Infekcje intymne należą do najczęstszych dolegliwości ginekologicznych i urologicznych, z którymi pacjenci zgłaszają się do lekarza. Przynajmniej raz w życiu doświadcza ich nawet 75% kobiet, a także wielu mężczyzn. Mogą mieć podłoże bakteryjne, grzybicze, ale również wirusowe – a ich objawy często są uciążliwe i znacząco obniżają komfort życia. Dowiedz się, jakie są przyczyny i objawy infekcji intymnych, jak je zdiagnozować oraz na czym polega ich leczenie.
Spis treści:
- Przyczyny infekcji intymnych
- Objawy infekcji intymnej u kobiet
- Nawracające infekcje intymne – co mogą oznaczać?
- Infekcje intymne u mężczyzn
- Infekcje intymne – jakie badania wykonać?
- Jak leczyć infekcję intymną?
- Infekcje intymne: odpowiedzi na najczęstsze pytania (FAQ)
- Infekcje intymne: podsumowanie informacji
Przyczyny infekcji intymnych
Infekcje intymne rozwijają się wskutek zaburzenia naturalnej równowagi mikrobiologicznej narządów płciowych. U zdrowej kobiety dominującą rolę odgrywają pałeczki kwasu mlekowego, które chronią przed namnażaniem się drobnoustrojów chorobotwórczych poprzez utrzymanie kwaśnego pH pochwy oraz produkcję czynników przeciwzapalnych. Zmniejszenie ich liczebności sprzyja namnażaniu się drobnoustrojów chorobotwórczych.
Czynniki mogące przyczynić się do infekcji intymnej to:
- antybiotykoterapia,
- zaburzenia hormonalne,
- miesiączka,
- nieprawidłowa higiena intymna,
- częste zmiany partnerów seksualnych,
- palenie papierosów,
- przewlekły stres.
| Zaburzenie mikroflory pochwy sprzyja zakażeniom patogenami przenoszonymi drogą płciową, takimi jak rzęsistek pochwowy, chlamydia, wirus HPV czy dwoinka rzeżączki. |
Infekcja intymna bakteryjna
Bakteryjne zapalenie pochwy rozwija się, gdy liczba pałeczek kwasu mlekowego spada, a miejsce to zajmują bakterie beztlenowe, m.in. Gardnerella vaginalis, Mycoplasma, Prevotella. Drobnoustroje nie pochodzą z zewnątrz, ale stanowią naturalny element mikroflory pochwy. Szacuje się, że nawet 60% kobiet w wieku reprodukcyjnym przynajmniej raz w życiu cierpi na bakteryjną infekcję intymną.
Na skutek zaburzeń mikroflory pochwy może rozwinąć się również tlenowe zapalenie pochwy. Jest ono wynikiem nadmiernego wzrostu jednego lub więcej gatunków bakterii tlenowych (np. E.coli, Streptococcus, Enterococcus), które normalnie występują w pochwie w śladowych ilościach lub pochodzą z innych rejonów ciała (np. z przewodu pokarmowego lub ze skóry).
Infekcja intymna grzybicza
W przeważającej większości przypadków (około 90%) przyczyną grzybiczej infekcji intymnej są grzyby z rodzaju Candida, a konkretnie Candida albicans. Drobnoustroje te bytują w organizmie człowieka (w jelitach, jamie ustnej, na skórze) jako element naturalnej flory, nie powodując żadnych dolegliwości. Problem zaczyna się w momencie, gdy w wyniku osłabienia odporności lub zaburzenia mikrobiomu dochodzi do ich nadmiernego namnażania.
>> Zobacz także: Objawy, przyczyny i leczenie grzybicy pochwy
Objawy infekcji intymnej u kobiet
Objawy infekcji intymnej u kobiet są zróżnicowane i zależą od rodzaju patogenu. Należy zdawać sobie sprawę, że zakażenie może też przebiegać bezobjawowo.
Objawy infekcji intymnej bakteryjnej to:
- białe, kremowe lub szare upławy (o ropnym charakterze w przypadku tlenowego zapalenia pochwy),
- nieprzyjemny zapach z pochwy (określany jako “rybi” przy infekcji bakteriami beztlenowymi i “gnilny” przy infekcji bakteriami tlenowymi),
- ból podczas stosunku,
- pieczenie,
- obrzęk błony śluzowej.
Do objawów grzybiczej infekcji intymnej należą: gęste, białawe upławy o grudkowatej konsystencji, silny, uporczywy świąd i pieczenie sromu oraz pochwy, a także bolesność i zaczerwienienie okolic intymnych, dyskomfort podczas oddawania moczu (dyzuria) oraz bolesność podczas stosunku płciowego (dyspareunia).
Nawracające infekcje intymne – co mogą oznaczać?
Częste infekcje intymne mogą sugerować, że istnieją czynniki sprzyjające zakażeniu, które nie zostały prawidłowo rozpoznane lub wyeliminowane. Nawroty bakteryjnej waginozy zwykle wskazują na brak przywrócenia prawidłowej mikroflory pochwy po leczeniu, zbyt krótką terapię lub predyspozycje osobnicze.
Nawracające infekcje intymne grzybicze zdarzają się u kobiet, które są często poddawane antybiotykoterapii, cierpią na zaburzenia odporności (spowodowane chorobami lub lekami), cukrzycę lub niedokrwistość. Przyczyną częstych zakażeń może być także partner seksualny, który sam choruje na grzybicę.
