Zapalenie okostnej to schorzenie, które może dotyczyć różnych kości w organizmie człowieka, w tym często kości piszczelowej czy szczęki. W tym artykule dowiesz się, co to jest zapalenie okostnej, jakie są jego przyczyny, objawy i jak wygląda leczenie. Wyjaśniamy też, jak wygląda diagnostyka, czy zapalenie okostnej jest niebezpieczne i czy może samo przejść. Przeczytaj i zadbaj o swoje zdrowie – nie bagatelizuj sygnałów, jakie wysyła Twój organizm!
Spis treści:
- Okostna – co to takiego, gdzie się znajduje i jakie pełni funkcje?
- Co to jest zapalenie okostnej?
- Przyczyny zapalenia okostnej
- Jak wygląda zapalenie okostnej: objawy dolegliwości
- Zapalenie okostnej – diagnostyka
- Leczenie zapalenia okostnej
- Zapalenie okostnej: często zadawane pytania
- Zapalenie okostnej: podsumowanie
Okostna – co to takiego, gdzie się znajduje i jakie pełni funkcje?
Okostna to cienka, ale bardzo istotna błona łącznotkankowa, która pokrywa większość kości w naszym ciele. Pełni funkcję ochronną, odżywia kość i bierze udział w jej regeneracji. Okostna jest silnie unerwiona, co oznacza, że uszkodzenia lub stany zapalne w tej strukturze mogą być bardzo bolesne. To właśnie w okostnej znajduje się wiele naczyń krwionośnych, które dostarczają składniki odżywcze do kości i umożliwiają gojenie się złamań.
>> Sprawdź: Wpływ leptyny na stan zapalny w organizmie
Co to jest zapalenie okostnej?
Zapalenie okostnej to stan zapalny błony okalającej kość. Może wystąpić w wyniku infekcji bakteryjnej, urazu mechanicznego, przeciążenia mięśni i kości, a nawet chorób ogólnoustrojowych. W praktyce często spotykane jest zapalenie okostnej piszczeli lub zapalenie okostnej szczęki – szczególnie u osób, które przeszły zabiegi stomatologiczne albo intensywnie uprawiają sporty.
Przyczyny zapalenia okostnej
Przyczyną zapalenia okostnej może być:
- infekcja bakteryjna, która dostaje się do kości przez rany lub zakażone zęby (stąd częste zapalenie okostnej szczęki).
- przeciążenie kości, np. u biegaczy, piłkarzy czy osób pracujących fizycznie.
- urazy mechaniczne, złamania, pęknięcia kości.
- powikłania po zabiegach chirurgicznych lub stomatologicznych.
- choroby przewlekłe, które obniżają odporność organizmu.
>> Przeczytaj: Choroby autoimmunologiczne – czym są? Objawy, diagnostyka i leczenie
Jak wygląda zapalenie okostnej: objawy dolegliwości
Zapalenie okostnej objawy daje wyraźne i zwykle nie pozwala ich zignorować. Do typowych należą:
- silny ból w okolicy zajętej kości, np. ból piszczeli,
- obrzęk i zaczerwienienie skóry nad zapalnym miejscem,
- uczucie pulsowania i wrażliwość na dotyk,
- podwyższona temperatura ciała,
- ograniczona ruchomość kończyny lub szczęki,
- czasami objawy ogólne, jak złe samopoczucie czy gorączka.
>> To może Cię zainteresować: Czym jest dystymia, jakie są jej objawy i czym różni się od depresji?
Czy zapalenie okostnej boli?
Tak, zapalenie okostnej boli i to często bardzo dotkliwie. Wynika to z faktu, że okostna jest mocno unerwiona, a stan zapalny powoduje wzrost ciśnienia w tkance. Ból może nasilać się przy dotyku, podczas ruchu, a także w nocy, co dodatkowo obniża komfort życia pacjenta.
Zapalenie okostnej – diagnostyka
Jeśli podejrzewasz u siebie zapalenie okostnej, nie zwlekaj z wizytą u lekarza. Diagnostyka obejmuje wywiad i badanie fizykalne – lekarz ocenia wtedy objawy, miejsce bólu i stan ogólny pacjenta. Dodatkowo w trakcie stawiania diagnozy wykonywane są badania obrazowe, takie jak RTG czy rezonans magnetyczny, które pomagają wykluczyć złamania i inne urazy oraz badania krwi – morfologię i CRP (białko C-reaktywne). Podwyższone CRP i nieprawidłowości w morfologii mogą wskazywać na toczący się stan zapalny w organizmie.
