegającej wydzieliny. W przypadku schorzenia takiego jak grzybica ucha – konieczne jest zastosowanie miejscowych preparatów przeciwgrzybiczych przepisanych przez lekarza, najczęściej w postaci kropli. W opornych lub rozległych postaciach grzybicy ucha lekarz zleca leczenie ogólnoustrojowe – na przykład doustne.
>> Przeczytaj także artykuł: Grzybice powierzchowne skóry
Grzybica ucha: domowe sposoby na łagodzenie objawów
Choć najważniejsze jest stosowanie przepisanych środków, można wspomóc leczenie grzybicy ucha domowymi sposobami:
- utrzymuj ucho suche,
- unikaj wkładania wacików higienicznych,
- zrezygnuj ze słuchawek dousznych.
Powikłania nieleczonej grzybicy ucha
Grzybica w uchu nie ustępuje samoistnie, dlatego należy wdrożyć leczenie, aby przyspieszyć powrót do zdrowia i uniknąć dalszego rozwoju infekcji. Nieleczona może czasem prowadzić do zapalenia ucha środkowego, a w rzadkich sytuacjach – do zajęcia okolicznych tkanek.
Grzybica ucha: często zadawane pytania (FAQ)
Jeśli zmagasz się z grzybicą ucha, możesz czuć się zaniepokojony i mieć wiele pytań. Poniżej znajdziesz zbiór odpowiedzi, które pomogą Ci rozwiać wątpliwości.
Grzybica ucha zewnętrznego często objawia się jako zaczerwienienie i obrzęk przewodu słuchowego, któremu towarzyszy wydzielina. Widoczny może być również nalot przypominający mokrą watę.
Podstawą leczenia jest oczyszczenie przewodu słuchowego z zalegającej wydzieliny i wdrożenie leczenia przeciwgrzybiczego – miejscowego, a niekiedy również ogólnego.
Długość terapii zależy od rodzaju patogenu, zaawansowania infekcji. Po ustąpieniu ostrych objawów grzybicy ucha, leczenie kontynuuje się zwykle jeszcze przez co najmniej dwa tygodnie. W przypadku grzybicy ucha wewnętrznego proces ten może trwać dłużej.
Zabieg oczyszczania przewodu słuchowego nie powinien być bolesny, choć może powodować dyskomfort.
Najczęściej stosuje się miejscowe leki przeciwgrzybicze — na przykład klotrymazol lub inne preparaty dobrane do rodzaju rozpoznanego patogenu.
Objawy grzybicy ucha u dziecka są podobne jak u dorosłych: świąd, uczucie zatkania, ból, wydzielina oraz ewentualne pogorszenie słuchu. U najmłodszych początkowo infekcja rozwija się niepozornie, dlatego każda podejrzana zmiana powinna być skonsultowana ze specjalistą.
Podsumowanie informacji o grzybicy uszu
- Grzybica ucha zewnętrznego to stosunkowo rzadkie, ale uciążliwe zakażenie, wywoływane najczęściej przez grzyby z rodzaju Aspergillus lub Candida.
- Do jej rozwoju przyczyniają się m.in. wilgotne środowisko, urazy w przewodzie słuchowym oraz osłabiona odporność.
- Choć infekcja zwykle nie stanowi poważnego zagrożenia, to zawsze wymaga konsultacji lekarskiej i wprowadzenia leczenia.
Opieka merytoryczna: lek. Katarzyna Banaszczyk
Bibliografia
- Maleszka R, Adamski Z, Szepietowski J, Baran E. Leczenie powierzchownych zakażeń grzybiczych – rekomendacje ekspertów Sekcji Mikologicznej Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Przegląd Dermatologiczny 2015; 102(2): 101–114.
- Nowak K, Szyfter W. Problematyka zakażeń grzybiczych w obrębie ucha. Otolaryngologia Polska 2008; 62(3): 254–260.
- Pajączkowska M, Iciek W, Iciek G. Otomykoza ucha zewnętrznego wywołana przez grzyby z rodzaju Aspergillus – opis 3 przypadków. Otorynolaryngologia 2017; 16(2): 62–67.
- Ulotka dołączona do opakowania: Fungotac, 10 mg/ml, krople do uszu, roztwór (Clotrimazolum).
- Zagor M, Czarnecka P, Janoska-Jaździk M. Zakażenia ucha zewnętrznego. mp.pl . [dostęp 10 sierpnia 2025]. Dostępny w: https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-uszu/106224%2Czakazenia-ucha-zewnetrznego
