Szczepienia w ciąży. Jakie szczepienia są zalecane dla kobiet ciężarnych i planujących ciążę?

W ciąży dbałość o zdrowie nabiera jeszcze większego znaczenia. Przyszła mama musi troszczyć się nie tylko o siebie, ale również o swoje dziecko. Jednym z najważniejszych elementów profilaktyki zdrowotnej są szczepienia ochronne, które mogą znacząco zmniejszyć ryzyko poważnych powikłań infekcyjnych u ciężarnej i rozwijającego się płodu. Poznaj zalecane szczepienia w ciąży i przed ciążą.

Spis treści:

  1. Szczepienia w ciąży: czy są bezpieczne dla matki i płodu?
  2. Jakie szczepienia przed ciążą wykonać?
  3. Lista szczepień w ciąży do wykonania przez ciężarne
  4. Czy szczepienie na tężec w ciąży jest konieczne?
  5. Szczepienia w ciąży – często zadawane pytania
  6. Jakie szczepienia w ciąży: podsumowanie informacji

Szczepienia w ciąży: czy są bezpieczne dla matki i płodu?

Bezpieczeństwo szczepień w ciąży jest przedmiotem licznych badań klinicznych. Rekomendowane szczepionki zawierają inaktywowane (zabite) patogeny lub ich fragmenty. Tym samym nie stanowią zagrożenia dla płodu, a nawet przeciwnie – immunizacja ciężarnej pozwala na przekazanie przeciwciał dziecku, zapewniając mu ochronę w pierwszych miesiącach życia. Szczepienia w ciąży chronią przed infekcjami, które zwiększają ryzyko powikłań okołoporodowych i wad wrodzonych.

Należy pamiętać, że nie wszystkie szczepienia mogą być wykonane w ciąży. Przeciwwskazane są szczepionki żywe – m.in. przeciwko:

Powyższe szczepienia powinny być wykonane przed ciążą, z zachowaniem odpowiedniej przerwy między podaniem preparatu a zapłodnieniem.

Pamiętaj:
Podawanie szczepionek żywych członkom rodziny ciężarnej jest bezpieczne, ponieważ nie ma ryzyka przeniesienia patogenu.

Jakie szczepienia przed ciążą wykonać?

Przed ciążą zalecane jest wykonanie szczepień ochronnych w zależności od historii chorobowej, historii szczepień oraz indywidualnego ryzyka. Szczegółowy plan należy omówić z lekarzem prowadzącym.

Szczepienia zalecane przed ciążą to przede wszystkim preparaty przeciw:

Należy pamiętać, że po przyjęciu szczepionek żywych należy odczekać z zajściem w ciążę minimum 4 tygodnie.

Pakiet kobiety przed ciążą (15 badań) banerek

Lista szczepień w ciąży do wykonania przez ciężarne

Bezpieczne i rekomendowane szczepienia w ciąży to:

  • szczepionka przeciwko krztuścowi,
  • szczepionka przeciwko RSV,
  • szczepionka przeciwko grypie,
  • szczepionka przeciwko COVID.

Oprócz tego w uzasadnionych przypadkach (np. sytuacja epidemiologiczna w danym regionie, przynależność do grupy ryzyka, podróż zagraniczna) ciężarnej można podać szczepionkę przeciwko WZW B, WZW A, pneumokokom, meningokokom, tężcowi i błonicy, wściekliźnie, japońskiemu zapaleniu mózgu, polio, żółtej gorączce oraz cholerze i durowi brzusznemu (wyłącznie szczepionki nieżywe).

Szczepienie na krztusiec w ciąży

Szczepienie przeciwko krztuścowi powinno zostać podane każdej ciężarnej między 27. a 36. tygodniem ciąży. Nawet jeżeli kobieta była wcześniej szczepiona, wskazane jest podanie dawki przypominającej w każdej kolejnej ciąży. Szczepionka jest całkowicie bezpieczna dla płodu.

>> Więcej o szczepieniach przeciwko krztuścowi w ciąży i jego korzyściach przeczytasz w artykule: Krztusiec w ciąży

Szczepienie RSV w ciąży

Wirus RSV (syncytialny wirus oddechowy) jest jedną z głównych przyczyn zakażeń dolnych dróg oddechowych u niemowląt i noworodków. Wprowadzenie szczepionki przeciwko RSV w ciąży jest elementem profilaktyki chorób układu oddechowego w pierwszych 6 miesiącach życia dziecka.

Szczepienie na RSV w ciąży jest podawane między 24. a 36. tygodniem. Ciężarna otrzymuje 1 dawkę preparatu.

Szczepienie na grypę w ciąży

Grypa sezonowa u ciężarnych może mieć ciężki przebieg oraz stwarza ryzyko powikłań – szczególnie w III trymestrze. Skutkiem infekcji może być m.in. ciężkie zapalenie płuc, ostra niewydolność oddechowa, a nawet zgon (również płodu).

Szczepienie na grypę w ciąży może być podane w dowolnym momencie. Ciężarne otrzymują 1 dawkę szczepionki z inaktywowanym wirusem.

>> Zobacz także: Najczęstsze powikłania po grypie – jak im zapobiegać?

