Usunięcie migdałków (tonsillektomia) to częsty zabieg u dzieci. Choć jest on stosunkowo bezpieczny, organizm potrzebuje czasu na regenerację, a odpowiednia dieta jest kluczowa przede wszystkim dla gojenia i komfortu małego pacjenta. Z tego artykułu dowiesz się, co podać dziecku po zabiegu. Skorzystaj z gotowych przepisów.
| Kluczowe informacje: >> Odpowiednia dieta po usunięciu migdałka u dziecka zmniejsza ryzyko powikłań (podrażnienia rany i krwawienia) oraz zapewnią odpowiednią podaż energetyczną. >> W pierwszych godzinach po zabiegu stosuje się najczęściej dietę płynną. Jeśli nie ma przeciwskazań dziecku podaje się tak szybko jak to możliwe pokarmy półpłynne, a następnie miękkie w celu zmniejszenia ryzyka niedoborów pokarmowych. >> Posiłki o normalnej konsystencji można podawać zwykle po 2-3 tygodniach od zabiegu, w zależności od stanu klinicznego dziecka. |
Spis treści:
- Jak usunięcie migdałka u dzieci wpływa na organizm?
- Znaczenie diety po usunięciu migdałka u dziecka
- Co jeść po usunięciu migdałków? Lista produktów
- Czego nie powinno zawierać menu po usunięciu migdałków u dziecka?
- Dieta po wycięciu migdałków u dzieci – przykładowe przepisy
- Dieta po usunięciu migdałka u dziecka – często zadawane pytania
Jak usunięcie migdałka u dzieci wpływa na organizm?
Wpływ tego zabiegu na organizm dziecka może być zarówno pozytywny, jak i wiązać się z pewnymi konsekwencjami.
- Pozytywne skutki usunięcia migdałków:
- zmniejszenie częstotliwości infekcji – migdałki są częścią układu odpornościowego, ale gdy same stają się źródłem zakażeń (np. angina ropna), ich usunięcie może zredukować liczbę zachorowań,
- poprawa oddychania – przerośnięte migdałki mogą blokować drogi oddechowe, prowadząc do chrapania i bezdechu sennego; po zabiegu dzieci często lepiej śpią,
- lepsze przyjmowanie pokarmów – powiększone migdałki mogą utrudniać przełykanie, a po operacji dzieci mogą jeść swobodniej,
- redukcja przewlekłego stanu zapalnego – częste infekcje migdałków mogą prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego, który znika po ich usunięciu.
- Możliwe negatywne skutki lub powikłania:
- ból gardła – po zabiegu dziecko może odczuwać ból, co może utrudniać jedzenie i picie,
- obrzęk tkanek – utrudnia przełykanie,
- ryzyko krwawienia – w rzadkich przypadkach może dojść do krwawienia pooperacyjnego, zwykle w ciągu pierwszych kilku dniach,
- tymczasowa zmniejszona odporność lokalna – migdałki są częścią układu limfatycznego i pełnią funkcję obronną, szczególnie u małych dzieci.
Znaczenie diety po usunięciu migdałka u dziecka
Prawidłowe żywienie po zabiegu usunięcia migdałka u dziecka:
- zapobiega podrażnieniom (chroni delikatną śluzówkę),
- minimalizuje ból przy przełykaniu (odpowiednia konsystencja pokarmów),
- zmniejsza ryzyko krwawienia (twarde pokarmy mogą uszkodzić rany),
- zapewnia odpowiednią podaż kalorii (posiłki gęste odżywczo).
>> Zobacz: Piramida Żywienia – czym jest i jakie są zasady zdrowego żywienia?
Co jeść po usunięciu migdałków? Lista produktów
Produkty należy dopasować indywidualnie zgodnie z zaleceniami lekarza i w zależności od rozległości zabiegu usunięcia migdałka, odczuwania bólu, możliwości przełykania przez dziecko jak również wieku dziecka.
W pierwszych godzinach po usunięciu migdałków zaleca się najczęściej dietę płynną. Jeżeli nie ma przeciwskazań, to należy jak najszybciej przejść na dietę półpłynną, następnie pokarmy miękkie i posiłki o normalnej konsystencji. Powrót do normalnego jedzenia zwykle trwa 2-3 tygodnie.
| Kilka godzin po zabiegu – dieta płynna | Kilka dni po zabiegu – dieta półpłynna lub papkowata | Po około tygodniu od zabiegu – pokarmy miękkie o bardziej stałej konsystencji |
| – woda niegazowana, – napar z rumianku, herbata z cukrem (opcjonalnie), – rozcieńczone soki z wodą, – rosół przecedzony, – kisiel lub galaretka owocowa (bez kawałków owoców). | – owsianki, jaglanki, kaszki, – pieczywo namoczone w herbacie lub mleku, – drobne kasze w postaci kleików (z dodatkiem masła lub ugotowanego żółtka), – kisiele, budynie, – jogurty naturalne, kefir, maślanka, miękkie serki, koktajle mleczno-owocowe, sery twarogowe zmiksowane z mlekiem lub jogurtem, – rosół, zmiksowane zupy, zupy-kremy (z dodatkiem jaja, masła lub oliwy), – drobne makarony i miękkie kluski, – mięsa i ryby gotowane i zmiksowane, – puree ziemniaczane lub warzywne z masłem, – dojrzałe awokado lub banan rozgnieciony widelcem, – warzywa oraz owoce w postaci soków, przecierów i musów, – warzywa gotowane i zmiksowane. | – jajecznica gotowana na parze, jajka na miękko lub omlety, – chleb pszenny bez skórek z masłem, – serki do smarowania, drobiowe wędliny i parówki, – ugotowane warzywa, – zupy warzywne z makaronem, drobną kaszą lub lanymi kluskami, – miękkie gotowane pulpety z mięsa, – dania z delikatnym sosem np. koperkowym, – duszone ryba (łatwe do rozdrobnienia), – miękkie muffinki (bez dodatków), – miękkie naleśniki lub placuszki bananowe. |
Istotna jest temperatura podawanych posiłków. Posiłki należy podawać dziecku przestudzone, w temperaturze pokojowej – gorące i ciepłe posiłki mogą podrażnić miejsce po zabiegu. Niektóre posiłki (np. koktajle) i produkty z lodówki (tj. jogurty, serki) można podawać chłodne – obkurczą naczynia krwionośne i zmniejszą ból przy przełykaniu.
