Cienie i sińce pod oczami to problem, który dotyczy wielu osób niezależnie od wieku. Najczęściej kojarzone są z przemęczeniem lub brakiem snu, ale ich obecność nie zawsze ma związek wyłącznie ze stylem życia. Ciemne zabarwienie skóry wokół oczu może być również sygnałem zaburzeń zdrowotnych. Dowiedz się, co oznaczają cienie pod oczami, kiedy udać się do lekarza i jakie badania wykonać.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Cienie pod oczami mogą wynikać z uwarunkowań genetycznych, stylu życia oraz chorób – np. alergii, anemii.
- Konsultacja lekarska jest konieczna, gdy cienie pod oczami utrzymują się przez dłuższy czas, są asymetryczne lub towarzyszą im inne niepokojące objawy.
- W diagnostyce przyczyn cieni pod oczami zastosowanie mają wywiad lekarski, badanie fizykalne, badania laboratoryjne z krwi, a niekiedy też badania obrazowe.
Spis treści:
- Najczęstsze przyczyny cieni pod oczami
- Sińce pod oczami – na jakie choroby mogą wskazywać?
- Cienie pod oczami a nowotwór
- Co oznacza kolor cieni pod oczami?
- Cienie pod oczami – jakie badania wykonać?
- Kiedy sińce pod oczami są powodem do niepokoju?
- Co oznaczają cienie i sińce pod oczami – podsumowanie
Najczęstsze przyczyny cieni pod oczami
Cienie pod oczami to obustronne ciemne zabarwienie skóry w okolicy podoczodołowej. Mogą przyjmować kolor od niebieskiego do brązowego. Występują w każdym wieku – również u dzieci. Często bywają nazywane też sińcami lub podkrążonymi oczami. Mogą pojawiać się okresowo lub utrzymywać się przez dłuższy czas, a ich przyczyny są bardzo różnorodne.
Cienie pod oczami bardzo często stanowią defekt kosmetyczny wynikający z predyspozycji genetycznych. Cienka i delikatna skóra w tej okolicy powoduje, że prześwitują przez nią rozszerzone naczynka krwionośne. Sińce pod oczami zwykle są też bardziej widoczne u osób z głęboko osadzonymi oczami.
Zmęczenie, niedobór snu, stres, niezdrowa dieta, a także używki – papierosy czy alkohol – to częste czynniki pogłębiające cienie pod oczami. Powodują one zastój krwi i limfy, co sprawia, że naczynka krwionośne stają się bardziej widoczne.
Przyczyną cieni pod oczami jest również naturalny proces starzenia się organizmu. Wraz z wiekiem skóra w okolicy oczodołowej traci sprężystość i jędrność, przez co dochodzi do uwidocznienia naczynek krwionośnych. Ponadto, na widoczność cieni mogą wpływać też niektóre leki (np. glikokortykosteroidy miejscowe czy doustne), które ścieńczają skórę, zatrzymują wodę w tkankach i nasilają poszerzenie naczyń.
Skóra pod oczami może stać się ciemniejsza również pod wpływem ekspozycji na światło słoneczne. Dzieje się tak, ponieważ promieniowanie UV pobudza melanocyty do produkcji melaniny. Dodatkowo opalanie przyspiesza procesy starzenia się skóry, co może prowadzić do utrwalenia się cieni pod oczami.
>> Zobacz także: Opuchnięte oczy – alergia i inne możliwe przyczyny
Sińce pod oczami – na jakie choroby mogą wskazywać?
Zdarza się, że cienie pod oczami mogą pojawić się w przebiegu niektórych chorób. Należą do nich głównie:
- zespół przewlekłego zmęczenia,
- przewlekłe choroby serca, płuc, wątroby lub nerek, które prowadzą do niedotlenienia lub zaburzeń metabolicznych,
- anemia,
- choroby pasożytnicze,
- alergiczny nieżyt nosa,
- alergiczne zapalenie spojówek,
- kontaktowe zapalenie skóry,
- obustronne zapalenie zatok przynosowych,
- mukowiscydoza,
- przewlekły niealergiczny nieżyt nosa,
- niedobory witamin i minerałów.
| Cienie pod oczami występują nawet u ¾ dzieci chorujących na alergiczny nieżyt nosa. |
Jednostronne (lub obustronne, asymetryczne) cienie pod oczami mogą być następstwem urazu nosa, głowy lub podstawy czaszki. W takich przypadkach mogą przyjmować formę tzw. objawu okularowego („raccoon eyes”). Są spowodowane wynaczynieniem krwi w okolicy oczodołowej. Uraz powinien być zawsze skonsultowany z lekarzem.
>> Zobacz także: Kiedy podejrzewać infekcję pasożytniczą u dziecka?
| W przypadku chorób zatok lub alergii cienie pod oczami są wynikiem przewlekłego zastoju żylnego, który powstaje na skutek obrzęku błony śluzowej. |
Cienie pod oczami a nowotwór
Same cienie pod oczami bardzo rzadko są jedynym lub pierwszym objawem choroby nowotworowej. Znacznie częściej pojawiają się dopiero w późniejszych etapach – jako konsekwencja osłabienia organizmu, niedożywienia czy niedoborów witamin i minerałów.
