Pakiet stanu zapalnego jelit

Symbol: PKDJEL

Pakiet stanu zapalnego jelit – więcej informacji

Pakiet stanu zapalnego jelit stanowi cenne narzędzie w diagnostyce różnicowej dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Pomaga odróżnić przewlekłe choroby zapalne jelit (takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego) od zespołów jelita drażliwego (IBS) lub innych schorzeń o podobnych objawach, lecz niezwiązanych z procesem zapalnym. Dzięki pomiarowi specyficznych biomarkerów, pakiet ten pozwala na obiektywną ocenę aktywności stanu zapalnego, monitorowanie jego przebiegu oraz skuteczności wdrożonego leczenia. Jest to kompleksowe podejście, które wspiera lekarza w postawieniu trafnej diagnozy i zaplanowaniu dalszych kroków terapeutycznych.

Pakiet stanu zapalnego jelit – jakie badania zawiera pakiet?

W skład pakietu stanu zapalnego jelit wchodzą następujące badania, które pozwalają na wszechstronną ocenę kondycji przewodu pokarmowego:

• sIgA (wydzielnicza immunoglobulina A) – wytwarzana w komórkach błon śluzowych przewodu pokarmowego. Stanowi pierwszą linię obrony, neutralizując patogeny, antygeny i toksyny. Podwyższony poziom sIgA świadczy o miejscowym stanie zapalnym i wzmożonej obronie. Obniżony poziom wskazuje na osłabienie układu odpornościowego jelit. Link do sIgA
• Kalprotektyna – specyficzny marker stanu zapalnego jelit, występujący w śladowych ilościach u osób zdrowych. Jej stężenie koreluje z nasileniem stanu zapalnego. Interpretacja wyników:
  • < 50 µg/g – wynik nie wskazuje na istnienie stanu zapalnego.
  • 50-150 µg/g – stan zapalny łagodny, mogący być wynikiem infekcji, nietolerancji pokarmowej, alergii lub przyjmowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ).
  • > 150 µg/g – stan zapalny, wskazujący na konieczność dalszej diagnostyki, np. kolonoskopii. Link do Kalprotektyny
• Alfa-1-antytrypsyna – marker zwiększonej przepuszczalności błony śluzowej przewodu pokarmowego, która często towarzyszy stanom zapalnym o różnym podłożu (np. alergie, infekcje). Link do Alfa-1-antytrypsyny
• Beta-defensyny – element układu odpornościowego błon śluzowych przewodu pokarmowego. Obniżony poziom β-defensyny w kale świadczy o osłabionym działaniu obronnym śluzówki jelit. Podwyższone stężenie wskazuje na wzmożone reakcje obronne przeciwko mikroorganizmom, toksynom lub antygenom, czyli toczący się stan zapalny. Link do Beta-defensyn
• EPX (eozynofilowe białko X) – białko wydzielane przez eozynofile w reakcji obronnej na bakterie i pasożyty, a także jako mediator reakcji zapalnej w przebiegu alergii pokarmowej. Podwyższony poziom EPX może świadczyć o obecności pasożytów jelitowych, alergii lub nadwrażliwości pokarmowej typu IgG4. Link do EPX

Pakiet stanu zapalnego jelit – kto i kiedy powinien wykonać pakiet badań?

Pakiet stanu zapalnego jelit jest rekomendowany dla osób, które doświadczają przewlekłych lub nawracających dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takich jak:

• Bóle brzucha
• Wzdęcia
• Zaparcia
• Luźne stolce / biegunki

Badanie to może stanowić wstępny etap diagnostyki, pomagając zidentyfikować przyczynę wymienionych objawów. Ponadto, pakiet jest szczególnie wskazany dla:

• Osób z podejrzeniem obniżonej odporności.
• Pacjentów cierpiących na nawracające infekcje dróg moczowo-płciowych lub oddechowych, co może wskazywać na zaburzenia odporności związane z jelitami.
• Osób z podejrzeniem lub zdiagnozowaną dysbiozą jelitową (zaburzeniem równowagi mikroflory jelitowej).

Pakiet stanu zapalnego jelit – możliwe przyczyny odchyleń od normy

Odchylenia od normy w wynikach Pakietu stanu zapalnego jelit mogą wskazywać na obecność różnych schorzeń i stanów zapalnych. Najczęstsze przyczyny podwyższonych wartości markerów to:

• Przewlekłe choroby zapalne jelit (ChZJ), takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego – są to główne przyczyny silnego stanu zapalnego (szczególnie widoczne w podwyższonej kalprotektynie).
• Infekcje przewodu pokarmowego – wywołane przez bakterie, wirusy, pasożyty czy grzyby, mogą prowadzić do miejscowego stanu zapalnego (np. podwyższone sIgA, EPX, kalprotektyna).
• Alergie i nietolerancje pokarmowe – reakcje na określone składniki diety mogą wywoływać przewlekłe stany zapalne w jelitach (np. podwyższony EPX, kalprotektyna, alfa-1-antytrypsyna).
• Przyjmowanie niektórych leków – zwłaszcza niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), które mogą podrażniać błonę śluzową jelit i wywoływać łagodny stan zapalny (widoczne m.in. w kalprotektynie).
• Zaburzenia odpornościowe jelit – zarówno nadmierna, jak i osłabiona reakcja immunologiczna (np. nieprawidłowe poziomy sIgA czy beta-defensyn).
• Zwiększona przepuszczalność jelit (tzw. nieszczelne jelito) – stan towarzyszący wielu problemom jelitowym, gdzie bariera jelitowa jest uszkodzona, co może być sygnalizowane przez alfa-1-antytrypsynę.

Pakiet stanu zapalnego jelit – przygotowanie do badania

Do wykonania badania niezbędne jest pobranie próbek kału. Należy je pobrać do dwóch jałowych pojemników, dostępnych w aptekach lub punktach pobrań ALAB laboratoria. Ważne jest, aby próbki były świeże i odpowiednio zabezpieczone przed dostarczeniem do laboratorium.

Pakiet stanu zapalnego jelit – co może wpłynąć na wynik

Na wyniki Pakietu stanu zapalnego jelit mogą wpływać różne czynniki, które mogą podnieść lub obniżyć poziom poszczególnych markerów, nawet jeśli nie są pierwotną przyczyną przewlekłej choroby zapalnej:

• Stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ): Mogą one powodować podrażnienie błony śluzowej jelit i prowadzić do wzrostu poziomu kalprotektyny, symulując łagodny stan zapalny.
• Niedawne infekcje przewodu pokarmowego: Nawet po ustąpieniu ostrych objawów, poziom markerów zapalnych, takich jak sIgA czy kalprotektyna, może pozostać podwyższony przez pewien czas.
• Dieta i styl życia: Chociaż nie są bezpośrednimi przyczynami stanów zapalnych w kontekście ChZJ, pewne składniki diety czy nawyki mogą wpływać na mikroflorę jelitową i pośrednio modulować aktywność immunologiczną, co może się odbić na poziomach beta-defensyn czy sIgA.
• Stan ogólnej odporności organizmu: Obniżona odporność systemowa może wpływać na wydzielanie sIgA, co może być zarówno przyczyną problemów jelitowych, jak i czynnikiem modyfikującym wynik.

Dodatkowe przygotowanie