Łysienie plackowate u dzieci to choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje mieszki włosowe, prowadząc do miejscowego wypadania włosów. Choć nie stanowi ono zagrożenia dla zdrowia fizycznego, często wpływa na samoocenę i rozwój emocjonalny dziecka.
| Z tego artykułu dowiesz się: >> jakie są przyczyny łysienia plackowatego u dzieci, >> poznasz wpływ stresu i czynników genetycznych na rozwój choroby, >> w jakim wieku może wystąpić choroba, >> jakie objawy powinny zaniepokoić rodziców, >> jak wygląda diagnostyka – od badania trychologicznego po testy laboratoryjne, >> jakie leki i terapie są stosowane u dzieci, >> kiedy można zauważyć pierwsze efekty leczenia, >> jakie są szanse na całkowite wyleczenie, >> jak łysienie wpływa na psychikę i rozwój dziecka. |
Spis treści:
- Jakie są przyczyny łysienia plackowatego u dzieci?
- W jakim wieku może wystąpić łysienie plackowate u dzieci
- Jak objawia się łysienie plackowate u dzieci?
- Czy łysienie plackowate u dzieci wpływa na rozwój dziecka?
- Diagnostyka łysienia plackowatego u dzieci
- Leczenie łysienia plackowatego u dzieci
- Czy można wyleczyć łysienie plackowate u dzieci?
- Podsumowanie
- Łysienie plackowate u dzieci – sekcja FAQ
Jakie są przyczyny łysienia plackowatego u dzieci?
Łysienie plackowate ma charakter wieloczynnikowy, a jego podłoże jest głównie autoimmunologiczne. Układ odpornościowy atakuje własne mieszki włosowe, prowadząc do ich przejściowego „uśpienia”. Wpływ mogą mieć zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe, w tym stres, infekcje czy zaburzenia hormonalne.
>> Warto przeczytać także: Problemy z włosami – jak zdefiniować i działać na przyczynę?
Łysienie plackowate u dzieci a stres
Stres jest jednym z czynników mogących nasilać lub inicjować łysienie. U dzieci, które przeżyły silne emocje, np. rozwód rodziców, zmianę szkoły czy śmierć bliskiej osoby, często obserwuje się pojawienie ognisk łysienia. Stres aktywuje odpowiedź immunologiczną, która może prowadzić do uszkodzenia mieszków włosowych.
>> Sprawdź też: PTSD (zespół stresu pourazowego) – czym jest i jakie daje objawy?
Łysienie plackowate u dzieci a pasożyty
Choć infekcje pasożytnicze skóry głowy (np. grzybice) mogą powodować utratę włosów, to nie są bezpośrednią przyczyną łysienia plackowatego. Warto jednak zawsze wykluczyć infekcje skóry głowy w diagnostyce różnicowej, zwłaszcza gdy dziecko uczęszcza do żłobka lub przedszkola.
>> Może Ci się przydać także: Kiedy podejrzewać infekcję pasożytniczą u dziecka?
Czy uwarunkowania genetyczne mają wpływ?
Tak. Badania wskazują, że około 10-20% dzieci z łysieniem plackowatym ma w rodzinie osobę chorującą na tę samą dolegliwość.
W jakim wieku może wystąpić łysienie plackowate u dzieci
Choroba może wystąpić w każdym wieku, jednak najczęściej pierwsze ogniska pojawiają się między 5. a 10. rokiem życia. Im wcześniej rozpoczyna się choroba, tym większe ryzyko nawrotów i cięższego przebiegu. Wczesny wiek zachorowania wiąże się też częściej z postacią całkowitą lub uogólnioną łysienia.
Jak objawia się łysienie plackowate u dzieci?
Objawy to najczęściej dobrze odgraniczone, okrągłe lub owalne ogniska pozbawione włosów. Skóra w tych miejscach jest gładka, nie swędzi i nie boli. W niektórych przypadkach może dojść do utraty wszystkich włosów na głowie (łysienie całkowite) lub na całym ciele (tzw. łysienie uniwersalne).
Czy łysienie plackowate u dzieci wpływa na rozwój dziecka?
Choć sama choroba nie zaburza wzrostu ani zdrowia fizycznego, może negatywnie wpływać na samoocenę, relacje rówieśnicze i emocje dziecka. Dzieci z widocznym łysieniem często doświadczają wstydu, izolacji i obniżonego nastroju. Dlatego, oprócz leczenia dermatologicznego warto rozważyć wsparcie psychologiczne.