>> Przeczytaj: CRP – jak interpretować wyniki badania?
Leczenie zapalenia okostnej
Leczenie zapalenia okostnej zależy od przyczyny. Zazwyczaj obejmuje antybiotykoterapię (w przypadku infekcji bakteryjnej), leki przeciwbólowe i przeciwzapalne (które łagodzą ból i obrzęk), unieruchomienie kończyny i odpoczynek (zwłaszcza przy przeciążeniu kości) oraz zabiegi chirurgiczne (w ciężkich przypadkach, gdy konieczne jest usunięcie ogniska zapalnego). Ważna jest także rehabilitacja i stopniowy powrót do aktywności fizycznej pod okiem specjalisty.
>> To może Cię zainteresować: Choroby układowe tkanki łącznej
Czy można zapobiec zapaleniu okostnej? Profilaktyka przewlekłego zapalenia okostnej
Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia zapalenia okostnej:
- Dbaj o higienę jamy ustnej – unikniesz infekcji zębopochodnych.
- Unikaj przeciążeń kości, wykonując ćwiczenia rozciągające i wzmacniające.
- Nie bagatelizuj urazów – lecz złamania i stłuczenia zgodnie z zaleceniami lekarza.
- Regularnie wykonuj badania, zwłaszcza morfologię i CRP, jeśli pojawiają się dolegliwości bólowe.
>> Sprawdź: Badania po 40. Jakie badania przeprowadzać regularnie po 40 roku życia?
Zapalenie okostnej: często zadawane pytania
W tej części odpowiadamy na najczęstsze pytania pacjentów dotyczące zapalenia okostnej – w prosty sposób, z przykładami i praktycznymi informacjami.
Jakie są objawy zapalenia okostnej szczęki?
Zapalenie okostnej szczęki zwykle pojawia się w wyniku nieleczonej infekcji zęba lub jako powikłanie po zabiegu stomatologicznym. Objawy to:
- silny ból zęba, który promieniuje do ucha, skroni lub szyi,
- obrzęk policzka lub okolicy pod okiem,
- zaczerwienienie dziąseł, krwawienie lub ropna wydzielina,
- trudności z szerokim otwieraniem ust (szczękościsk),
- podwyższona temperatura ciała i złe samopoczucie.
Czy zapalenie okostnej samo przejdzie?
Niestety, w większości przypadków zapalenie okostnej nie ustępuje samoistnie. Wymaga leczenia, przede wszystkim antybiotykami, a czasem także interwencji chirurgicznej w celu usunięcia źródła zakażenia (np. chorego zęba). Zaniedbanie leczenia może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak rozprzestrzenienie się infekcji na inne tkanki, a nawet do sepsy.
Jakie są objawy zapalenia okostnej mostka?
Choć rzadziej występuje, zapalenie okostnej może dotknąć także kości mostka. Objawy obejmują:
- ból w środkowej części klatki piersiowej, nasilający się przy głębokim oddychaniu, kaszlu lub ucisku,
- obrzęk i bolesność przy dotyku,
- zaczerwienienie skóry nad mostkiem,
- gorączkę i ogólne osłabienie organizmu.
W przypadku bólu w klatce piersiowej zawsze konieczna jest konsultacja lekarska, ponieważ przyczyną mogą być także inne poważne choroby, w tym sercowo-naczyniowe.
Zapalenie okostnej: podsumowanie
- Zapalenie okostnej to stan zapalny błony otaczającej kość.
- Może dotyczyć różnych kości – często piszczeli i szczęki.
- Objawy to silny ból, obrzęk, gorączka.
- Diagnostyka obejmuje badanie fizykalne, obrazowe, morfologię i CRP.
- Leczenie wymaga często antybiotyków i odpoczynku.
- Nie zwlekaj z wizytą u lekarza – zapalenie okostnej może prowadzić do powikłań!
Bibliografia
- Stachura J., Domagała W., „Patologia znaczy słowo o chorobie TOM 2”. PZWL. 2019.
- Fukuda M, Inoue K et al. Periostitis Ossificans Arising in the Mandibular Bone of a Young Patient: Report of an Unusual Case and Review of the Literature. J Oral Maxillofac Surg. 2017
