Panel metabolitów wit. B

Witaminy są organicznymi składnikami odżywczymi, wykazującymi ważne działanie metaboliczne. Potrzebne są w małych ilościach i muszą być dostarczane w diecie, ponieważ organizm nie potrafi ich syntetyzować.

Rozpuszczalne w wodzie witamin z grupy B: B1, B2, B3, B5, B6, B12, kwas foliowy i biotyna są kofaktorami enzymów. Odgrywają ważną rolę w procesach metabolicznych.

Niedobory witamin z grupy B prowadzą do upośledzenia szlaków metabolicznych, co znajduje odzwierciedlenie w zwiększonej produkcji produktów pośrednich przebiegających procesów biochemicznych w organizmie. Zaburzenie procesów metabolicznych wynikające z niedoboru (czasem nadmiaru) witamin powoduje powstanie związków pośrednich, które mają niekorzystny wpływ na zdrowie i samopoczucie. Typowe objawy to zmęczenie, niska odporność, osłabienie mięśni, brak koncentracji, bezsenność, drażliwość, ataksja, drgawki, zaburzenia mowy, zaparcia i uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej.

W ramach pakietu metabolitów witamin B uzyskiwane są informacje o poziomie w moczu następujących kwasów:

• kwas alfa-ketoizowalerianowy, kwas alfa-ketoizokapronowy i kwas alfa-keto-beta-metylowalerianowy - są produktami degradacji kilku aminokwasów (waliny, leucyny, izoleucyny). Ich dalsze przemiany zależen są od prawidłowej podaży witamin B1, B2, B3, B5 i kwasu alfa-liponowego,
• kwas ksanturenowy - wskaźnik obecności witaminy B6,
• kwas metylomalonowy - wskaźnik niedoboru witaminy B12.

Oznaczenie kwasu metylomalonowego w moczu jest wskaźnikiem niedoboru czynnościowego witaminy B12 w ustroju człowieka. Zwiększone wydalanie można już zaobserwować przed wystąpieniem zmian w morfologii (tj. przed wystąpieniem niedokrwistości makrocytowej).

Oznaczane w badaniu kwas α-ketoizowalerianowy, kwas α -ketoizokapronowy, kwas α -keto-β-metylowalerianowy to produkty degradacji aminokwasów: waliny, leucyny i izoleucyny. Dalszy metabolizm tych produktów odbywa się, gdy są nienaruszone funkcje koenzymu, który jest zależny od prawidłowej podaży witamin B1, B2, B3, B5 i kwasu alfa-liponowego. Zwiększone wydalenia z moczem w/w kwasów wiąże się z niedoborem witamin, co może byś spowodowane: brakiem w diecie, zespołem złego wchłaniania, zwiększonym zapotrzebowaniem, stresem, czy nadmiernym spożyciem alkoholu.

Kwas ksanturenowy w zwiększonych ilościach obserwujemy w moczu w przypadku niedoboru witaminy B6. Chociaż skutki niedoboru witaminy B6 zdarzają się dość rzadko, to u znacznej liczby osób poziom tej witaminy znajduje się na granicy wartości oczekiwanych. Już niewielkie niedobory tej witaminy objawiają się zaburzeniami przemiany tryptofanu i metioniny. Kwas ksanturenowy jest przejściowym produktem w szlaku kinureninowym przemiany tryptofanu, finalnym produktem tego szlaku jest kwas nikotynowy i nikotynamid (związki te wykazują aktywność biologiczną niacyny).

Panel metabolitów wit. B - kto i kiedy powinien wykonać badanie?

Wskazaniem do wykonania badania są objawy spowodowane niedoborem witamin B.

Do objawów tych należą: zmęczenie; zaburzenia odporności, częste infekcje; osłabienie mięśni; zaburzenia lub brak koncentracji; bezsenność; drażliwość; zaburzenia neurologiczne - ataksja, drgawki, zaburzenia mowy; zaparcia i uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej, zaburzenia odczuwania smaku.