Eozynofilia to stan, w którym we krwi występuje podwyższona liczba eozynofili – jednego z rodzajów białych krwinek. U dzieci może być związana z alergiami, infekcjami pasożytniczymi, chorobami autoimmunologicznymi, a nawet nowotworami.
W artykule wyjaśniamy, jakie są normy eozynofili u dzieci, jakie objawy powinny zaniepokoić rodziców oraz jak przebiega diagnostyka i leczenie. Jeśli u Twojego dziecka stwierdzono podwyższoną liczbę eozynofili, ten artykuł jest właśnie dla Ciebie.
Spis treści:
- Eozynofilia u dzieci – czym charakteryzuje się choroba?
- Objawy eozynofilii u dzieci
- Jak rozpoznać eozynofilię u dzieci? Niezbędna diagnostyka
- Eozynofile – normy u dzieci
- Co oznaczają podwyższone eozynofile u dzieci?
- Eozynofilia u dziecka – metody leczenia
- Eozynofilia u dzieci – podsumowanie
Eozynofilia u dzieci – czym charakteryzuje się choroba?
Eozynofile, inaczej granulocyty kwasochłonne, to komórki układu odpornościowego, które odgrywają ważną rolę w zwalczaniu pasożytów i reakcjach alergicznych. Ich podwyższony poziom (eozynofilia) definiuje się jako:
- łagodną eozynofilię przy wartościach 500–1500/µl,
- umiarkowaną przy 1500–5000 eozynofili/µl,
- ciężką eozynofilię: >5000 eozynofili/µl.
Z uwagi na podłoże tego zaburzenia wyróżnia się eozynofilię:
- pierwotną (np. w chorobach mieloproliferacyjnych),
- wtórną (np. w alergiach, infekcjach pasożytniczych).
U dzieci najczęściej ma charakter wtórny i jest związana z reakcjami alergicznymi lub zakażeniami.
Objawy eozynofilii u dzieci
Dolegliwości i objawy związane z eozynofilią są zdeterminowane przez jej przyczynę. Z uwagi na fakt, iż liczba granulocytów kwasochłonnych rośnie w kilku określonych chorobach i stanach, objawy sugerujące ich zwiększoną liczbę mogą obejmować:
- objawy alergiczne: swędząca wysypka, katar sienny,
- duszność (np. w astmie oskrzelowej),
- objawy infekcji pasożytniczych: bóle brzucha, biegunka, utrata masy ciała, osłabienie, męczliwość,
- objawy ogólnoustrojowe: gorączka, osłabienie, powiększenie węzłów chłonnych,
- zmiany skórne: pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy,
- objawy ze strony płuc: kaszel, świszczący oddech (np. w eozynofilowym zapaleniu płuc).
>> Sprawdź też: Kaszel alergiczny – objawy. Jak odróżnić kaszel alergiczny od przeziębienia?
Jak rozpoznać eozynofilię u dzieci? Niezbędna diagnostyka
Diagnostyka eozynofilii obejmuje:
- morfologię krwi obwodowej z rozmazem – podstawowe badanie określające poziom eozynofili,
- badania biochemiczne – ocena całkowitego stężenia IgE (często podwyższone w alergiach), CRP, OB,
- testy alergiczne (np. skórne, oznaczenie swoistych IgE),
- badanie kału w kierunku pasożytów (np. glista ludzka, owsiki, lamblie),
- badania obrazowe (RTG klatki piersiowej, USG jamy brzusznej) – w przypadku podejrzenia zmian narządowych,
- biopsję szpiku – w rzadkich przypadkach, gdy podejrzewa się choroby hematologiczne.
Może Cię zainteresować:
>> Alergia IgE-zależna, czyli jaka?
>> Lamblioza (giardioza) – warto wiedzieć więcej
| Warto wiedzieć: Zakażenia pasożytnicze, jakkolwiek obecne, bywają podejrzewane zbyt często w stosunku do rzeczywistej liczby ich występowania. Pamiętaj, że istnieje (o zgrozo) wiele placówek oferujących badania w kierunku infekcji pasożytniczych w postaci tzw. „biorezonansu”. Nie jest to metoda oparta o jakiekolwiek podstawy naukowe. |
Eozynofile – normy u dzieci
Prawidłowy poziom eozynofili we krwi zależy od wieku dziecka. Normy przedstawia poniższa tabela:
| Wiek dziecka | Norma eozynofili (%) | Norma bezwzględna (liczba eozynofili/µl) |
| Noworodki | 1–6% | 200–600 |
| Niemowlęta | 1–5% | 200–500 |
| Dzieci 1-12 lat | 1–4% | 100–400 |
| Nastolatki | 1–3% | 50–300 |
Eozynofilię rozpoznaje się, gdy liczba eozynofili przekracza górną granicę normy dla wieku. Stopień zaburzenia jest zależny od konkretnej wartości bezwzględnej liczby tych komórek (patrz punkt nr 1).
