Dieta niskosodowa – zasady, jadłospis. Dla kogo jest wskazana?

Czy wiesz, że nadmiar sodu w diecie może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak nadciśnienie czy choroby serca? Dieta niskosodowa to sposób żywienia, który pomaga kontrolować poziom sodu w organizmie i wspiera zdrowy styl życia. Z niniejszego artykułu dowiesz się, na czym polega dieta niskosodowa, komu jest szczególnie zalecana, co można jeść, a czego należy unikać. 

Spis treści:

1. Na czym polega dieta niskosodowa?
2. Dla kogo przeznaczona jest dieta niskosodowa?
3. Jakie korzyści daje dieta niskosodowa?
4. Dieta niskosodowa – co można jeść?
5. Dieta niskosodowa – jadłospis
6. Czego unikać na diecie niskosodowej?
7. Dieta niskosodowa – często zadawane pytania
   • Jakie produkty spożywcze są niskosodowe?
   • Co jeść na obniżenie sodu?
   • Co znaczy dieta niskosodowa?
   • Co jeść na diecie niskosodowej?
8. Dieta niskosodowa – podsumowanie

Na czym polega dieta niskosodowa?

Dieta niskosodowa to sposób odżywiania, który zakłada ograniczenie spożycia sodu, głównie z soli. Celem jest kontrola nad podażą sodu w diecie, co ma na celu poprawę zdrowia, zwłaszcza u osób z nadciśnieniem. 

Jakie są główne zasady diety niskosodowej?

1. Ograniczenie spożycia soli kuchennej oraz zastąpienie jej ziołami i przyprawami – jest ona głównym źródłem sodu w diecie. Należy jej używać w minimalnych ilościach, oraz zgodnie z zasadami prawidłowego żywienia przedstawionych przez Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej nie należy dosalać potraw na talerzu. W ograniczeniu spożycia soli może pomóc usunięcie solniczki ze stołu i zastąpienie soli przyprawami ziołowymi. 
2. Unikanie produktów bogatych w sód – należy ograniczyć lub wykluczyć z diety przetworzone produkty spożywcze, takie jak konserwy, wędliny, sery, dania gotowe, fast food, i słone przekąski.  
3. Wybór świeżych i naturalnych produktów – dieta powinna bazować na świeżych owocach, warzywach, chudym mięsie, rybach i produktach pełnoziarnistych, które mają naturalnie niską zawartość sodu.  
4. Sprawdzanie etykiet – należy uważnie czytać etykiety produktów spożywczych, zwracając uwagę na zawartość sodu.
5. Gotowanie w domu – gotowanie własnych posiłków pozwala na kontrolę nad zawartością sodu w diecie.

>> Przeczytaj: Hiponatremia i hipernatremia – objawy, przyczyny, diagnostyka i leczenie

Dla kogo przeznaczona jest dieta niskosodowa? 

Dieta niskosodowa, czyli uboga w sól kuchenną (chlorek sodu), jest szczególnie zalecana osobom, u których nadmiar sodu może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia lub nasilać istniejące objawy chorobowe. Oto grupy osób, dla których taka dieta jest szczególnie ważna: 

• Osoby z nadciśnieniem tętniczym 
  Sód zwiększa objętość krwi krążącej, co może prowadzić do podniesienia ciśnienia krwi. U osób z nadciśnieniem dieta niskosodowa jest jednym z podstawowych elementów leczenia niefarmakologicznego – pomaga kontrolować ciśnienie i zmniejsza ryzyko powikłań, takich jak udar mózgu czy zawał serca.

