Krosty na szyi to nie tylko objaw dermatologiczny, ale i również aspekt mogący istotnie obniżać jakość życia pacjentów. Jakie są przyczyny pojawiania się krost na skórze szyi? Czy krosty na szyi u dorosłych mogą wynikać z zaburzeń hormonalnych? Na czym polega terapia tego rodzaju wykwitów? Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się więcej na temat krost na szyi.

Spis treści:

1. Co oznaczają krosty na szyi?
2. Najczęstsze przyczyny krost na szyi
3. Krosty na szyi u dorosłych i dzieci – czym się różnią?
4. Lokalizacja krost – co może sugerować?
5. Kiedy krosty na szyi są objawem choroby?
6. Jak leczyć krosty na szyi?
7. Krosty na szyi – często zadawane pytania (FAQ)
   • O czym świadczą krosty na szyi?
   • Jak pozbyć się krost na szyi?
   • Co oznaczają grudki na szyi?
   • Czy hormony mogą powodować krosty na szyi?
8. Krosty na szyi – podsumowanie

Co oznaczają krosty na szyi?

Krosty to zmiany wyczuwalne podczas badania palpacyjnego skóry pacjenta, które cechują się tym, że są wypełnione żółtą treścią o ropnym charakterze. Choć wykwity te są kojarzone głównie z infekcjami skóry, to jednak nie zawsze są związane z zakażeniem. Mogą być bowiem elementem obrazu klinicznego również nieinfekcyjnych schorzeń skóry, w tym na przykład zespołu Sneddona-Wilkinsona.

>> Przeczytaj także: Choroby skóry u człowieka. Najczęściej występujące dermatozy

Najczęstsze przyczyny krost na szyi

Krosty na szyi mogą wpisywać się w objawy wielu schorzeń dermatologicznych, a najczęstsze z nich to:

• zapalenie mieszków włosowych – jest to infekcja skóry najczęściej spowodowana przez bakterie (często Staphylococcus aureus), objawia się pojawieniem się krost na rumieniowym podłożu, które są związane z mieszkami włosowymi,

• figówka – jest to przewlekłe, nawracające zapalenie mieszków włosowych, schorzenie to częściej pojawia się u mężczyzn, często w okolicy skóry brody,

• trądzik pospolity – choć zmiany najczęściej pojawiają się na twarzy i plecach, to mogą niekiedy swoją lokalizacją objąć również skórę szyi, w tym przypadku częste są również krosty na karku,

• zespół Sneddona-Wilkinsona – rzadkie schorzenie dermatologiczne, występujące zazwyczaj u kobiet po 40. roku życia, objawiające się obecnością drobnych krost i nadżerek zlokalizowanych najczęściej w okolicy fałdów skóry, tułowia i kończyn,

• infekcje wirusowe, w tym półpasiec i ospa wietrzna – w przebiegu infekcji spowodowanej przez wirusa ospy i półpaśca mogą na pewnym etapie ewolucji zmian pojawić się właśnie krosty,

• łuszczyca krostkowa – jest to jedna z odmian łuszczycy, której cechą charakterystyczną są właśnie wykwity krostkowe,

• grzybice skóry – w przebiegu zmian grzybiczych niekiedy obserwuje się obecność krost, klasycznie układających się na obwodzie zmian.

Krosty na szyi u dorosłych i dzieci – czym się różnią?

Wygląd krost nie różni się istotnie między populacją osób dorosłych, a populacją pediatryczną. Krosty na szyi u pacjentów pediatrycznych związane są najczęściej z trądzikiem pospolitym i miejscowymi infekcjami skóry (zapalenie mieszków włosowych, grzybica). Krosty na szyi u niemowlaka mogą wystąpić między innymi w przebiegu trądziku niemowlęcego. U pacjentów dorosłych przyczyną tego rodzaju wykwitów częściej są choroby przewlekłe, w tym łuszczyca krostkowa.

Lokalizacja krost – co może sugerować?

Jakich informacji może dostarczyć lokalizacja zmian krostkowych? W sytuacji, gdy zmiany krostkowe obecne są na twarzy, szyi i plecach, a także towarzyszą im zaskórniki i grudki, to wówczas mamy zwykle do czynienia z trądzikiem pospolitym. Jeżeli natomiast zmiany krostkowe znajdują się na całym ciele i towarzyszą im zmiany o typie grudek i złuszczania, to może to świadczyć o łuszczycy krostkowej. Krosty mogą się pojawiać w różnych miejscach na ciele, a postawienie wstępnej diagnozy jest możliwe po wnikliwej ocenie skóry.

