Krosty to wykwity skórne, które mogą pojawiać się w różnych lokalizacjach, zarówno na skórze gładkiej, jak i na owłosionej skórze głowy. W przebiegu których schorzeń skóry mogą pojawiać się swędzące krosty na nogach? Czy czerwone krosty na nogach u dziecka mogą być związane z atopowym zapaleniem skóry? Jak radzić sobie z tymi dolegliwościami? Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się więcej na temat krost pojawiających się na nogach.
Spis treści:
- Krosty na nogach: jak wyglądają?
- Krosty na nogach: co oznaczają?
- Czego przyczyną mogą być krosty na nogach?
- Jak sprawdzić, od czego są krosty na nogach?
- Czy można zapobiec powstawaniu krost na nogach?
- Co stosować na krosty na nogach?
- Domowe sposoby na krosty na nogach
- Krosty na nogach – często zadawane pytania
- Krosty na nogach – podsumowanie
Krosty na nogach: jak wyglądają?
Krosty to zmiany wyczuwalne podczas badania palpacyjnego, co oznacza, że są wyniosłe ponad poziom skóry. Charakteryzują się tym, że są wypełnione treścią ropną, która przyjmuje typowo żółtawe, a niekiedy białawe zabarwienie.
Krosty na nogach mogą lokalizować się w różnych obszarach kończyny dolnej, zarówno w obrębie skóry ud, podudzi, a także stóp i podeszew. Lokalizacja zmian skórnych może być cenną informacją diagnostyczną, wskazującą na konkretne schorzenie.
>> Sprawdź: Trądzik – choroba o wielu obliczach
Krosty na nogach: co oznaczają?
Krosty na nogach mogą pojawić się zarówno w przebiegu miejscowych infekcji bakteryjnych (na przykład dotyczących mieszków włosowych), ale i również schorzeń zapalnych o przewlekłym charakterze. Należy mieć świadomość, że pacjenci bardzo często opisują swoje dolegliwości mianem krost na nogach także w odniesieniu do innych wykwitów chorobowych (na przykład grudek, nadżerek czy pęcherzyków). Postawienie diagnozy dermatologicznej wymaga wizyty u lekarza i wnikliwego obejrzenia skóry.
>> Zobacz: Wyprysk potnicowy (potnica): objawy, przyczyny i leczenie
Czego przyczyną mogą być krosty na nogach?
Jakie schorzenia dermatologiczne mogą objawiać się krostami na nogach? Poniżej charakterystyka najczęściej zgłaszanych przez pacjentów problemów związanych z tego rodzaju wykwitami skórnymi.
Czerwone krosty na nogach
Określenie czerwone krosty na nogach jest zwrotem potocznym, ponieważ zgodnie z wiedzą dermatologiczną, krosty mają żółte zabarwienie, związane z zawartością treści ropnej. Pacjenci często jednak opisują tym zwrotem zapalenie mieszków włosowych. Dermatoza ta jest najczęściej spowodowana przez bakterie (w tym często przez Staphylococcus aureus), ale może również być konsekwencją zakażenia grzybiczego (w tym przypadku najczęściej odpowiedzialne są grzyby z rodzaju Malassezia).
Do wystąpienia zapalenia mieszków włosowych może predysponować:
- uszkodzenia mechaniczne skóry, do których doszło na przykład podczas depilacji,
- noszenie obcisłej, nieprzewiewnej odzieży, wykonanej ze sztucznych materiałów,
- nieprawidłowa higiena,
- zaczopowanie ujść mieszków włosowych przez stosowane kosmetyki (na przykład olejki czy maści),
- niektóre choroby przewlekłe, w tym cukrzyca,
- obniżenie odporności organizmu,
- niedobory witaminowe.
>> To może Cię zainteresować: Niedobory witamin i minerałów u dzieci – objawy, przyczyny, badania
Swędzące krosty na nogach
Swędzące krosty na nogach mogą być związane z miejscowymi reakcjami alergicznymi i nadkażeniem bakteryjnym (na przykład w przebiegu atopowego zapalenia skóry). Skóra z atopią cechuje się wybitną suchością i złuszczaniem, co sprawia, że pacjenci opisują niekiedy swoje zmiany jako suche krosty na nogach. Świąd i obecność obwodowo ułożonych krost może towarzyszyć również zakażeniom grzybiczym skóry.