Co oznaczają podwyższone eozynofile u dzieci?
Najczęstsze przyczyny eozynofilii u dzieci to:
- choroby alergiczne i związane z alergią: astma oskrzelowa, atopowe zapalenie skóry (AZS), alergiczny nieżyt nosa, alergie (pokarmowe, skórne, wziewne),
| Pamiętaj: Atopowe zapalenie skóry NIE JEST chorobą alergiczną w ścisłym znaczeniu tego słowa. Wśród osób z AZS istnieje jednak istotnie zwiększony odsetek osób z towarzyszącą alergią, co prawdopodobnie ma związek z chorobą podstawową – uszkodzona bariera naskórkowa prowadzi do częstszego kontaktu układu odpornościowego z licznymi antygenami, co podnosi ryzyko wywołania alergii. |
- infekcje pasożytnicze: glistnica, owsica, tasiemczyca, węgorczyca, toksoplazmoza,
- choroby autoimmunologiczne i zapalne: eozynofilowe zapalenie przełyku, choroba Leśniowskiego-Crohna, ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń (eozynofilowa granulomatoza),
- choroby nowotworowe (rzadko): przewlekła białaczka eozynofilowa, chłoniaki,
- inne przyczyny: reakcja na leki (np. antybiotyki, NLPZ), niedobory odporności, choroby endokrynologiczne.
>> Przeczytaj też: Przewlekła białaczka limfocytowa – objawy, diagnostyka, leczenie
Eozynofilia u dziecka – metody leczenia
Leczenie zależy od przyczyny:
- alergie: unikanie alergenów, leki przeciwhistaminowe, glikokortykosteroidy wziewne/doustne, odczulanie,
- pasożyty: leki przeciwpasożytnicze (np. albendazol, mebendazol),
- choroby autoimmunologiczne: immunosupresja (np. sterydy, leki biologiczne),
- nowotwory: chemioterapia, terapia celowana.
W łagodnych przypadkach eozynofilia może ustąpić samoistnie. Łagodna postać tego zaburzenia, bez uchwytnej przyczyny, wymaga obserwacji i okresowej kontroli.
Eozynofilia u dzieci – podsumowanie
Eozynofilia to podwyższony poziom eozynofili we krwi, który może wynikać z alergii, infekcji pasożytniczych lub chorób przewlekłych. Objawy zależą od przyczyny – mogą obejmować:
- wysypkę,
- kaszel,
- bóle brzucha,
- ogólne osłabienie.
Diagnostyka obejmuje morfologię krwi, testy alergiczne i badania w kierunku obecności pasożytów. Leczenie, jeśli wymagane, jest przyczynowe. W rzadkich przypadkach może prowadzić do powikłań narządowych.
Jeśli u Twojego dziecka stwierdzono podwyższone eozynofile – nie zwlekaj z konsultacją u pediatry! Wykonaj morfologię z rozmazem (co najmniej) i omów wynik ze specjalistą, który oceni, czy istnieją wskazania do dalszej diagnostyki.
Źródła
- Burris D, Rosenberg CE, Schwartz JT, Zhang Y, Eby MD, Abonia JP, Fulkerson PC. Pediatric Hypereosinophilia: Characteristics, Clinical Manifestations, and Diagnoses. J Allergy Clin Immunol Pract. 2019 Nov-Dec;7(8):2750-2758.e2. doi: 10.1016/j.jaip.2019.05.011. Epub 2019 May 22. PMID: 31128377; PMCID: PMC6842676. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6842676/ (dostęp 28.04.2025 r.)
- Rosenberg HF, Dyer KD, Foster PS. Eosinophils: changing perspectives in health and disease. Nat Rev Immunol. 2013 Jan;13(1):9-22. doi: 10.1038/nri3341. Epub 2012 Nov 16. PMID: 23154224; PMCID: PMC4357492. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4357492/(dostęp 28.04.2025 r.)
- Klion AD. Eosinophilia: a pragmatic approach to diagnosis and treatment. Hematology Am Soc Hematol Educ Program. 2015;2015:92-7. doi: 10.1182/asheducation-2015.1.92. PMID: 26637706.https://ashpublications.org/hematology/article/2015/1/92/20764/Eosinophilia-a-pragmatic-approach-to-diagnosis-and (dostęp 28.04.2025 r.)
- Valent P, Klion AD, Horny HP, Roufosse F, Gotlib J, Weller PF, Hellmann A, Metzgeroth G, Leiferman KM, Arock M, Butterfield JH, Sperr WR, Sotlar K, Vandenberghe P, Haferlach T, Simon HU, Reiter A, Gleich GJ. Contemporary consensus proposal on criteria and classification of eosinophilic disorders and related syndromes. J Allergy Clin Immunol. 2012 Sep;130(3):607-612.e9. doi: 10.1016/j.jaci.2012.02.019. Epub 2012 Mar 28. PMID: 22460074; PMCID: PMC4091810. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4091810/ (dostęp 28.04.2025 r.)