Kiedy krosty na szyi są objawem choroby?

Pojedyncza zmiana krostkowa to najczęściej miejscowa infekcja zlokalizowana w obrębie mieszka włosowego, co nie stanowi poważnego stanu klinicznego. Warto jednak wszelkie niepokojące nas zmiany skonsultować z lekarzem dermatologiem.

Jak leczyć krosty na szyi?

Leczenie zmian krostkowych na szyi zależy od konkretnej jednostki chorobowej. W przypadku infekcji spowodowanej przez bakterie konieczne jest włączenie odpowiedniego antybiotyku (w postaci miejscowej lub ogólnej). W odniesieniu do łuszczycy krostkowej niezbędne może okazać się włączenie leczenia ogólnego, na przykład z wykorzystaniem retinoidu – acytretyny. Z kolei zmiany grzybicze wymagają włączenia leczenia przeciwgrzybiczego, po uprzednim pobraniu materiału do badania mikrobiologicznego (zeskrobiny ze skóry). W sytuacji trądziku pospolitego, w zależności m. in. od stanu skóry i wieku pacjenta, stosuje się leki miejscowe (żele, kremy) lub leki doustne (antybiotyki doustne, w tym tetracykliny, a także izotretynoinę).

Krosty na szyi – często zadawane pytania (FAQ)

Poniżej odpowiedzi na najczęściej zadawane przez pacjentów pytania.

O czym świadczą krosty na szyi?

Krosty na szyi mogą świadczyć o infekcji skóry, ale również o schorzeniach przewlekłych. W celu identyfikacji przyczyny pojawienia się krost na szyi należy odwiedzić gabinet dermatologiczny.

Jak pozbyć się krost na szyi?

Niezbędne jest włączenie odpowiedniego leczenia dermatologicznego. Wybór terapii zależy od konkretnej jednostki chorobowej. Niekiedy wystarczy jedynie zastosowanie leku miejscowego (maści lub kremu), w innych zaś przypadkach konieczne może być włączenie leczenia systemowego (na przykład doustnego).

Co oznaczają grudki na szyi?

Grudki zlokalizowane na skórze szyi mogą być elementem obrazu klinicznego wielu schorzeń dermatologicznych. Warto podkreślić, że grudka nie jest synonimem krosty. Grudki to zmiany wyniosłe ponad poziom skóry, które nie są wypełnione treścią ropną. Różnią się od otaczającej skóry spoistością. Grudki mogą występować między innymi w przebiegu takich schorzeń jak łuszczyca, liszaj płaski, czy osutki polekowe.

Czy hormony mogą powodować krosty na szyi?

Zaburzenia hormonalne mogą przyczyniać się do pojawiania się krost na szyi między innymi w przebiegu trądziku pospolitego. Warto jednak podkreślić, że nie jest to jedyna, konkretna przyczyna tego schorzenia. Zaburzenia dotyczące hormonów mogą jednak istotnie wpływać na stan skóry i skuteczność leczenia. Warto wiedzieć, że zmiany trądzikowe mogą być elementem obrazu klinicznego schorzenia ginekologicznego jakim jest zespół policystycznych jajników (PCOS).

Krosty na szyi – podsumowanie

Bibliografia

1. L. Rudnicka i inni, Współczesna Dermatologia, PZWL, Warszawa 2022,
2. L. Bolognia i inni, Fourth Edition Dermatologia, Medipage, Warszawa 2022,
3. A. Szczeklik, Piotr Gajewski, Interna Szczeklika, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2020/2021,
4. A. Dembińska-Kieć i inni, Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Urban & Partner, Wrocław 2005 (dodruk), s. 654–659.

Grzybice to rozpowszechnione choroby infekcyjne, które mogą zajmować różne obszary organizmu człowieka. Jak objawia się grzybica okolic odbytu i jakie czynniki sprzyjają zakażeniu? Na czym polega diagnostyka i leczenie drożdżycy odbytu? Przeczytaj artykuł i dowiedz się więcej o tym schorzeniu.