Szczepienie COVID w ciąży

Infekcja COVID-19 u ciężarnych zwiększa ryzyko powikłań – w tym przedwczesnego porodu. Dlatego w celu ochrony kobiety, jak i dziecka, zalecane jest szczepienie ochronne. Szczepionka na COVID w ciąży może być podana w dowolnym momencie.

>> Przeczytaj: COVID-19 a ciąża

Szczepienie HPV w ciąży

Szczepionka przeciwko HPV (wirusowi brodawczaka ludzkiego) nie powinna być podawana w czasie ciąży. Brakuje wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa jej stosowania u ciężarnych. Rekomendowane jest natomiast zaszczepienie się wcześniej, ponieważ jest to element profilaktyki raka szyjki macicy i innych nowotworów wywołanych przez wirusa HPV.

Czy szczepienie na tężec w ciąży jest konieczne?

Szczepienie przeciw tężcowi w ciąży jest zalecane, jeżeli kobieta nie była wcześniej szczepiona lub nie pamięta daty ostatniego szczepienia. Najczęściej między 27. a 36. tygodniem ciąży stosuje się szczepionkę dTap, która łączy ochronę przed tężcem, błonicą i krztuścem. Preparat zawiera obniżoną zawartość antygenów.

Warto wiedzieć:
Możliwe jest również podanie ciężarnej preparatu złożonego przeciw krztuścowi, błonicy, tężcowi i polio.
Pakiet kobiety w ciąży (16 badań) banerek

Szczepienia w ciąży – często zadawane pytania

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące szczepień ochronnych dla kobiet w ciąży.

Jakie szczepionki są potrzebne w czasie ciąży?

W ciąży zalecane są szczepienia preparatami inaktywowanymi przeciwko krztuścowi, grypie, COVID-19 oraz RSV.

Jakie są skutki uboczne szczepienia na krztusiec w ciąży?

Najczęściej występujące objawy to ból, zaczerwienienie i obrzęk w miejscu podania, a także niewielka gorączka, uczucie zmęczenia i ból głowy.

Jakie szczepienia dla kobiet w ciąży?

Kobietom w ciąży zalecane są szczepienia przeciwko krztuścowi, grypie, COVID oraz RSV. Jeżeli istnieją wskazania, można podać inne szczepionki inaktywowane (np. przeciw tężcowi, WZW B, WZW A).

Czy należy doszczepiać się na różyczkę przed ciążą?

Kobieta planująca ciążę powinna upewnić się, że posiada odporność przeciwko różyczce (poszczepienną lub w wyniku przechorowania). W przypadku braku przeciwciał należy wykonać szczepienie najpóźniej na miesiąc przed planowanym zapłodnieniem.

Czy szczepienia w ciąży są darmowe?

W Polsce szczepienia zalecane ciężarnym są darmowe. Kobiety planujące ciążę mogą skorzystać z bezpłatnego szczepienia przeciwko WZW B (jeżeli nie były wcześniej szczepione).

Jakie szczepienia w ciąży: podsumowanie informacji

  • Szczepienia w ciąży przeciwko krztuścowi, RSV, COVID i grypie są bezpieczne i zalecane.
  • W ciąży przeciwwskazane są szczepionki żywe. Dlatego szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce oraz ospie wietrznej należy wykonać na minimum 4 tygodnie przed zajściem w ciążę.
  • Zalecane szczepienia dla ciężarnych można wykonać bezpłatnie.

Opieka merytoryczna: lek. Sara Aszkiełowicz


Bibliografia

  1. A. Seremak-Mrozikiewicz i in., Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, Polskiego Towarzystwa Wakcynologii oraz Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej dotyczące szczepień kobiet planujących ciążę, ciężarnych oraz karmiących, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2023, t. 8, nr 2, s. 89–103
  2. https://szczepienia.pzh.gov.pl/wszystko-o-szczepieniach/jakie-szczepeinia-zaleca-sie-kobietom-w-ciazy/ (dostęp 10.06.2025)
  3. https://www.mp.pl/szczepienia/ekspert/wzw_typu_b_ekspert/wzwb-wskazania/199567,jakie-szczepienia-sprawdzic-i-wykonac-przed-planowana-ciaza-a-ktore-w-trakcie-ciazy (dostęp 10.06.2025)
  4. https://szczepienia.pzh.gov.pl/kalendarz-szczepien-w-okresie-ciazy/ (dostęp 10.06.2025)
  5. https://www.mp.pl/szczepienia/artykuly/przegladowe/353407,szczepienie-kobiet-w-ciazy-cz-i (dostęp 10.06.2025)
  6. https://www.mp.pl/szczepienia/przeglad/hpv/167036,szczepienie-hpv-4-a-ryzyko-powiklan-ciazy (dostęp 10.06.2025)

Angelika Janowicz
Angelika Janowicz
Z wykształcenia pielęgniarka, absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Doświadczenie zawodowe zdobywała w gabinecie zabiegowym, a także w poradni laryngologicznej, pediatrycznej i kardiologicznej. Interesuje się psychodietetyką i żywieniem człowieka w chorobach metabolicznych – w szczególności zastosowaniem diet niskowęglowodanowych w insulinooporności.
 alabbanerek_wdomu

Social

88,235FaniLubię
3,663ObserwującyObserwuj
18,200SubskrybującySubskrybuj
 baner_CW_2025-07-10

Przeczytaj też