Trądzik niemowlęcy i noworodkowy to stosunkowo rzadkie schorzenia. Ich patogeneza jest złożona i wieloczynnikowa. Dowiedz się, jak wygląda ta odmiana trądziku i na czym polega jej leczenie.
| Z tego artykułu dowiesz się: >> jak wygląda trądzik niemowlęcy i noworodkowy, >> kto jest na niego najbardziej narażony, >> na czym polega leczenie trądziku niemowlęcego i noworodkowego, >> z czym jest często mylony. |
Spis treści:
- Trądzik niemowlęcy – czym jest?
- Trądzik niemowlęcy i noworodkowy: objawy
- Trądzik niemowlęcy: przyczyny zmian skórnych u dzieci
- Badania przy trądziku niemowlęcym: diagnostyka choroby
- Trądzik niemowlęcy: leczenie
- Trądzik niemowlęcy i noworodkowy. Najczęstsze pytania (FAQ)
- Podsumowanie informacji o trądziku niemowlęcym
Trądzik niemowlęcy – czym jest?
Trądzik niemowlęcy i noworodkowy to rzadka choroba skóry wieku dziecięcego. Dokładna etiologia nie została jeszcze ustalona, jednak podejrzewa się, że do jego powstawania przyczyniają się czynniki genetyczne oraz wzmożona aktywność gruczołów łojowych w odpowiedzi na androgeny pochodzenia matczynego. Niekiedy, choć bardzo rzadko, występowanie trądziku niemowlęcego może być objawem schorzeń nadnerczy, dlatego znalezienie przyczyny i prawidłowa diagnostyka są bardzo istotne.
Trądzik niemowlęcy dotyka mniej niż 2% dzieci i może dotyczyć obu płci, jednak częściej jest on diagnozowany u chłopców niż u dziewcząt. Z kolei trądzik noworodkowy może dotyczyć aż co 5. malucha.
Trądzik niemowlęcy a potówki: różnice
Czy łatwo jest odróżnić trądzik niemowlęcy od potówek? Główną różnicą jest wygląd zmian. Klasyczne potówki mają postać jasnych pęcherzyków. Zlokalizowane są głównie na szyi, karku, plecach, pośladkach lub zgięciach łokciowych i kolanowych. Pojawiają się w wyniku przegrzewania organizmu dziecka i nieprawidłowej pielęgnacji skóry.
Wygląd trądziku niemowlęcego jest zdecydowanie inny. Pojawiają się bowiem zaskórniki, które są charakterystycznymi zmianami trądzikowymi.
>> Zobacz: Trądzik – choroba o wielu obliczach
Trądzik niemowlęcy i noworodkowy: objawy
Trądzik noworodkowy pojawia się zazwyczaj w pierwszych 4 tygodniach życia dziecka. Objawia się zaskórnikami zlokalizowanymi najczęściej na czole i policzkach. Towarzyszy im zwiększona praca gruczołów łojowych. Zmiany te mogą być niekiedy mylone z zakażeniami wirusowymi, bakteryjnymi i grzybiczymi, prosakami, toksycznym rumieniem noworodków lub krostkową melanozą.
Trądzik niemowlęcy dotyczy dzieci w wieku od ukończenia pierwszego miesiąca życia do 12. miesiąca. Przebieg choroby jest poważniejszy niż w przypadku trądziku noworodkowego, dlatego postępowanie lecznicze może się nieco różnić.
| Warto wiedzieć: Zmiany w trądziku noworodkowym i niemowlęcym mogą przypominać inne choroby i schorzenia, jak potówki,, krostkowa melanoza czy prosaki. |
>> Sprawdź: Łuszczyca krostkowa – objawy, przyczyny, badania i leczenie
Jak wygląda trądzik niemowlęcy?
Trądzik niemowlęcy częściej dotyczy chłopców niż dziewcząt. Na ich skórze pojawiają się zaskórniki i zmiany zapalne, takie jak grudki, krostki i torbiele, które najczęściej obejmują policzki. Mogą również pojawić się na podbródku i szyi.
Ile trwa trądzik niemowlęcy?
Choroba powinna być prawidłowo rozpoznana, aby włączone leczenie przynosiło pożądane efekty. Pomimo tego, że wielu lekarzy wie, jak wygląda trądzik niemowlęcy, to niestety jego objawy często są mylone z innymi chorobami wieku dziecięcego, co może utrudniać leczenie. U większości dzieci wykwity ustępują w ciągu 1-3 miesięcy. Rzadko utrzymują się do okresu dojrzewania. Zmiany mogą niekiedy powodować powstawanie blizn, dlatego może być konieczne zastosowanie odpowiednich leków.
>> Przeczytaj: Adrenarche – czym jest i jak się objawia?
Trądzik niemowlęcy: przyczyny zmian skórnych u dzieci
U podłoża tego schorzenia leżą zmiany hormonalne – a dokładniej podwyższone stężenie androgenów pochodzenia matczynego (hormony mogą przedostać się drogą łożyska w trakcie życia płodowego dziecka). Są to tak zwane męskie hormony płciowe. Do pojawienia się trądziku noworodkowego i niemowlęcego może predysponować również nieprawidłowa pielęgnacja skóry, na przykład z wykorzystaniem olejów mineralnych.