>> Sprawdź: Grzybice powierzchowne skóry
Twarde krosty na nogach
Zmiany skórne opisywane przez pacjentów jako twarde krosty na nogach mogą odpowiadać wielu jednostkom chorobowym, w tym między innymi włókniakom twardym. Choć zgodnie z nomenklaturą medyczną nie są to krosty, to niekiedy pacjenci używają tego określenia w stosunku do tej dolegliwości. Włókniaki twarde to zmiany łagodne, które często pojawiają się po drobnych urazach na przykład ukąszeniu czy zadrapaniu skóry. Mają postać twardej grudki i najczęściej lokalizują się w obrębie kończyn dolnych. Włókniaki twarde cechują się typowym obrazem dermatoskopowym.
Białe i ropne krosty na nogach
Białe krosty na nogach to kolejne potoczne określenie, często używane przez pacjentów. Chorzy mogą w ten sposób opisywać krosty w przebiegu między innymi takich schorzeń jak:
- łuszczyca krostkowa – w tym przypadku występują krosty jałowe, co oznacza, że po wykonaniu posiewu z tego rodzaju zmian, nie wyhoduje się drobnoustrojów, ponieważ przyczyną tego schorzenia nie jest infekcja,
- zespół Sneddona-Wilkinsona – jest to rzadko występująca, przewlekła choroba skóry, która cechuje się obecnością wiotkich krost, które mogą lokalizować się nie tylko na kończynach, ale i na tułowiu czy w obrębie pachwin,
- zmiany polekowe – osutki polekowe mogą mieć bardzo różną morfologię; jedną z możliwych manifestacji jest między innymi osutka krostkowa, tego rodzaju zmiany mogą pojawić się po wielu substancjach, w tym po antybiotykach, lekach przeciwzapalnych (NLPZ) czy terapiach onkologicznych.
>> To może Cię zainteresować: Łuszczyca krostkowa – objawy, przyczyny, badania i leczenie
Jak sprawdzić, od czego są krosty na nogach?
Pierwszym i najważniejszym krokiem jest udanie się na konsultację do lekarza dermatologa. Po dokładnej ocenie stanu skóry i przeprowadzeniu wywiadu chorobowego lekarz może zadecydować o konieczności wykonania badań dodatkowych, w tym:
- badania mykologicznego,
- badania dermatoskopowego,
- wymazu ze zmian skórnych,
- badania histopatologicznego,
- badań laboratoryjnych – w tym m. in. stężenia glukozy, stężenia białka CRP, morfologii krwi obwodowej.
Czy można zapobiec powstawaniu krost na nogach?
W celu profilaktyki pojawiania się zmian krostkowych na skórze należy zastosować się do kilku zaleceń, które zmniejszają ryzyko rozwoju m. in. zapalenia mieszków włosowych. Warto pamiętać o:
- unikaniu uszkodzeń mechanicznych i zadrapań,
- każdorazowej zmianie maszynek do golenia,
- dbaniu o codzienną higienę skóry,
- unikaniu narażenia na ukąszenia owadów.
>> Sprawdź: Łojotokowe zapalenie skóry – objawy, przyczyny, leczenie
Co stosować na krosty na nogach?
Zmiany o typie krost na nogach wymagają konsultacji lekarskiej i włączenia odpowiedniej terapii. Sposób leczenia zależy między innymi od zdiagnozowanej jednostki chorobowej. W przypadku zapalenia mieszków włosowych stosuje się antybiotyki w postaci miejscowej (kremy, maści), a w zaawansowanych przypadkach również antybiotyki w postaci ogólnej (np. leczenie doustne). Łuszczyca krostkowa może wymagać włączenia leczenia ogólnego z zastosowaniem retinoidów (acytretyny) czy leków immunosupresyjnych (do których należy metotreksat i cyklosporyna). Leczenie powinno być prowadzone pod nadzorem doświadczonego dermatologa.
