Kategoria badania z moczu obejmuje liczne badania laboratoryjne koncentrujące się na analizie próbki moczu pobranej od pacjenta i oznaczeniu określonych parametrów. Poszczególne badania z moczu dostarczają szeregu informacji na temat funkcjonowania poszczególnych układów i narządów, m.in. nerek, wątroby, trzustki. Specjalistyczne badania z moczu mogą być wykorzystywane m.in. w diagnostyce infekcji, dysbiozy jelitowej, zaburzeń hormonalnych, zatruć substancjami toksycznymi (np. metalami ciężkimi, narkotykami). Z kolei badanie ogólne moczu należy do podstawowych badań profilaktycznych.
Laboratoryjne badania z moczu
Mocz jest materiałem, który może dostarczyć wielu informacji na temat zdrowia pacjenta. W kategorii dostępne są zarówno badania, które warto wykonywać w celach profilaktycznych, jak i oznaczenia znajdujące zastosowanie w diagnostyce różnych schorzeń.
- Badania profilaktyczne z moczu – m.in. badanie ogólne moczu, które zaleca się wykonywać profilaktycznie raz w roku. Inne często wykonywane badania to posiew moczu, pozwalający zdiagnozować przyczynę zakażenia dróg moczowych oraz badanie kreatyniny w moczu, pozwalające dokonać ogólnej oceny zdrowia nerek.
- Badania z moczu wykorzystywane w diagnostyce różnych schorzeń – poszczególne badania umożliwiają oznaczenie poziomu: enzymów, białek, hormonów lub innych substancji, które są markerami różnych chorób, w tym chorób nowotworowych.
- Badania z moczu na obecność narkotyków – testy narkotykowe z moczu służą wykrywaniu takich substancji jak m.in. kokaina, barbiturany, amfetamina.
- Oznaczenia substancji toksycznych w moczu - badania z moczu mające na celu oznaczenie stężenia m.in. metali ciężkich. Dostępne są także badania oceniające poziom detoksykacji organizmu.
- Diagnostyka dysbiozy jelitowej – tzw. pośredni test dysbiozy, który pozwala ocenić skład mikroflory jelitowej na podstawie oznaczenia w moczu zawartości 12 kwasów organicznych będących metabolitami bakterii zasiedlających przewód pokarmowy.
Wyniki badań z moczu należy zawsze skonsultować z lekarzem.
Kiedy wykonać badania z moczu?
Badanie ogólne moczu należy do podstawowych badań profilaktycznych, dlatego zaleca się wykonywać je regularnie, niezależnie od wieku, płci czy występowania dolegliwości. Pogłębione badania z moczu ukierunkowane na diagnostykę konkretnych schorzeń zazwyczaj są zlecane przez lekarza.
Wśród dolegliwości będących wskazaniem do wykonania badania moczu znajdują się m.in. ból przy oddawaniu moczu, krew w moczu czy bóle w podbrzuszu.
Przygotowanie próbki moczu do badania
Badania z moczu wymagają przygotowania przez pacjenta próbki i przekazania jej w odpowiednim czasie do Punktu Pobrań ALAB laboratoria bądź w czasie wizyty personelu medycznego w przypadku skorzystania z usługi ALAB w domu.
- Próbka moczu powinna być oddana do specjalnego zestawu (dostępne w Punktach Pobrań) lub pojemnika, który można znaleźć w każdej aptece.
- Do badania na posiew należy wykorzystać pojemnik jałowy.
- Przed pobraniem próbki należy umyć ręce i ujście cewki moczowej.
- Do pojemnika należy oddać 50–100 mililitrów moczu z tzw. środkowego strumienia (pierwsza niewielka ilość oraz końcówka powinny być oddane do toalety).
- Próbka moczu powinna być dostarczona do Punktu Pobrań ALAB laboratoria możliwie jak najszybciej. Jeśli nie jest to możliwe, można przechować ją w lodówce, ale nie dłużej niż przez 2 godziny.
Kobiety nie powinny wykonywać badania moczu w czasie miesiączki. Przynajmniej dzień przed planowanym badaniem należy unikać stosunków płciowych. Ważne jest także unikanie wzmożonego wysiłku fizycznego.
Poszczególne specjalistyczne badania z moczu mogą wymagać szczególnego przygotowania, dlatego należy zawsze dokładnie zapoznać się opisem badania przed zakupem i/lub dopytać o szczegółowe przygotowanie swojego lekarza.