Drętwienie nóg to nieprzyjemne uczucie, którego każdy doświadczył przynajmniej raz w życiu. W większości przypadków ma charakter przejściowy i nie jest związane z żadnymi procesami patologicznymi. Zdarza się jednak, że wskazuje na choroby wymagające szczegółowej diagnostyki i leczenia. Sprawdź, jakie są przyczyny drętwienia nóg i kiedy udać się do lekarza.
| Kluczowe informacje: >> Drętwienie nóg to nieprzyjemne uczucie opisywane jako mrowienie, przebieganie prądu, wbijanie igieł. Może występować tylko na jednej kończynie lub na obu jednocześnie. >> Najczęstsze przyczyny drętwienia nóg to: ucisk lub uraz nerwu, zaburzenia krążenia w obrębie kończyn dolnych, choroby neurologiczne, niedobory witamin i minerałów. >> W diagnostyce przyczyny drętwienia nóg zastosowanie mają m.in. badania laboratoryjne z krwi, badania obrazowe, elektromiografia. |
Spis treści:
- Co oznacza drętwienie nóg?
- Jakie mogą być przyczyny drętwienia nóg?
- Drętwienie nóg w ciąży – czy jest powodem do niepokoju?
- Drętwienie nóg w nocy – co może oznaczać?
- Jakie badania wykonać przy drętwieniu nóg?
- Jak leczyć drętwienie nóg i kiedy udać się do lekarza?
- FAQ. Drętwienie nóg – często zadawane pytania
Co oznacza drętwienie nóg?
Drętwienie nóg jest formą parestezji, czyli nieprzyjemnego wrażenia czuciowego. Jest opisywane jako uczucie mrowienia, utraty czucia, przechodzenia prądu, wbijania igiełek. Zdarza się, że towarzyszy mu ból lub przeczulica. Może dotyczyć tylko jednej nogi lub obu jednocześnie. Obejmuje całą kończynę dolną lub tylko jej część – np. stopę, łydkę czy udo. W większości przypadków drętwienie nóg jest krótkotrwałe i nieszkodliwe, jednak bywa też pierwszym objawem poważnych chorób, które wymagają szczegółowej diagnostyki i leczenia.
>> Zobacz także: Mrowienie i drętwienie lewej ręki – co oznacza i jak leczyć te objawy?
Jakie mogą być przyczyny drętwienia nóg?
Przyczyny drętwienia nóg są różnorodne i mogą obejmować zarówno zupełnie niegroźne i przemijające stany, jak i poważne choroby. Wśród najczęstszych można wymienić:
- chwilowe niedokrwienie kończyny spowodowane uciskiem lub pozostawaniem w jednej pozycji przez długi czas,
- zaburzenia krążenia w kończynach dolnych,
- niedobór witamin lub minerałów,
- zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa,
- choroby neurologiczne,
- uszkodzenie nerwu na skutek urazu,
- powikłania cukrzycy (neuropatia cukrzycowa).
Przyczyny drętwienia nóg zostaną bardziej szczegółowo omówione w dalszej części artykułu.
Drętwienie nóg a choroby neurologiczne
Jedną z neurologicznych przyczyn drętwienia nóg może być stwardnienie rozsiane. Jest to przewlekła choroba demielinizacyjna ośrodkowego układu nerwowego. Powoduje zanik osłonek mielinowych i włókien nerwowych. Jej przyczyna nie jest znana. Stwardnienie rozsiane najczęściej ujawnia się między 20. a 40. rokiem życia. Drętwienie nóg nie jest jedynym objawem. Oprócz niego występują m.in. podwójne widzenie, oczopląs, zawroty głowy, zaburzenia równowagi, zaburzenia pamięci, niedowłady kończyn, męczliwość.
Inną neurologiczną przyczyną drętwienia nóg jest zespół Guillaina-Barrégo. To ostra polineuropatia o podłożu autoimmunologicznym. Choroba może być też powikłaniem zakażenia (np. wirusem zapalenia wątroby typu B, Haemophilus influenzae). Jej przebieg jest bardzo zróżnicowany. Zespół Guillaina-Barrégo objawia się m.in. drętwieniem nóg, niedowładem wiotkim kończyn dolnych, niedowładem mięśni twarzy, zaburzeniami ze strony układu autonomicznego.
Natomiast drętwienie nóg, bolesne skurcze łydek, potrzeba poruszania nogami wskazują na zespół niespokojnych nóg. Schorzenie może mieć związek z zaburzeniem metabolizmu dopaminy. Objawy występują głównie w nocy.
Drętwienie nóg a niedobory witamin i minerałów
Drętwienie nóg może być spowodowane niedoborem witamin i minerałów. Wystąpienie objawu wskazuje zwykle na zbyt niski poziom:
- witamin z grupy B (zwłaszcza B1, B6 i B12),
- magnezu,
- wapnia,
- potasu.
Wynikiem zaburzeń elektrolitowych – niedoboru wapnia i magnezu – może być tężyczka. Jest to stan, który cechuje się nadmierną pobudliwością nerwowo-mięśniową. W jej przebiegu występuje m.in. drętwienie nóg, rąk, twarzy i języka, drżenie rąk, uczucie zmęczenia, lęk, niepokój, drażliwość.