Badania przy trądziku niemowlęcym: diagnostyka choroby
W większości przypadków trądzik noworodkowy i niemowlęcy rozpoznawany jest na podstawie obrazu klinicznego i badania przedmiotowego. Jednak w niektórych sytuacjach możemy mieć do czynienia z wyjątkowo nasilonymi zmianami skórnymi i obecnością dodatkowych symptomów, wskazujących na zaburzenia natury endokrynologicznej.
Jest to wówczas uzasadniony powód do skorzystania z pomocy endokrynologa dziecięcego. Diagnostyka endokrynologiczna może wymagać wykonania takich oznaczeń laboratoryjnych jak na przykład: :
- stężenie siarczanu dehydroepiandrosteronu (DHEAS),
- stężenie hormonu luteinizującego (LH),
- stężenie hormonu folikulotropowego (FSH),
- stężenie kortyzolu, test z deksametazonem,
- stężenie TSH, fT3, fT4,
- stężenie 17-OH-progesteronu,
- wolnego testosteronu,
- ocena dobowego wydalania 17-ketosteroidów i/lub 17-OH-kortykosteroidów w moczu.
Na podstawie wyników badań lekarz zadecyduje o dalszym postępowaniu diagnostyczno-leczniczym.
Trądzik niemowlęcy: leczenie
U większości dzieci nie ma konieczności włączenia leczenia farmakologicznego. Zmiany skórne zazwyczaj ustępują samoistnie w ciągu kilku miesięcy od momentu wystąpienia pierwszych objawów. W przypadku ostrego przebiegu choroby leczenie opiera się na tych samych założeniach co w przypadku trądziku pospolitego u starszych dzieci lub dorosłych.
Łagodna postać trądziku niemowlęcego może być leczona, środkami miejscowymi na bazie retinoidów, miejscowych antybiotyków lub nadtlenku benzoilu. Procedurę ustala lekarz na podstawie ilości i nasilenia zmian. Substancje te mogą być stosowane w monoterapii lub skojarzeniu. W przypadku umiarkowanych lub ciężkich zmian z ryzykiem bliznowacenia rozwiązaniem może być doustne podanie leków, w tym antybiotyków.
Czym smarować trądzik niemowlęcy?
Bardzo istotne jest stosowanie dermokosmetyków które będą wspierać barierę hydrolipidową skóry, łagodzić podrażnienia i nawilżać. Powinny mieć one lekką konsystencję, a także być pozbawione substancji komedogennych. Pielęgnacja może być uzupełnieniem leczenia farmakologicznego.
Trądzik niemowlęcy i noworodkowy. Najczęstsze pytania (FAQ)
Poznaj odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania dotyczące trądziku niemowlęcego i noworodkowego.
Trądzik niemowlęcy może być mylony z tak zwaną skazą białkową (są to zmiany skórne towarzyszące alergii pokarmowej), jednak warto wiedzieć, że te zmiany różnią się od siebie. W trądziku podstawowymi wykwitami są zaskórniki , a w przypadku skazy białkowej mogą występować zmiany rumieniowo-złuszczające, wypryskowe.
Skórę z trądzikiem niemowlęcym należy odpowiednio pielęgnować. Zalecane są delikatne środki myjące będące dermokosmetykami , które będą oczyszczać bez podrażniania. Należy unikać substancji potencjalnie alergizujących i komedogennych, takich jak wazelina, parafina i oleje mineralne.
Czas trwania choroby jest kwestią indywidualną, jednak zmiany trądzikowe u niemowląt najczęściej znikają po kilku miesiącach. Im szybciej zostanie włączone odpowiednie leczenie i pielęgnacja , tym lepiej.
Do zaostrzenia trądziku niemowlęcego może dojść w wyniku zbyt agresywnej pielęgnacji, przegrzewania organizmu dziecka czy też nieodpowiedniej higieny. Należy pamiętać o regularnej wymianie pościeli oraz ręcznika.
Trądzik niemowlęcy zazwyczaj mija samoistnie, ale u niektórych może on nawracać. Nie ma jednak powtarzalnej reguły. Trądzik pojawiający się u starszych dzieci, młodzieży lub dorosłych nie jest nazywany trądzikiem niemowlęcym i może się różnić wyglądem zmian.
Podsumowanie informacji o trądziku niemowlęcym
Trądzik niemowlęcy:
- może przypominać inne choroby i problemy skórne.
- częściej pojawia się u chłopców niż u dziewcząt.
- w większości przypadków mija samoistnie.
- leczenie polega na stosowaniu odpowiedniej pielęgnacji, leków miejscowych, rzadziej leków ogólnoustrojowych.
Opieka merytoryczna: lek. Katarzyna Banaszczyk
Bibliografia
- M. Filo-Rogulska, D. Wcisło-Dziadecka, L.Brzezińska-Wcisło, Neonatal and infantile acne – ethiopathogenesis, clinical presentation and treatment possibilities „Postępy Nauk Medycznych”, 1a/2018, s. 45-48.
- C. Serna-Tamayo, MD; C. K. Janniger, MD; G. Micali, MD; R. A. Schwartz, MD, MPH, Neonatal and Infantile Acne Vulgaris: An Update „Petriadic Dermatology” VOLUME 94, JULY 2014 s. 13-16.
- Infantile Acne. Poole CN, McNair V. [W]: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing 2024.