Spis treści:

1. Czym jest grzybica odbytu?
2. Przyczyny grzybicy odbytu
3. Objawy grzybicy odbytu
4. Jak leczyć grzybicę odbytu?
5. Domowe sposoby na grzybicę odbytu
6. Grzybica odbytu – często zadawane pytania
   • Jak wygląda stolec przy grzybicy?
   • Jak rozpoznać grzybicę odbytu?
   • Czy grzybica odbytu śmierdzi?
   • Czy grzybica odbytu jest zaraźliwa?
   • Jak wygląda odbyt przy grzybicy?
7. Grzybica odbytu – podsumowanie

Czym jest grzybica odbytu?

Grzybice to infekcje, które mogą dotyczyć nie tylko skóry i błon śluzowych, ale również narządów wewnętrznych, w tym przewodu pokarmowego. Odbyt to końcowy odcinek przewodu pokarmowego. Struktura ta również może być dotknięta zakażeniem grzybiczym. Inne określenia na grzybicę odbytu, z którymi można się spotkać to kandydoza odbytu i drożdżyca odbytu.

Gatunki grzybów, które najczęściej odpowiadają za pojawienie się objawów grzybicy odbytu są drożdżaki z rodzaju Candida. Należy mieć jednak świadomość, że ten gatunek drożdżaków może stanowić element flory fizjologicznej w tym obszarze. W niektórych przypadkach dochodzi jednak do zaburzenia w składzie mikrobiomu, co może skutkować nadmiernym namnażaniem się drożdżaków i powodować rozwój grzybicy odbytu.

Przyczyny grzybicy odbytu

Jakie są przyczyny kandydozy odbytu? Najważniejsze czynniki, które sprzyjają namnażaniu się drożdżaków w obrębie odbytu to:

• antybiotykoterapia prowadząca do zaburzeń w składzie mikrobiomu, szczególnie, gdy nie są stosowane zalecane probiotyki,
• wrodzone i nabyte zaburzenia odporności organizmu,
• zakażenie wirusem HIV,
• niedożywienie,
• niedobory witamin i minerałów, w tym niedobór żelaza,
• choroby przewlekłe, w tym cukrzyca i niewydolność nerek,
• nowotwory złośliwe i terapie przeciwnowotworowe,
• infekcje grzybicze dotyczące narządów płciowych, a także innych odcinków przewodu pokarmowego,
• nadpotliwość,
• otyłość, nadwaga,
• noszenie nieprzewiewnej bielizny, szczególnie wykonanej ze sztucznych materiałów,
• przyjmowanie leków immunosupresyjnych, w tym długotrwała, ogólna sterydoterapia,
• zaniedbania higieniczne, 
• okres ciąży,
• stan po przeszczepie narządu. 

Objawy grzybicy odbytu

Jak wygląda grzybica odbytu? Najważniejszym objawem związanym z kandydozą odbytu jest rumień, a więc zaczerwienienie w tej okolicy. Objawom skórnym towarzyszy zazwyczaj świąd, pieczenie, a niekiedy również dolegliwości bólowe. Ból może być związany z pęknięciami w obrębie odbytu. Warto wiedzieć, że zmiany skórne mogą pojawić się również w okolicy genitalnej, a także w okolicy pachwin.

Jak leczyć grzybicę odbytu?

Zanim zostanie opisany sposób leczenia grzybicy odbytu, należy poruszyć również temat diagnostyki tej jednostki chorobowej. W pierwszym kroku kluczowy jest dokładnie przeprowadzony wywiad chorobowy oraz badanie przedmiotowe pacjenta, a więc oglądanie zmienionych okolic. Lekarz może zadecydować o konieczności wykonania dodatkowych badań, mających na celu ustalenie jaki gatunek grzyba jest odpowiedzialny za dolegliwości. W tym celu można wykonać:

• wymaz z odbytu i klasyczne badanie mykologiczne,
• wymaz z odbytu i badania molekularne metodą PCR – mające na celu wykrycie obecności materiału genetycznego grzybów.

Po postawieniu diagnozy, konieczne jest włączenie odpowiedniej terapii. W leczeniu grzybicy odbytu wykorzystuje się:

• miejscowe leki przeciwgrzybicze w postaci maści, kremów, lotionów – z zawartością między innymi takich substancji jak klotrimazol, ketokonazol, natamycyna, czy też mikonazol,
• doustne leki przeciwgrzybicze w postaci tabletek lub kapsułek – w tym itrakonazol, flukonazol, czy terbinafina.