Po zabiegu można zastosować również żywność specjalnego przeznaczenia medycznego dedykowaną dzieciom, które można stosować zamiast posiłków, bądź jako uzupełnienie diety w celu zapewnienia odpowiedniej podaży kilokalorii, zapobieganiu niedożywieniu dziecka (szczególnie, w przypadku słabego apetytu i dziecka z niską masą ciała) oraz przyśpieszeniu jego rekonwalescencji i gojeniu rany. Stosowanie żywności specjalnego przeznaczenia medycznego odbywa się pod nadzorem lekarza lub dietetyka.
Dziecku można podawać witaminę D po zabiegu wycięcia migdałków – w dawce przyjmowanej tak jak przed zabiegiem. Jednak warto wziąć pod uwagę formę podania. Bezpośrednio po zabiegu, kiedy dziecko ma problemy z przełykaniem, lepiej podawać witaminę D w kroplach podawanych na język. Po kilku dniach można podawać już w kapsułkach z twardą otoczką.
Czego nie powinno zawierać menu po usunięciu migdałków u dziecka?
Po zabiegu (zwłaszcza w pierwszych dniach) w celu zmniejszenia ryzyka podrażnienia gardła i krwawienia nie zaleca się w szczególności:
- potraw ostrych i kwaśnych,
- cytrusów i kiwi,
- produktów kiszonych, tj. ogórki, kapusta,
- produktów twardych i chrupiących, tj. chipsy, orzechy,
- gorących potraw i napoi,
- napojów gazowanych,
- potraw smażonych.
>> Przeczytaj: Dieta lekkostrawna dla dziecka. Przykładowe przepisy
Dieta po wycięciu migdałków u dzieci – przykładowe przepisy
Zupa-krem zagęszczana jajkiem
- Składniki: kalafior, pietruszka, ziemniak, żółtko jajka, szczypta kurkumy.
- Przygotowanie: Warzywa ugotuj i zmiksuj na gładko do uzyskania pożądanej konsystencji, żółtko jaja roztrzep widelcem i połącz z zupą podgrzewając ją jeszcze chwilę, ostudź.
Makaron z mięsem w sosie koperkowym
- Składniki: makaron nitki, mięso mielone z kurczaka, masło klarowane, bulion warzywny, śmietanka kremówka, koperek.
- Przygotowanie: Makaron ugotuj, ba patelni rozgrzej masło, dodaj mięso mielone i duś, rozgniatając je widelcem, wlej bulion i śmietankę, gotuj na wolnym ogniu, aż sos lekko zgęstnieje, dopraw do smaku, podaj z posiekanym koperkiem.
Lody jogurtowe
- Składniki: Jogurt naturalny, rozgnieciony banan, odrobina miodu (dla dzieci >1 r.ż.).
- Przygotowanie: Zblenduj wszystkie składniki na gładką konsystencję, zamroź w foremkach na lody.
Dieta po usunięciu migdałka u dziecka – często zadawane pytania
Tak, ale dopiero po kilku dniach, kiedy stan na to pozwoli – początkowo powinny być miękkie, bez chrupiących brzegów.
Tak, dojrzałe banany (najlepiej rozgniecione) można jeść już od 2.-3. dnia – są miękkie i bogate w potas.
Tak, od około 3. dnia – najlepiej na miękko, w formie jajecznicy na parze lub omletu.
Tak, najlepsze są domowe lody jogurtowe lub sorbety owocowe (bez dodatków). Wskazana jest jedna porcja lodów dziennie.
Piśmiennictwo
- Millington AJ, Gaunt AC, Phillips JS. Post-tonsillectomy dietary advice: systematic review. J Laryngol Otol. 2016 Oct;130(10):889-892.
- Bannister M, Thompson C. Post-tonsillectomy dietary advice and haemorrhage risk: Systematic review. Int J Pediatr Otorhinolaryngol. 2017 Dec;103:29-31.
- Thomas, PC, Moore, P, Reilly, JS. Child preferences for post-tonsillectomy diet. Int J Pediatr Otorhinolaryngol 1995;31:29–33.
- Albeladi MA, Salamah MA, Alhussaini R. The Effect of Ice Cream Intake on Pain Relief for Patients After Tonsillectomy. Cureus. 2020 Jul 9;12(7):e9092.
- Aldamluji N, Burgess A, Pogatzki-Zahn E, Raeder J, Beloeil H; PROSPECT Working Group collaborators*. PROSPECT guideline for tonsillectomy: systematic review and procedure-specific postoperative pain management recommendations. Anaesthesia. 2021 Jul;76(7):947-961.
