Gula w gardle to nieprzyjemne odczucie ciała obcego w gardle znane ludzkości już w czasach starożytnych. Pomimo upływu tak wielu lat jest to wciąż często pojawiający się problem. Dziś wiadomo już jednak, czym może być spowodowany. Przeczytaj nasz artykuł, aby dowiedzieć się, czym jest jest gula w gardle i jakie mogą być przyczyny tego odczucia.
| Z tego artykułu dowiesz się, że: >> Uczucie guli w gardle to częsty problem, z którym zmagają się zarówno kobiety, jak i mężczyźni w różnym wieku. >> Objawia się uczuciem ciała obcego w gardle i ściskaniem gardła (czasami również drapaniem) i może utrudniać połykanie. >> Jego przyczyny są bardzo różne – od nerwicy, przez chorobę refluksową przełyku, po schorzenia tarczycy. |
Spis treści:
- Czym jest uczucie guli (kluchy) w gardle?
- Najczęstsze przyczyny uczucia guli w gardle
- Jak postępować przy uczuciu guli w gardle?
- Jak się pozbyć uczucia guli w gardle?
- Gula w gardle – jakie badania wykonać?
- Gula w gardle – podsumowanie
Czym jest uczucie guli (kluchy) w gardle?
Uczucie guli w gardle nazywane także “kluchą w gardle” to dolegliwość opisywana przez pacjentów jako obecność ciała obcego w gardle. Nie towarzyszy temu ból, ale mimo wszystko jest to uczucie wywołujące dyskomfort, który utrzymuje się przez długi czas i ma tendencje do nawrotów.
| “Klucha w gardle” to potoczne określenie. Jednak poprawna nazwa to Globus histericus (inaczej kula histeryczna). |
Uznaje się ją za czynnościowe zaburzenie przewodu pokarmowego o podłożu psychosomatycznym i zalicza do zaburzeń konwersyjnych – czyli takich, w których przebiegu organizm w reakcji obronnej przekształca problemy natury psychicznej w objawy somatyczne.
Dawniej uważano, że gula w gardle to problem, który dotyczy wyłącznie kobiet. Jednak dziś wiadomo, że wcale tak nie jest – nieprzyjemnego uczucia obcego ciała w gardle doświadczają zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Szacuje się, że może dotyczyć on nawet co drugiej dorosłej osoby.
Najczęstsze przyczyny uczucia guli w gardle
Jakie mogą być przyczyny guli w gardle? Mogą mieć one zarówno naturę fizyczną, jak i psychiczną.
Globus histericus może pojawić się u osób zmagających się z zaburzeniami lękowymi, depresją, osobowością anankastyczną (obsesyjną) oraz nerwicą i zaburzeniami somatomorficznymi. Charakterystyczny ucisk w gardle często nasila się w okresach silnego stresu, wywołanego np. problemami w pracy, rozwodem, kłopotami finansowymi czy przeżytą traumą.
Inną częstą przyczyną tzw. kluchy w gardle jest choroba refluksowa przełyku. Wiąże się ona z cofaniem kwaśnej treści żołądkowej do przełyku. Może być spowodowana m.in. zaburzeniem czynności dolnego zwieracza przełyku, przepukliną rozworu przełykowego lub otyłością. Oprócz uczucia ciała obcego w gardle towarzyszą jej np. uczucie palenia w przełyku, puste odbijanie, chrypka, kaszel czy ból w klatce piersiowej.
Uczucie guli w gardle może także towarzyszyć chorobom zapalnym, takim jak zapalenie gardła, migdałków podniebiennych czy przewlekłe zapalenie zatok, kiedy nadmierna ilość wydzieliny spływa po tylnej ścianie gardła.
Odczucie guli w gardla może być też powiązane z chorobami tarczycy. Dość często nieprzyjemne uczucie obecności ciała obcego w gardle może się np. wiązać z dolegliwościami mogącymi występować przy towarzyszącemu autoimmunizacji (nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego, który zaczyna atakować własne tkanki) powiększeniu gruczołu tarczowego lub pojawieniu się guzków w przebiegu choroby Hashimoto.
Powiększenie gruczołu i występowanie woli jest powszechne także choćby w autoimmunizacji w przebiegu choroby Gravesa-Basedowa.
