Pakiet profilaktyka nowotworów żołądka i jelit – badania z kału – więcej informacji
Pakiet profilaktyki nowotworów żołądka i jelit to kompleksowe narzędzie diagnostyczne, mające na celu wczesne wykrywanie czynników ryzyka oraz wczesnych zmian związanych z rozwojem nowotworów w obrębie układu pokarmowego. Skupia się na analizie stolca, co czyni go nieinwazyjnym i komfortowym dla pacjenta. Regularne wykonywanie tych badań może znacząco przyczynić się do szybszego zdiagnozowania potencjalnych problemów, co jest kluczowe dla skutecznego leczenia i poprawy rokowania.
Pakiet profilaktyka nowotworów żołądka i jelit – jakie badania zawiera pakiet?
Pakiet składa się z trzech istotnych badań, które wspólnie dają pełniejszy obraz zdrowia układu pokarmowego:
- Krew utajona w kale metodą ilościową – jest to kluczowe badanie przesiewowe w kierunku raka jelita grubego oraz innych patologii przewodu pokarmowego, które mogą powodować mikroskopijne krwawienia. Jego wykrycie, nawet w niewielkich ilościach, jest sygnałem do dalszej diagnostyki.
- Helicobacter pylori w kale – antygen – metoda automatyczna – badanie to pozwala na wykrycie obecności bakterii Helicobacter pylori w przewodzie pokarmowym. Jest ona znanym czynnikiem ryzyka rozwoju choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, a także, w dłuższej perspektywie, raka żołądka. Wczesne wykrycie i eradykacja bakterii mogą zapobiec poważnym powikłaniom.
- Kalprotektyna w kale (ilościowo) – to marker stanu zapalnego jelit. Podwyższony poziom kalprotektyny może wskazywać na obecność procesów zapalnych w jelitach, takich jak nieswoiste choroby zapalne jelit (np. choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego), a także być pomocny w różnicowaniu chorób zapalnych od czynnościowych.
Pakiet profilaktyka nowotworów żołądka i jelit – kto i kiedy powinien wykonać pakiet badań?
Pakiet badań profilaktycznych w kierunku nowotworów żołądka i jelit jest zalecany przede wszystkim osobom:
- Po 50. roku życia, w ramach regularnych badań przesiewowych.
- Z rodzinną historią nowotworów jelita grubego lub żołądka.
- Doświadczającym niepokojących objawów ze strony układu pokarmowego, takich jak przewlekłe bóle brzucha, zmiany rytmu wypróżnień (biegunki, zaparcia), niewyjaśniona utrata masy ciała, anemia, obecność krwi w stolcu.
- Zmagającym się z przewlekłymi problemami trawiennymi, mimo braku innych jasnych przyczyn.
- Monitorującym stan zdrowia po leczeniu lub w przypadku chorób zapalnych jelit.
Pakiet profilaktyka nowotworów żołądka i jelit – możliwe przyczyny odchyleń od normy
Odchylenia od normy w poszczególnych badaniach pakietu mogą wskazywać na różne stany:
- Krew utajona w kale: Pozytywny wynik może sugerować krwawienia z przewodu pokarmowego, które mogą być spowodowane polipami, hemoroidami, uchyłkami, stanami zapalnymi (np. wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Crohna), wrzodami żołądka/dwunastnicy, a także, co najważniejsze, nowotworami jelita grubego.
- Antygen Helicobacter pylori w kale: Pozytywny wynik świadczy o aktywnej infekcji bakterią Helicobacter pylori, która może prowadzić do zapalenia błony śluzowej żołądka, choroby wrzodowej, a w długiej perspektywie zwiększa ryzyko rozwoju raka żołądka.
- Kalprotektyna w kale: Podwyższone wartości wskazują na aktywny stan zapalny w jelitach. Mogą to być nieswoiste choroby zapalne jelit (np. choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego), ale także inne stany zapalne, infekcje jelitowe, a nawet, rzadziej, nowotwory jelita. Interpretacja wyniku wymaga konsultacji lekarskiej i wzięcia pod uwagę pełnego obrazu klinicznego.
Pakiet profilaktyka nowotworów żołądka i jelit – przygotowanie do badania
Przygotowanie do badań z kału jest proste, ale wymaga dokładności, aby zapewnić wiarygodność wyników:
- Pobranie próbki: Pobierz niewielką ilość kału (około 1/4 pojemniczka, używając dołączonej łopatki) do czystego, suchego pojemniczka. Ważne jest, aby kał nie miał kontaktu z wodą z toalety ani moczem.
- Wiele próbek: Pakiet wymaga dostarczenia próbek do każdego z trzech badań w OSOBNYCH pojemniczkach. Oznacza to, że z jednego wypróżnienia należy pobrać trzy oddzielne próbki do trzech różnych pojemników (lub trzy próbki z różnych dni, jeśli tak zaleci lekarz lub laboratorium w przypadku krwi utajonej).
- Dostarczenie: Próbki należy jak najszybciej dostarczyć do laboratorium. W przypadku braku możliwości natychmiastowego dostarczenia, przechowywać w lodówce w temperaturze 2-8°C, nie dłużej niż 24 godziny.
- Dieta i leki: W przypadku badania krwi utajonej, zaleca się unikanie spożywania mięsa czerwonego, suplementów żelaza, niektórych warzyw (np. brokuły, rzodkiewka) oraz leków (np. NLPZ, aspiryna) na kilka dni przed badaniem, aby uniknąć fałszywie pozytywnych wyników. Szczegółowe zalecenia w tym zakresie powinny być omówione z lekarzem lub laboratorium.
Pakiet profilaktyka nowotworów żołądka i jelit – co może wpłynąć na wynik?
Na wyniki badań kału mogą wpływać różne czynniki:
- Krew utajona w kale:
- Fałszywie pozytywne: Krwawienia z dziąseł, nosa, spożycie czerwonego mięsa (jeśli metoda jest nieimmunologiczna), niektóre leki (NLPZ, aspiryna), spożycie pokarmów bogatych w peroksydazę (brokuły, rzodkiewka, chrzan).
- Fałszywie negatywne: Niska ilość krwawienia, nieregularne krwawienia (wymagające wielokrotnego pobrania próbek), zbyt szybki pasaż jelitowy.
- Helicobacter pylori w kale:
- Fałszywie negatywne: Stosowanie antybiotyków, inhibitorów pompy protonowej (IPP) lub bizmutu na krótko przed badaniem. Zaleca się odstawienie IPP na 2 tygodnie, a antybiotyków na 4 tygodnie przed badaniem, po konsultacji z lekarzem.
- Kalprotektyna w kale:
- Fałszywie podwyższone: Nieswoiste zapalenia jelit, infekcje jelitowe, nowotwory jelita, stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), hemoroidy z krwawieniem.
- Stabilność próbki: Nieprawidłowe przechowywanie próbki może wpłynąć na wynik.
Dodatkowe przygotowanie
Próbki do badania należy dostarczyć w trzech osobnych pojemniczkach.