Infekcje intymne u mężczyzn
Infekcje intymne u mężczyzn występują rzadziej niż u kobiet. Najczęstszą z nich jest kandydoza wywołana przez drożdżaki z rodzaju Candida albicans. Zakażenie obejmuje typowo napletek i żołądź, a niekiedy rozszerza się również na pachwiny i w kierunku odbytu. Czynnikami sprzyjającymi grzybiczej infekcji intymnej u mężczyzn są:
- niedobór odporności, w tym zakażenie wirusem HIV,
- cukrzyca,
- antybiotykoterapia,
- urazy mechaniczne,
- nieodpowiednia higiena,
- stosunek seksualny z osobą chorującą na grzybiczą infekcję intymną.
Objawy grzybiczej infekcji intymnej u mężczyzn to głównie świąd, obrzęk, zaczerwienienie napletka i żołędzi, ból podczas oddawania moczu. Pod napletkiem może pojawić się wydzielina o nieprzyjemnym zapachu.
>> Zobacz także: Grzybica penisa – objawy, przyczyny i leczenie
Infekcje intymne – jakie badania wykonać?
Objawy infekcji intymnej są wskazaniem do konsultacji ginekologicznej lub urologicznej. Lekarz przeprowadza badanie przedmiotowe oraz zleca testy diagnostyczne – np.:
- ocenę biocenozy pochwy,
- ocenę pH pochwy,
- wymaz i posiew z dróg moczowo-płciowych (z pochwy, cewki moczowej),
- testy w kierunku chorób przenoszonych drogą płciową.
W przypadku nawracających infekcji intymnych lekarz może rozszerzyć diagnostykę o testy laboratoryjne oceniające ogólny stan organizmu – m.in. morfologię krwi, stężenie glukozy, żelaza i ferrytyny.
Jak leczyć infekcję intymną?
Leczenie infekcji intymnej dopasowywane jest to czynnika etiologicznego. Zakażenia bakteryjne wymagają antybiotykoterapii (doustnej lub dopochwowej). Wskazane jest zlecenie terapii na podstawie antybiogramu.
Leczenie grzybiczych infekcji intymnych polega na stosowaniu leków przeciwgrzybiczych o działaniu miejscowym (w postaci kremów, maści lub globulek). W cięższych przypadkach do terapii włączane są również leki doustne.
W trakcie leczenia grzybiczej infekcji intymnej konieczne jest wstrzymanie się od współżycia. Jeżeli źródłem zakażenia może być partner, konieczne jest wdrożenie terapii również u niego.
| Leczenie infekcji intymnych u kobiet powinno uwzględniać także działania mające na celu odbudowę prawidłowej mikroflory pochwy. Wskazane jest wyeliminowanie nieprawidłowych nawyków higienicznych (np. płukania pochwy – irygacji) oraz stosowanie probiotyków. |
Czym grozi nieleczona infekcja intymna?
Nieleczone infekcje intymne mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne. U kobiet sprzyjają rozwojowi stanów zapalnych macicy i jajników, co z kolei może skutkować problemami z zajściem w ciążę, a nawet niepłodnością. Natomiast w ciąży zwiększają ryzyko poronienia i porodu przedwczesnego. U mężczyzn zakażenia mogą prowadzić do zapalenia prostaty, zwężenia cewki moczowej, stulejki, czy nawet zniekształcenia żołędzi. .
Infekcje intymne: odpowiedzi na najczęstsze pytania (FAQ)
Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące objawów i leczenia infekcji intymnych.
Infekcję intymną można podejrzewać przy obecności objawów – m.in. upławów, świądu, pieczenia i zaczerwienienia w okolicy narządów płciowych, a także bólu podczas współżycia.
Czas trwania infekcji intymnej zależy od jej rodzaju, przyczyny oraz podjętego leczenia.
Skuteczne leczenie zawsze powinno być dostosowane do przyczyny infekcji intymnej. W przypadku zakażeń bakteryjnych stosuje się antybiotyki, a w grzybiczych – leki przeciwgrzybicze, często w postaci globulek dopochwowych lub kremów.
Infekcje intymne rzadko ustępują bez leczenia. Terapia jest konieczna, aby uniknąć groźnych powikłań.
Infekcje intymne: podsumowanie informacji
- Najczęściej infekcje intymne mają podłoże bakteryjne lub grzybicze.
- Podstawą diagnostyki infekcji intymnych są wywiad i badanie lekarskie oraz badania mikrobiologiczne, w tym wykonanie posiewu.
- Nieleczone infekcje intymne mogą prowadzić do poważnych powikłań, w tym problemów z płodnością.
Opieka merytoryczna: lek. Katarzyna Banaszczyk
Bibliografia
- https://www.mp.pl/pacjent/ginekologia/choroby/256372,bakteryjne-zapalenie-pochwy (dostęp 05.09.2025)
- https://podyplomie.pl/ginekologia/17012,nawrotowe-zapalenie-sromu-i-pochwy-porady-dotyczace-leczenia (dostęp 05.09.2025)
- M. Romanik i in., Zapalenie pochwy powodowane przez bakterie tlenowe – problemy diagnostyki i leczenie, Ginekol Pol. 2007, 78, 488–491
- https://www.forumginekologii.pl/artykul/ostre-i-przewlekle-infekcje-grzybicze-sromu-i-pochwy-standardy-terapeutyczne (dostęp 05.09.2025)
- https://podyplomie.pl/ginekologia/38023,praktyczne-aspekty-leczenia-bakteryjnej-waginozy-oraz-zakazen-pochwy-o-nieznanej-etiologii-rola (dostęp 05.09.2025)
- https://www.mp.pl/pacjent/ginekologia/choroby/256370,grzybicze-zapalenie-sromu-i-pochwy (dostęp 05.09.2025)