• Osoby z chorobami nerek 
  U pacjentów z niewydolnością nerek dochodzi do zaburzeń gospodarki elektrolitowej. Nerki nie są w stanie skutecznie usuwać nadmiaru sodu, co może prowadzić do zatrzymywania wody, obrzęków i nadciśnienia. Ograniczenie sodu w diecie pomaga odciążyć nerki i zmniejszyć ryzyko dalszego pogarszania ich funkcji.
• Osoby z chorobami serca 
  Nadmiar sodu sprzyja zatrzymywaniu płynów w organizmie, co prowadzi do zwiększonego obciążenia serca, zwłaszcza u osób z niewydolnością serca. Dieta uboga w sód może poprawić komfort życia tych pacjentów, zmniejszając duszność, obrzęki oraz ryzyko hospitalizacji. 
• Osoby z tendencją do obrzęków 
  Zatrzymywanie wody w organizmie, objawiające się obrzękami (np. kończyn dolnych), może być związane z nadmiarem sodu. Ograniczenie jego spożycia może skutecznie zmniejszyć objawy i poprawić samopoczucie. 
• Osoby dbające o zdrowie i profilaktykę chorób 
  Nawet osoby zdrowe mogą odnieść korzyści ze zmniejszenia spożycia soli. Dieta niskosodowa wspiera profilaktykę nadciśnienia, chorób sercowo-naczyniowych i osteoporozy. Jest to bardziej naturalny, mniej przetworzony sposób odżywiania, który wpisuje się w zasady zdrowego stylu życia. 

Jakie korzyści daje dieta niskosodowa? 

Dieta niskosodowa pomaga obniżyć ciśnienie krwi, zmniejsza ryzyko chorób serca i udaru, odciąża nerki i łagodzi obrzęki. Poprawia ogólne samopoczucie i wspiera zdrowy styl życia, szczególnie u osób z nadciśnieniem, niewydolnością nerek czy chorobami sercowo-naczyniowymi.

Dieta niskosodowa – co można jeść? 

• Świeże owoce i warzywa,
• Chude mięso, ryby i drób,
• Jaja,
• Produkty pełnoziarniste,
• Nabiał (twarog, jogurt, kefir, mleko),
• Oleje roślinne,
• Dania przygotowane na parze, w wodzie lub pieczone w rękawie .

>> Sprawdź: Piramida Żywienia – czym jest i jakie są zasady zdrowego żywienia?

Dieta niskosodowa – jadłospis 

• Śniadanie 
  • Owsianka na mleku roślinnym (bez dodatku soli) z owocami: 
    • 4 łyżki płatków owsianych (sód: ok. 2 mg) 
    • 1 szklanka mleka owsianego bez soli (sód: ok. 50 mg) 
    • 1 banan (sód: ok. 1 mg) 
    • 1 łyżeczka nasion chia 
  • Do picia zielona herbata / woda 

Łącznie sodu: ok. 55 mg 

• II śniadanie 
  • Sałatka owocowa 
    • Jabłko, pomarańcza, garść borówek 
  • 10 migdałów niesolonych (sód: ok. 0 mg) 
  • Woda z cytryną

Łącznie sodu: ok. 5 mg 

• Obiad 
  • Pieczony filet z indyka bez soli (100 g – sodu: ok. 50 mg) 
  • Kasza jaglana (50 g ugotowanej – sodu: ok. 0,5 mg) 
  • Gotowane brokuły i marchew (sód: ok. 50 mg) 
  • Oliwa z oliwek i zioła do smaku 

Łącznie sodu: ok. 100 mg 

• Podwieczorek 
  • Hummus domowy (z ciecierzycy gotowanej bez soli) – 2 łyżki (sód: ok. 20 mg) 
  • Pokrojone warzywa: ogórek, papryka, seler naciowy 

Łącznie sodu: ok. 25 mg 

• Kolacja 
  • Sałatka z kaszy gryczanej: 
    • kasza gryczana (50 g gotowanej – sodu: ok. 1 mg) 
    • awokado, pomidor, cebulka, natka pietruszki 
    • sok z cytryny i oliwa 

Łącznie sodu: ok. 10 mg 

Czego unikać na diecie niskosodowej? 

1. Przetworzona żywność (konserwy, wędliny, sery, dania gotowe, fast food).
2. Dania zasmażane, zupy na wywarach mięsnych.
3. Słone przekąski (chipsy, paluszki, solone orzeszki).
4. Produkty zawierające glutaminian sodu.
5. Zbyt duża ilość soli w potrawach.
6. Koncentrat pomidorowy, ketchup, musztarda.
7. Wędliny i przetwory mięsne.
8. Wędzonki (ryby, sery, mięsa).