Diagnostyka łysienia plackowatego u dzieci
Badanie trychologiczne
Podstawą rozpoznania jest ocena skóry głowy i wyglądu włosów. Trycholog lub dermatolog wykorzystuje dermatoskop, lub kamerę trichoskopową, by uwidocznić charakterystyczne cechy wyglądu włosa. W typowych przypadkach nie ma potrzeby wykonywania biopsji skóry.
>> Przeczytaj również: Wypadanie włosów – najczęstsze przyczyny i diagnostyka
Czy badania krwi pomagają w diagnozie?
Nie istnieje jedno badanie krwi potwierdzające łysienie plackowate, ale zaleca się oznaczenie parametrów pomocniczych:
- morfologii krwi obwodowej,
- stężenia ferrytyny,
- TSH oraz przeciwciał przeciwtarczycowych.
Pozwala to wykryć choroby autoimmunologiczne często współistniejące, np. chorobę Hashimoto.
Leczenie łysienia plackowatego u dzieci
Leki rekomendowane
W leczeniu dzieci stosuje się:
- miejscowe glikokortykosteroidy – podstawowa forma terapii w łagodnych przypadkach,
- leczenie ogólnoustrojowe – w cięższych przypadkach (kortykosteroidy, metotreksat, cyklosporyna),
- inhibitory JAK – nowoczesna metoda, obiecująca zwłaszcza w postaciach opornych, choć wymaga dalszych badań bezpieczeństwa u dzieci,
- wsparcie psychologiczne – kluczowe dla poprawy jakości życia i samooceny dziecka.
Kiedy pojawiają się efekty leczenia?
Pierwsze oznaki odrastania włosów (krótkie, miękkie włoski) mogą pojawić się po 6-12 tygodniach terapii. Pełne efekty są widoczne po 3-6 miesiącach. Choroba ma jednak charakter nawrotowy, dlatego często wymaga długoterminowego monitorowania.
Czy można wyleczyć łysienie plackowate u dzieci?
Wielu pacjentów uzyskuje całkowity odrost włosów, zwłaszcza w postaciach ograniczonych. Szacuje się, że około 1/3 dzieci odzyskuje włosy w ciągu roku. W przypadku postaci uogólnionej lub całkowitej leczenie jest trudniejsze, a nawroty częstsze. Im wcześniej rozpocznie się terapię, tym większa szansa na trwałą poprawę.
Podsumowanie
Łysienie plackowate u dzieci to przewlekła choroba autoimmunologiczna, której leczenie wymaga cierpliwości i kompleksowego podejścia – zarówno medycznego, jak i emocjonalnego. Wczesna diagnoza i wdrożenie terapii zwiększają szanse na odrost włosów i poprawę komfortu życia dziecka.
Łysienie plackowate u dzieci – sekcja FAQ
Nie. To choroba autoimmunologiczna, a nie nowotworowa. Układ odpornościowy atakuje mieszki włosowe, ale nie prowadzi to do zmian nowotworowych.
Nie zawsze. Zakola mogą być fizjologicznym elementem dojrzewania lub cechą budowy linii włosów. Jeśli jednak towarzyszy im wypadanie włosów w innych miejscach, warto skonsultować się z dermatologiem.
W wielu przypadkach tak. Włosy często odrastają po kilku miesiącach leczenia, choć mogą być cieńsze lub jaśniejsze. Choroba ma jednak tendencję do nawrotów.
Źródła
- Barton VR, Toussi A, Awasthi S, Kiuru M. Treatment of pediatric alopecia areata: A systematic review. J Am Acad Dermatol. 2022 Jun;86(6):1318-1334. doi: 10.1016/j.jaad.2021.04.077. Epub 2021 Apr 30. PMID: 33940103; PMCID: PMC8556406.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8556406/ [dostęp: 17.11.2025 r.] - Jang YH, Eun DH, Kim DW. Long-Term Prognosis of Alopecia Areata in Children and Adolescents. Ann Dermatol. 2019 Apr;31(2):231-234. doi: 10.5021/ad.2019.31.2.231. Epub 2019 Feb 28. PMID: 33911578; PMCID: PMC7992685.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7992685/ [dostęp: 17.11.2025 r.] - Ma T, Zhang T, Miao F, Liu J, Zhu Q, Chen Z, Tai Z, He Z. Alopecia Areata: Pathogenesis, Diagnosis, and Therapies. MedComm (2020). 2025 Apr 21;6(5):e70182. doi: 10.1002/mco2.70182. PMID: 40260013; PMCID: PMC12010142.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC12010142/ [dostęp: 17.11.2025 r.]