Trzeba wiedzieć, że wymaz z odbytu powinien być wykonany przed włączeniem leczenia grzybiczego, w innym przypadku jego wynik może być niemiarodajny.

>> Przeczytaj także: Grzybice powierzchowne skóry

Domowe sposoby na grzybicę odbytu

Co możemy zrobić w warunkach domowych aby zredukować objawy związane z grzybicą odbytu? Przede wszystkim warto zadbać o odpowiednią higienę i noszenie naturalnej, przewiewnej bielizny. Nie tylko przyśpiesza to ustępowanie objawów w trakcie leczenia przeciwgrzybiczego, ale także zapobiega nawrotom infekcji. Warto również wzmacniać swoją odporność poprzez dopasowaną do naszych możliwości aktywność fizyczną oraz zróżnicowaną dietę.

Należy mieć jednak świadomość, że domowe sposoby nie zagwarantują nam wyleczenia, konieczne jest bowiem włączenie terapii przeciwgrzybiczej. W tym celu warto udać się na wizytę do lekarza rodzinnego lub lekarza dermatologa, który po ocenie stanu skóry zadecyduje o dalszym postępowaniu. Objawy takie jak świąd i pieczenie odbytu mogą towarzyszyć również innym schorzeniom, w tym chorobom onkologicznym, dotyczącym jelita grubego. Z tego powodu nie warto bagatelizować tych symptomów.

>> Warto przeczytać: Choroby skóry u człowieka. Najczęściej występujące dermatozy

Grzybica odbytu – często zadawane pytania

Drożdżyca odbytu rodzi wśród pacjentów wiele pytań i wątpliwości. Poniżej odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.

Jak wygląda stolec przy grzybicy?

Kandydoza odbytu zazwyczaj nie wiąże się ze zmianami w wyglądzie stolca. Niekiedy jednak objawom grzybicy odbytu może towarzyszyć pojawienie się śluzu i białawych elementów na powierzchni stolca.

Jak rozpoznać grzybicę odbytu?

Konieczna jest wizyta w gabinecie lekarskim. Zazwyczaj wystarczająca jest ocena kliniczna okolicy odbytu, a więc wnikliwie przeprowadzone badanie przedmiotowe. W celu potwierdzenia rozpoznania można wykonać wymaz z odbytu i badanie mykologiczne.

Czy grzybica odbytu śmierdzi?

Grzybica odbytu może być związana z pojawieniem się nieprzyjemnego zapachu, jednak należy podkreślić, że nie jest to regułą. Nieprzyjemny zapach może być również związany z takimi dolegliwościami jak infekcje bakteryjne odbytu, nietrzymanie moczu, nietrzymanie stolca, a także choroby zapalne jelit. Przykry zapach pojawia się częściej w sytuacji, gdy grzybica odbytu nie jest odpowiednio leczona.

Czy grzybica odbytu jest zaraźliwa?

Grzybice należą do schorzeń infekcyjnych, a więc w przypadku kandydozy odbytu – jest możliwość przeniesienia choroby na inną osobę. Zarazić można się poprzez bliski kontakt ze skórą pacjenta, w tym drogą kontaktów seksualnych. Zakażenie może zostać przeniesione również w inne obszary skóry lub śluzówek u danego pacjenta (tak zwana autoinfekcja). Możliwe jest również zakażenie drogą pośrednią, poprzez używanie tych samych ręczników lub bielizny.

Jak wygląda odbyt przy grzybicy?

Zmiany na odbycie w przebiegu grzybicy to przede wszystkim zaczerwienienie. Mogą również pojawić się białawe naloty, a niekiedy bolesne pęknięcia. Zmianom w okolicy odbytu mogą towarzyszyć wykwity, które lokalizują się w sąsiednich obszarach, w tym na narządach płciowych i w pachwinach.