Warto jednak pamiętać, że każda nagła zmiana wyglądu skóry, długotrwałe utrzymywanie się cieni pod oczami lub ich pojawienie się wraz z innymi dolegliwościami powinny skłonić do konsultacji lekarskiej. To lekarz, na podstawie wywiadu i badań, może ocenić, czy objaw ten ma charakter wyłącznie kosmetyczny, czy wymaga dalszej diagnostyki.
>> Zobacz także: Kacheksja nowotworowa (wyniszczenie nowotworowe) – czym jest, ile trwa i jakie daje objawy?
Co oznacza kolor cieni pod oczami?
Cienie pod oczami mogą przyjmować różny kolor. Najczęściej są niebieskie, fioletowe i brązowe, ale zdarzają się też odcienie pośrednie.
Niebieskie lub fioletowe cienie pod oczami zwykle są wynikiem rozszerzenia i uwidocznienia pod skórą naczynek krwionośnych. Są one szczególnie widoczne u osób z cienką skórą w tej okolicy, przez którą łatwiej prześwitują naczynia. Natomiast kolor niebiesko-szary lub brązowy wskazuje raczej na odkładanie się melaniny.
Trzeba jednak podkreślić, że sam kolor cieni pod oczami nie daje jednoznacznej odpowiedzi co do ich przyczyny. Tę może ustalić dopiero lekarz na podstawie dokładnego wywiadu i odpowiednich badań diagnostycznych.
Cienie pod oczami – jakie badania wykonać?
Aby ustalić przyczynę cieni pod oczami, lekarz w pierwszej kolejności przeprowadza wywiad i badanie fizykalne. W zależności od podejrzeń diagnostyka może obejmować różne testy laboratoryjne i obrazowe.
Podstawowym badaniem jest morfologia krwi z rozmazem, która pozwala ocenić m.in. poziom hemoglobiny. Przy podejrzeniu niedoborów można oznaczyć np. poziom żelaza, ferrytyny, witaminy B12 i kwasu foliowego.
Gdy istnieje podejrzenie alergii, lekarz może zlecić testy skórne lub badanie poziomu swoistych przeciwciał IgE we krwi. Natomiast problemy z wątrobą lub nerkami wymagają wykonania badań biochemicznych – oznaczenia poziomu kreatyniny, mocznika, bilirubiny, AST, ALT czy GGTP.
Przewlekłe problemy z zatokami wymagają konsultacji laryngologicznej, a niekiedy również badań endoskopowych i obrazowych (np. tomografii komputerowej).
>> Zobacz także: Znajdź swój alergen – diagnostyka alergii w laboratorium
Kiedy sińce pod oczami są powodem do niepokoju?
Chociaż w większości przypadków sińce pod oczami nie stanowią zagrożenia dla zdrowia, istnieją sytuacje, w których konieczna jest konsultacja lekarska. Do lekarza należy zgłosić się, gdy:
- cienie pod oczami utrzymują się przez dłuższy czas,
- przebarwienie jest asymetryczne lub występuje jednostronnie,
- obecne są dodatkowe objawy.
Cieniom pod oczami spowodowanym chorobą zwykle towarzyszą dodatkowe dolegliwości, których rodzaj jest zależny od rodzaju zaburzenia. Szczególną uwagę należy zwrócić m.in. na bóle głowy, obrzęk powiek, wyciek ropnej wydzieliny z nosa, gorączkę, bóle mięśni, dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, bladość skóry, łatwą męczliwość.
Co oznaczają cienie i sińce pod oczami – podsumowanie
- Najczęściej cienie pod oczami są spowodowane predyspozycjami genetycznymi, czynnikami związanymi ze stylem życia lub zmęczeniem. Mogą jednak być również objawem chorób.
- Sińce pod oczami występują m.in. przy anemii, przewlekłym zapaleniu zatok, alergicznym nieżycie nosa, zaburzeniach pracy nerek lub wątroby.
- W diagnostyce przyczyny cieni pod oczami lekarz może zlecić wykonanie badań laboratoryjnych z krwi – m.in. morfologii krwi, poziomu żelaza, kreatyniny, mocznika, bilirubiny, ALT, AST oraz testów alergicznych.
Opieka merytoryczna: lek. Maria Wydra
Bibliografia
- A. Emeryk i in., Cienie pod oczami – zapomniany i niedoceniany objaw u dzieci, Alergia, 2011, 4, s. 53–54
- I. Suligowska, Pielęgnowanie oczu i ich oprawy, Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2006
- M. Wasiluk, Estetyczny problem – cienie i opuchnięcia pod oczami, Ekspert Anti–Aging 2013
- https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/111191,diagnostyka-nosa-i-zatok-przynosowych (dostęp 01.10.2025)
