Zonulina w kale

Zonulina w kale – więcej informacji

Zonulina to białko odpowiedzialne za modulowanie ścisłych połączeń (tzw. tight junctions) pomiędzy komórkami nabłonka jelitowego (enterocytami). Jej główną funkcją jest regulacja przepuszczalności bariery jelitowej, co ma fundamentalne znaczenie dla utrzymania równowagi (homeostazy) organizmu. Poprzez otwieranie i zamykanie tych połączeń, zonulina kontroluje transport płynów, składników odżywczych, jonów oraz komórek układu odpornościowego między światłem jelita a krwioobiegiem. Oddziałuje zatem zarówno na przepuszczalność śluzówki jelit, jak i na odpowiedź immunologiczną. Podwyższony poziom zonuliny może prowadzić do zaburzenia funkcjonowania i rozszczelnienia bariery jelitowej, określanego jako zespół przesiąkliwego jelita (leaky gut syndrome), co umożliwia przenikanie do krwi dużych cząstek pokarmowych, toksyn i patogenów, aktywując odpowiedź immunologiczną.

Zonulina w kale – kto i kiedy powinien wykonać badanie?

Badanie poziomu zonuliny w kale jest zalecane w celu oceny funkcji bariery jelitowej, szczególnie w przypadku podejrzenia jej zaburzeń. Jest to istotne uzupełnienie diagnostyki w przypadku:

• Chorób przewodu pokarmowego: takich jak zespół jelita drażliwego (IBS), choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
• Chorób autoimmunologicznych: w tym celiakii, cukrzycy typu I, reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) i innych schorzeń autoimmunologicznych.
• Nadwrażliwości pokarmowych i alergii.
• Astmy.
• Wszelkich dolegliwości ze strony układu pokarmowego, które mogą wskazywać na stan zapalny jelit lub zaburzenia ich funkcji barierowej.

Badanie odzwierciedla bezpośrednią aktywność i stan bariery jelitowej, dlatego jest cennym narzędziem diagnostycznym.

Zonulina w kale – normy

Wartości referencyjne dla zonuliny w kale są podawane wraz z wynikiem badania i mogą się różnić w zależności od laboratorium oraz stosowanej metody analitycznej (najczęściej immunoenzymatycznej ELISA). Zawsze należy odnieść się do zakresu normy wskazanego na otrzymanym raporcie laboratoryjnym.

Zonulina w kale – możliwe przyczyny odchyleń od normy

Podwyższony poziom zonuliny w kale świadczy o zwiększonej przepuszczalności bariery jelitowej (rozszczelnieniu jelit). Jest to wskaźnik tzw. zespołu przesiąkliwego jelita, który może wiązać się z patogenezą wielu chorób. Najczęstsze przyczyny podwyższonego poziomu zonuliny i związane z nim stany to:

• Choroby autoimmunologiczne: celiakia, cukrzyca typu I, reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), a także inne schorzenia, w których układ odpornościowy atakuje własne tkanki.
• Zapalne choroby jelit: choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
• Zespół jelita drażliwego (IBS).
• Alergie i nadwrażliwości pokarmowe: w tym na gluten.
• Infekcje bakteryjne: niektóre szczepy bakterii mogą stymulować uwalnianie zonuliny.
• Czynniki dietetyczne: spożycie glutenu (szczególnie u osób predysponowanych) oraz przetworzonej żywności może wpływać na poziom zonuliny.

Obecnie dostępne informacje skupiają się głównie na klinicznym znaczeniu podwyższonego poziomu zonuliny, ponieważ świadczy on o patologicznych zmianach w przepuszczalności jelit.

Zonulina w kale – przygotowanie do badania

Przygotowanie do badania zonuliny w kale jest proste i nie wymaga specjalnych działań:

• Pobranie materiału: Kał należy pobrać ze sterylnego naczynia do jednorazowego pojemnika. Dokładne instrukcje dotyczące pobrania są zazwyczaj dostępne w punkcie pobrań lub na stronie internetowej laboratorium.
• Pora dnia i dieta: Badanie można wykonać o dowolnej porze dnia. Nie ma konieczności bycia na czczo ani modyfikowania diety przed pobraniem próbki.
• Dostarczenie próbki: Materiał do badania w Punktach Pobrań ALAB laboratoria przyjmowany jest wyłącznie od poniedziałku do środy. Jest to związane z koniecznością zachowania odpowiednich warunków transportu i stabilności próbki.

Zonulina w kale – co może wpłynąć na wynik

Na poziom zonuliny w kale i interpretację wyniku mogą wpływać różne czynniki:

• Dieta: Spożycie glutenu (u osób z predyspozycjami lub celiakią) oraz ogólnie przetworzonej żywności może prowadzić do zwiększonego uwalniania zonuliny.
• Stan mikrobioty jelitowej: Dysbioza jelitowa, czyli zaburzenia równowagi flory bakteryjnej, może wpływać na integralność bariery jelitowej, a co za tym idzie, na poziom zonuliny.
• Infekcje: Obecność niektórych patogennych bakterii w jelitach może stymulować produkcję zonuliny.
• Stany zapalne: Przewlekłe stany zapalne w obrębie jelit bezpośrednio wpływają na ich przepuszczalność.
• Leki: Niektóre leki (np. niesteroidowe leki przeciwzapalne) mogą wpływać na integralność bariery jelitowej.
• Stres: Przewlekły stres może negatywnie oddziaływać na funkcje jelitowe, w tym na ich przepuszczalność.

Ważne jest, aby wszelkie czynniki wpływające na zdrowie jelit były brane pod uwagę podczas interpretacji wyników badania zonuliny. W przypadku wątpliwości zawsze należy skonsultować się z lekarzem, który pomoże w prawidłowej interpretacji wyników w kontekście ogólnego stanu zdrowia pacjenta.

Dodatkowe przygotowanie