Grzybica odbytu – podsumowanie

• Grzybica odbytu to schorzenie infekcyjne, spowodowane najczęściej przez drożdżaki z rodzaju Candida.
• Wyróżnia się wiele czynników sprzyjających grzybicy odbytu, a najważniejsze z nich to obniżenie odporności, obciążenie chorobami przewlekłymi, a także antybiotykoterapia.
• Najczęstsze objawy kandydozy odbytu to zaczerwienienie w tej okolicy, a także nasilony świąd i pieczenie.
• W diagnostyce najważniejszą rolę odgrywa ocena kliniczna pacjenta, pomocne jest również badanie mykologiczne.
• W leczeniu kandydozy odbytu zastosowanie znajdują miejscowe jak i ogólnie stosowane leki przeciwgrzybicze.

Bibliografia

1. L. Rudnicka i inni, Współczesna Dermatologia, PZWL, Warszawa 2022,
2. J. L. Bolognia i inni, Fourth Edition Dermatologia, Medipage, Warszawa 2022.
3. A. Kaszuba,  M. Kuchciak-Brancewicz, Dermatologia dziecięca w pytaniach i odpowiedziach, Wydawnictwo Czelej, Lublin, 2019.

Z pozoru niegroźny uraz palca może przerodzić się w bolesny i wymagający leczenia stan znany jako zastrzał. To schorzenie, często lekceważone we wczesnym stadium, często prowadzi do poważnych powikłań, jeśli nie zostanie odpowiednio rozpoznane i leczone. Jak wyleczyć zastrzał na palcu?

Spis treści:

1. Czym jest zastrzał palca i jak powstaje?
2. Rodzaje zastrzału
3. Jak wygląda zastrzał? Objawy
4. Zastrzał paznokcia a zanokcica – czym się różnią?
5. Zastrzał – ile trwa i jak przebiega gojenie?
6. Leczenie zastrzału
   • Jaka maść na zastrzał palca?
   • Jakie są domowe sposoby na zastrzał palca?
7. Powikłania nieleczonego zastrzału
8. Jak zapobiegać zastrzałowi?
9. Zastrzał palca – najczęstsze pytania pacjentów (FAQ)
   • Czy gorąca woda pomaga na zastrzał?
   • W czym moczyć palec z zastrzałem?
   • Czy zastrzał można przebić?
   • Czy wyciskać ropę z zastrzału?
   • Czy zastrzał sam zniknie?
10. Zastrzał palca: objawy, przyczyny i leczenie – podsumowanie

Czym jest zastrzał palca i jak powstaje?

Zastrzał palca (łac. panaritium) to ostry, ropny stan zapalny, który rozwija się najczęściej na dłoniowej stronie palców ręki. Choć jego przyczyny mogą wydawać się błahe, konsekwencje nieleczonego zakażenia bywają poważne. Do powstania zastrzału wystarczy drobne uszkodzenie skóry:

• ukłucie;
• zadrapanie;
• skaleczenie podczas codziennych czynności;
• zanokcica.

Uraz ten otwiera wrota zakażenia dla bakterii, głównie gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus) i paciorkowców, które wnikając do tkanek, inicjują proces zapalny. Początkowo infekcja może ograniczać się do powierzchownych warstw skóry (zastrzał skórny), jednak bez szybkiego leczenia może szerzyć się na głębsze struktury:

• tkankę podskórną;
• ścięgna;
• kości i stawy.

Na rozwój zastrzału szczególnie narażone są osoby z obniżoną odpornością, cierpiące na cukrzycę, dzieci i seniorzy.

>> Sprawdź: Gronkowiec złocisty – zakażenia skóry

Rodzaje zastrzału

Rodzaje zastrzału różnią się przede wszystkim głębokością i zasięgiem procesu zapalnego. Wyróżnić można następujące formy zastrzału:

• zastrzał skórny (panaritium cutaneum) – to najłagodniejsza postać zastrzału, ograniczona do powierzchownych warstw naskórka. Charakterystyczny jest pulsujący ból oraz obecność zbiornika ropy pod zrogowaciałą warstwą skóry;
• zastrzał podskórny (panaritium subcutaneum) – dochodzi do rozszerzenia zakażenia na tkankę podskórną, zazwyczaj w obrębie jednego paliczka. Silny ból, nasilający się po opuszczeniu ręki, oraz obrzęk — często widoczny po grzbietowej stronie palca — to typowe objawy;
• zastrzał ścięgnisty (panaritium tendineum) – to zaawansowana postać, w której proces ropny obejmuje pochewkę ścięgna. Objawia się bardzo silnym bólem, nasilającym się przy ruchu palca, obrzękiem oraz zaczerwienieniem. Może towarzyszyć mu gorączka i szerzenie się zakażenia na śródręcze;
• zastrzał kostny i stawowy (panaritium articulare) – najcięższe i najgroźniejsze postacie zastrzału, często będące konsekwencją nieleczonych lub źle leczonych płytszych infekcji. Zakażenie zajmuje kości i stawy, prowadząc do silnego bólu, ograniczenia ruchomości, gorączki, a czasem powstawania przetok ropnych.