Domowe sposoby na krosty na nogach
Należy podkreślić, że nie warto leczyć się na własną rękę. Przed konsultacją z lekarzem należy zadbać o odpowiednią higienę skóry. W celu zmniejszenia ryzyka nawrotów infekcji bakteryjnych, w tym zapalenia mieszków włosowych, warto stosować zróżnicowaną dietę, z ograniczeniem spożywania cukrów prostych. Jeżeli pacjent choruje dodatkowo na cukrzycę, to wówczas konieczne jest monitorowanie poziomu glukozy we krwi i utrzymywanie jej w zalecanych granicach. Warto wiedzieć, że cukrzyca sprzyja istotnie nawrotom zakażeń skóry, w tym infekcjom bakteryjnym i grzybiczym.
>> Zobacz: Rola dysbiozy jelitowej w wybranych chorobach skóry
Krosty na nogach – często zadawane pytania
Poniżej znajdują się odpowiedzi na najczęściej zadawane przez pacjentów pytania dotyczące krost na nogach.
Czerwone kropki na nogach to potoczne określenie, pod którym pacjent może mieć na myśli zarówno krosty, plamki, jak i grudki. Nie są to tożsame sformułowania, co oznacza, że niezbędna jest konsultacja dermatologiczna. Tego rodzaju wykwity mogą bowiem wystąpić w wielu schorzeniach skóry, co wymaga weryfikacji lekarskiej.
Krosty na nogach mogą świadczyć o infekcji skóry spowodowanej przez drobnoustroje, ale również o chorobie przewlekłej, w tym łuszczycy krostkowej czy też zespole Sneddona-Wilkinsona. Tego rodzaju wykwity mogą być również elementem obrazu klinicznego osutek polekowych.
Niezbędna jest konsultacja dermatologiczna i włączenie odpowiedniego leczenia. Terapia uzależniona jest od konkretnej jednostki chorobowej i indywidualnej sytuacji klinicznej pacjenta.
Zmiany alergiczne mogą przyjmować postać swędzących bąbli, zmian rumieniowych, a także zmian rumieniowo-grudkowych i przeczosów (czyli linijnych uszkodzeń naskórka, wywołanych drapaniem). Schorzenia skóry o tle alergicznym to między innymi pokrzywka, atopowe zapalenie skóry (AZS) czy alergiczne, kontaktowe zapalenie skóry. Zmianom o podłożu alergicznym może towarzyszyć również nasilona suchość skóry oraz złuszczanie. Choć krosty nie są klasycznym wykwitem skórnym w przebiegu schorzeń alergicznych, to mogą się one pojawić w przypadku nadkażenia bakteryjnego zmian.
>> Przeczytaj: Alergia kontaktowa (skórna) – objawy, przyczyny, diagnostyka i leczenie
Krosty na nogach – podsumowanie
- Krosty na nogach to zmiany wyniosłe ponad poziom skóry, wypełnione żółtą treścią ropną.
- Krosty na nogach mogą być elementem klinicznym łuszczycy krostkowej, zapalenia mieszków włosowych, grzybicy skóry gładkiej, czy zespołu Sneddona-Wilkinsona.
- Krosty na nogach u dzieci częściej, niż w populacji dorosłej mogą wynikać z nadkażenia bakteryjnego zmian skórnych pojawiających się w przebiegu dermatoz alergicznych.
- W diagnostyce kluczową rolę odgrywa dokładnie przeprowadzone badanie dermatologiczne, badanie dermatoskopowe, a także badania dodatkowe, w tym procedury mikrobiologiczne i laboratoryjne.
- Leczenie zależy od konkretnej jednostki chorobowej i powinno być prowadzone pod opieką lekarza dermatologa.
Bibliografia
- L. Rudnicka i inni, Współczesna Dermatologia, PZWL, Warszawa 2022,
- L. Bolognia i inni, Fourth Edition Dermatologia, Medipage, Warszawa 2022,
- A. Szczeklik, Piotr Gajewski, Interna Szczeklika, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2020/2021,
- A. Dembińska-Kieć i inni, Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Urban & Partner, Wrocław 2005 (dodruk), s. 654–659.