Zaburzenia krążenia jako przyczyna drętwienia nóg
Zaburzenia krążenia w kończynach dolnych to kolejna możliwa przyczyna drętwienia nóg. Miażdżyca tętnic obwodowych prowadzi do zwężenia naczyń i upośledzenia przepływu krwi, co skutkuje niedotlenieniem tkanek. Pozostałe objawy to m.in.:
- bóle kończyn dolnych,
- uczucie zimna na nogach,
- utrata owłosienia na kończynach dolnych,
- osłabienie tętna na kończynach dolnych.
Z kolei uczucie ciężkości, obrzęki i drętwienie nóg mogą wskazywać na przewlekłą niewydolność żylną.
>> Przeczytaj: Skurcze łydek i nóg. Co jest przyczyną bolesnych skurczy mięśni?
Urazy i uszkodzenia nerwów a drętwienie nóg
Przyczyną drętwienia nóg mogą być urazy, uszkodzenia lub ucisk nerwów. Objaw występuje m.in. w przebiegu rwy kulszowej, reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS), zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa, zespołu cieśni kanału stępu czy polineuropatii (np. jako powikłanie cukrzycy, nadużywania alkoholu, chorób nowotworowych, toksyn, schorzeń autoimmunologicznych).
Drętwienie nóg w ciąży – czy jest powodem do niepokoju?
Drętwienie nóg w ciąży jest dość częstym objawem i w większości przypadków wynika z ucisku powiększającej się macicy na nerwy i naczynia krwionośne. Może być też związane z niedoborami witamin lub minerałów. Zazwyczaj nie stanowi powodu do niepokoju, jednak jeżeli drętwieniu towarzyszą dodatkowe dolegliwości – np. ból i obrzęk jednej nogi, problemy z chodzeniem, osłabienie, zawroty głowy – konieczna jest konsultacja lekarska.
Drętwienie nóg w nocy – co może oznaczać?
Drętwienie nóg w nocy często wynika z nieprawidłowej pozycji, podczas której dochodzi do ucisku na nerwy. Inną możliwą przyczyną jest zespół niespokojnych nóg. Wówczas pojawiają się również bolesne skurcze łydek i potrzeba poruszania kończynami dolnymi.
Jakie badania wykonać przy drętwieniu nóg?
Dobór badań w diagnostyce przyczyny drętwienia nóg zależy od wywiadu lekarskiego i towarzyszących objawów. Lekarz może zlecić m.in. badania laboratoryjne z krwi (np. poziom magnezu, wapnia, witamin z grupy B, glukozy), badania obrazowe (np. rezonans magnetyczny kręgosłupa, USG Doppler kończyn dolnych) czy elektromiografię.
Jak leczyć drętwienie nóg i kiedy udać się do lekarza?
Przy krótkotrwałym ucisku na nerw zwykle wystarczy zmiana pozycji lub ćwiczenia rozciągające. W przypadku neuropatii, niedoborów witamin, miażdżycy, chorób neurologicznych konieczne jest leczenie przyczynowe. Obejmuje ono m.in. farmakoterapię i fizjoterapię.
>> To może Cię zainteresować: Czym są suplementy diety i czym się różnią od leków?
FAQ. Drętwienie nóg – często zadawane pytania
Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące drętwienia nóg.
Uzupełnienie magnezu może pomóc, jeżeli przyczyną drętwienia nóg jest niedobór tego pierwiastka. Przed rozpoczęciem suplementacji należy skonsultować się z lekarzem i wykonać badania laboratoryjne.
W pierwszej kolejności należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu (POZ). Po zebraniu wywiadu i wykonaniu podstawowych badań wyda skierowanie do konkretnego specjalisty (np. neurologa).
Sporadyczne drętwienie zwykle nie jest groźne. Uwagę należy zwrócić na objawy towarzyszące – np. ból i obrzęk nóg, osłabienie mięśni, zawroty głowy czy problemy z równowagą.
Opieka merytoryczna: lek. Kacper Staniszewski
Bibliografia
- https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.I.1.9. (dostęp 11.07.2025)
- https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/151119,stwardnienie-rozsiane (dostęp 11.07.2025)
- M. Nojszewska i in., Stwardnienie rozsiane. Poradnik dla pacjenta, Medical Communications Sp. z o.o., Warszawa 2024
- H. Drac, Ostra zapalna polineuropatia demielinizacyjna i aksonalna — zespół Guillaina-Barrégo, Polski Przegląd Neurologiczny 2009, t. 5, nr 2, 61-67
- https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/93853,dretwienie-konczyn-u-nastolatkow-etiologia-diagnostyka-roznicowanie (dostęp 10.07.2025)
- J. Myśliwiec, Tężyczka utajona, Medycyna po Dyplomie 05/2017
- F.A. Arain, L.T. Cooper, Miażdżyca tętnic obwodowych: diagnostyka i leczenie, Medycyna po Dyplomie 6/2010, s. 81–91