>> Zobacz również: Łamliwe, rozdwajające się i kruche paznokcie. Stan paznokci a zdrowie

Jak wygląda zastrzał? Objawy

Zazwyczaj zastrzał zaczyna się od zaczerwienienia i obrzęku w miejscu uszkodzenia skóry, któremu towarzyszy pulsujący, narastający ból — często nasilający się w nocy. W zastrzale skórnym pod zgrubiałym naskórkiem szybko zaczyna gromadzić się ropa, a dotknięty obszar staje się wyraźnie ocieplony. Jeżeli zakażenie przenika głębiej, rozwija się zastrzał podskórny, charakteryzujący się jeszcze silniejszym bólem, który nasila się przy nacisku.

W przypadku zastrzału ścięgnistego ból promieniuje wzdłuż ścięgien i pojawia się podczas każdego ruchu palca. Zastrzał stawowy prowadzi do ograniczenia ruchomości palca, wysokiej gorączki i dreszczy. Najcięższa postać – zastrzał kostny – objawia się przede wszystkim:

• intensywnym bólem;
• zaczerwienieniem;
• obrzękiem;
• później demineralizacją kości paliczka,
•  ogólnym złym samopoczuciem i wysoką gorączką.

Zastrzał paznokcia a zanokcica – czym się różnią?

Zastrzał jest ropnym stanem zapalnym, który może rozwinąć się w dowolnym miejscu na palcu — w skórze, tkance podskórnej, pochewce ścięgna, kości — najczęściej powstaje w wyniku uszkodzenia skóry, przez które bakterie dostają się w głąb tkanek. Może obejmować również okolice paznokcia, w tym wał boczny i opuszkę palca, ale jest konsekwencją głębszego urazu.

Zanokcica natomiast to powierzchowna infekcja bakteryjna obejmująca wyłącznie wał paznokciowy, najczęściej spowodowana drobnymi urazami tej okolicy, np. wskutek:

• obgryzania paznokci;
• nieprawidłowego ich obcinania;
• wrastania płytki paznokciowej.

Zastrzał – ile trwa i jak przebiega gojenie?

Czas trwania zastrzału oraz przebieg gojenia zależą przede wszystkim od rodzaju i zaawansowania infekcji, a także od tego, jak szybko wdrożono odpowiednie leczenie. W początkowej fazie zastrzał rozwija się stosunkowo szybko. Jeśli w tym momencie zostanie podjęte leczenie, np. nacięcie i drenaż ropnia w przypadku zastrzału skórnego lub podskórnego, gojenie zwykle trwa od kilku dni do około 1–2 tygodni.

W przypadku głębiej położonych postaci, takich jak zastrzał kostny, proces leczenia i rekonwalescencji jest znacznie dłuższy i bardziej złożony — może trwać nawet kilka tygodni, a w niektórych przypadkach wymaga rehabilitacji w celu przywrócenia pełnej sprawności palca.

Leczenie zastrzału

Jak zlikwidować zastrzał na palcu? Leczenie zastrzału zależy od stopnia zaawansowania infekcji i głębokości zajętych tkanek. W przypadku łagodnych postaci, ograniczonych do powierzchownych warstw skóry, zwykle wystarcza regularna dezynfekcja, stosowanie maści przeciwbakteryjnych oraz – w razie potrzeby – leki przeciwbólowe.

Jeśli jednak stan zapalny postępuje, obejmując głębsze warstwy, konieczna jest interwencja specjalistyczna. W takich sytuacjach lekarz wykonuje nacięcie skóry w celu odprowadzenia ropy i dokładnie oczyszcza ognisko zakażenia za pomocą drenażu. W przypadku zastrzału ścięgnistego lub stawowego dodatkowo stosuje się płukanie jamy stawowej, usunięcie martwiczych tkanek (łyżeczkowanie) oraz unieruchomienie palca, by ograniczyć dalsze szerzenie się infekcji.