W niektórych przypadkach występuje również po usunięciu tarczycy (np. z powodu nowotworu).
>> Sprawdź również artykuł: Objawy choroby Hashimoto – skórne, kardiologiczne, psychiczne, neurologiczne. Nietypowe objawy Hashimoto
Do rzadszych przyczyn odczuwania guli w gardle należą guzy nowotworowe w obrębie gardła lub górnej części przełyku i choroby stawu skroniowo-żuchwowego.
Jak postępować przy uczuciu guli w gardle?
Przyczyny guli w gardle są różne i mogą być spowodowane zarówno czynnikami fizycznymi, jak i psychicznymi. Pierwszym krokiem, który wykonuje się w celu ich ustalenia, jest szczegółowy wywiad lekarski – na początku warto zgłosić się po pomoc do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, który w razie potrzeby skieruje do odpowiedniego specjalisty.
Jak się pozbyć uczucia guli w gardle?
Okres utrzymywania się nieprzyjemnego uczucia obcego ciała w gardle jest bardzo różny – może trwać od kilku lat do kilku tygodni. Jak się pozbyć guli w gardle? Leczenie zależy od przyczyny.
W przypadku choroby refluksowej przełyku wdraża się farmakoterapię (np. inhibitory pompy protonowej) i dietę lekkostrawną. Sposób żywienia powinien być dostosowany do indywidualnej reakcji organizmu – najczęściej dolegliwości nasilają produkty, takie jak owoce cytrusowe, potrawy tłuste i smażone, pikantne przyprawy, a także napoje z kofeiną.
>> Sprawdź również artykuł: Refluks przełyku – farmakogenetyka i zoptymalizowane podejście do leczenia
Jeśli przyczyną tzw. kluchy w gardle jest choroba tarczycy, konieczne jest leczenie prowadzone przez lekarza endokrynologa. W przypadku zmian nowotworowych w obrębie gruczołu tarczowego może być niezbędne jego usunięcie.
Do innych metod leczenia tej dolegliwości należą stosowanie leków przeciwlękowych i przeciwdepresyjnych, psychoterapia, techniki relaksacyjne oraz terapia logopedyczna.
Gula w gardle – jakie badania wykonać?
Lekarz może zlecić np. RTG przełyku, 24-godzinne monitorowanie pH w przełyku, manometrię przełyku czy gastroskopię. W przypadku podejrzenia choroby tarczycy może skierować pacjenta również na badania laboratoryjne krwi (np. TSH, fT3, fT4, anty-TPO, anty-TG czy anty-TSHR) czy USG tarczycy.
Jeśli wszystkie wyniki badań są prawidłowe, a dolegliwości nadal się utrzymują, wskazana może być konsultacja z psychiatrą lub psychologiem. W takim przypadku objawy mogą mieć podłoże psychiczne.
Gula w gardle – podsumowanie
Uczucie guli w gardle może wydawać się czymś błahym, ale tak naprawdę to częsty, uciążliwy problem o różnych przyczynach. W niektórych przypadkach jest spowodowany stresem, ale w innym może świadczyć o chorobie – dlatego nie powinno się go lekceważyć. W przypadku utrzymujących się dolegliwości warto skonsultować się z lekarzem i wykonać zlecone przez niego badania diagnostyczne.
Opieka merytoryczna: lek. Sara Aszkiełowicz
Bibliografia
- Bouchoucha, Michel, et al. „Clinical and psychological characteristics of patients with globus.” Clinics and Research in Hepatology and Gastroenterology 43.5 (2019): 614-622.
- Finkenbine, Ryan, and Vincent J. Miele. „Globus hystericus: a brief review.” General Hospital Psychiatry 26.1 (2004): 78-82.
- Meena, Shamendra Kumar. „Globus hystericus-lump in throat for patient and challenge for doctor.” Ind. J. Neurosci 2.4 (2016): 105.
- https://www.alab.pl/centrum-wiedzy/refluks-przelyku-farmakogenetyka-i-zoptymalizowane-podejscie-do-leczenia/, dostęp: 13.11.2025
- https://www.alab.pl/centrum-wiedzy/objawy-choroby-hashimoto-skorne-kardiologiczne-psychiczne-neurologiczne-nietypowe-objawy-hashimoto/