>> To może Cię zainteresować: Dieta w chorobach pęcherzyka żółciowego

Dieta niskosodowa – często zadawane pytania  

Co jeszcze warto wiedzieć na temat diety niskosodowej?

Jakie produkty spożywcze są niskosodowe?

Produkty naturalne, nieprzetworzone, zwłaszcza świeże warzywa, owoce, zboża i chude mięsa bez dodatku soli są najbezpieczniejsze w diecie niskosodowej, ponieważ zawierają jej najmniejsze ilości.  

Co jeść na obniżenie sodu?

Produkty, które mogą obniżyć poziom sodu:

• warzywa świeże i gotowane bez soli,
• owoce,
• produkty pełnoziarniste,
• rośliny strączkowe (gotowane bez soli),
• orzechy i nasiona (niesolone),
• nabiał niskosodowy,
• zioła i przyprawy zamiast soli,
• woda i napary ziołowe. 

>> Sprawdź: Talerz zdrowego żywienia

Co znaczy dieta niskosodowa?

Dieta niskosodowa to sposób żywienia, który polega na ograniczeniu spożycia sodu, czyli głównego składnika soli kuchennej (chlorku sodu).Jej celem jest ogólna poprawa zdrowia i samopoczucia, zmniejszenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych oraz obniżenie ciśnienia krwi. 

Co jeść na diecie niskosodowej? 

Na diecie niskosodowej zaleca się: spożywanie świeżych warzyw i owoców bez dodatku soli, unikanie przetworzonych produktów, wybieranie nabiału niskosodowego oraz picie wody i naparów ziołowych.

Zalecane są też: świeże nieprzetworzone chude mięso, drób, jaja, ziemniaki, oleje roślinne.

>> Przeczytaj: Dieta antyrakowa (przeciwnowotworowa). Co jeść, czego unikać, przykładowy jadłospis

Dieta niskosodowa – podsumowanie

Dieta niskosodowa to skuteczny sposób na obniżenie ciśnienia krwi, poprawę pracy serca i nerek oraz zmniejszenie ryzyka powikłań zdrowotnych. Bazuje na prostych zasadach – unikanie soli i przetworzonej żywności, wybór świeżych produktów i gotowanie w domu. Korzystają z niej osoby z nadciśnieniem, chorobami nerek czy serca, ale również wszyscy, którzy chcą zadbać o swoje zdrowie na co dzień. 

Zadbaj o siebie – ogranicz sól i wykonaj profilaktyczne badania, by jeszcze lepiej kontrolować swoje zdrowie. 

Bibliografia

1. Diagnosis ,,dieta ubogosodowa- ogranicz sód w posiłkach” – https://diagnosis.pl/dieta-niskosodowa#:~:text=S%C3%B3d%20poprzez%20wi%C4%85zanie%20wody%20ma%20w%C5%82a%C5%9Bciwo%C5%9Bci%20hypertensyjne.,i%20ograniczenie%20ilo%C5%9Bci%20spo%C5%BCywanej%20soli%20do%203%2D6g/dob%C4%99.  
2. Eatfit – https://eatfitcatering.pl/dieta-niskosodowa/#:~:text=Definicja%20diety%20niskosodowej%20Dieta%20niskosodowa%20to%20spos%C3%B3b,spo%C5%BCycia%20sodu%2C%20a%20tym%20samym%20popraw%C4%99%20zdrowia.  
3. Doz.pl – ,, Dieta niskosodowa – dla kogo? Przepisy od dietetyka” Karolina Targosz – https://www.doz.pl/czytelnia/a18180-Dieta_niskosodowa__dla_kogo_Przepisy_od_dietetyka_ 
4. Centralny Szpital Kliniczny MSWiA w Warszawie- ,,Dieta niskosodowa (S7)” – Katarzyna Kosałka- Król