Jaki antybiotyk na zastrzał palca zazwyczaj się stosuje? Najczęściej są to preparaty skuteczne wobec gronkowców, np. amoksycylina z kwasem klawulanowym lub klindamycyna.

Jaka maść na zastrzał palca?

W leczeniu zastrzału palca miejscowe preparaty odgrywają fundamentalną rolę, zwłaszcza we wczesnym stadium zakażenia. Odpowiednia maść powinna zawierać substancje przeciwbakteryjne lub przeciwzapalne, które pomagają ograniczyć rozwój infekcji i łagodzą stan zapalny. W praktyce najczęściej stosuje się maści z antybiotykami, takie jak te zawierające: mupirocynę, bacytracynę czy też neomycynę.

Jakie są domowe sposoby na zastrzał palca?

W początkowym stadium, gdy zastrzał ma charakter powierzchowny i nie towarzyszą mu silny ból czy rozległy obrzęk, można wspomóc leczenie prostymi, domowymi metodami. Najważniejsze jest wówczas dokładne odkażenie miejsca zranienia, aby ograniczyć rozwój bakterii. Dobrym uzupełnieniem są okłady łagodzące, które działają przeciwzapalnie i wspomagają oczyszczanie rany. W tym celu można stosować np. napar z szałwii, rumianku czy nagietka lekarskiego, które znane są ze swoich właściwości antyseptycznych.

Powikłania nieleczonego zastrzału

Brak leczenia zastrzału może nieść poważne konsekwencje. Zakażenie, które początkowo ogranicza się do palca, może wnikać głębiej, uszkadzając ścięgna, stawy i kości, a także prowadzić do trwałej deformacji paznokcia lub zaburzenia sprawności ręki. W skrajnych przypadkach bakterie mogą przedostać się do krwi, wywołując sepsę — stan bezpośrednio zagrażający życiu.

Jak zapobiegać zastrzałowi?

Skuteczna profilaktyka zastrzału opiera się przede wszystkim na odpowiedniej higienie i ochronie skóry dłoni, szczególnie podczas czynności narażających na urazy. Choć nie da się całkowicie wyeliminować ryzyka zakażenia, stosowanie kilku prostych zasad znacząco je ogranicza. Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia zastrzału, warto:

• regularnie myć ręce i stosować ochronne kremy nawilżające, które wzmacniają barierę skóry;
• używać rękawic ochronnych podczas prac domowych, ogrodowych czy majsterkowania;
• unikać długiego moczenia dłoni, co osłabia naskórek i zwiększa jego podatność na urazy;
• prawidłowo pielęgnować paznokcie — używać czystych narzędzi, nie wycinać skórek i unikać obgryzania paznokci;
• niezwłocznie oczyszczać i dezynfekować drobne rany — myć je wodą z mydłem, stosować środki odkażające i zabezpieczać jałowym opatrunkiem;
• kontrolować stan szczepienia przeciwko tężcowi — każda rana wiąże się z ryzykiem tego powikłania.

Zastrzał palca – najczęstsze pytania pacjentów (FAQ)

Czy gorąca woda pomaga na zastrzał?

Ciepłe (ale nie gorące) kąpiele wodne mogą być pomocne we wczesnym stadium zastrzału, ponieważ poprawiają krążenie krwi, wspierają naturalne mechanizmy obronne organizmu i mogą łagodzić ból. Ważne jest jednak, by temperatura wody była umiarkowana — zbyt gorąca woda może dodatkowo podrażnić tkanki i pogorszyć stan zapalny.

W czym moczyć palec z zastrzałem?

Na początkowym etapie infekcji można moczyć palec w ciepłej wodzie z dodatkiem szarego mydła lub soli (1 łyżeczka soli kuchennej na szklankę wody) bądź w naparach ziołowych, takich jak szałwia, rumianek czy nagietek, które mają właściwości przeciwbakteryjne i przeciwzapalne.

Czy zastrzał można przebić?

Nie powinno się samodzielnie przekłuwać ani nacinać zastrzału. Takie działanie, wykonane w warunkach domowych, niesie wysokie ryzyko pogłębienia infekcji i uszkodzenia okolicznych tkanek. W przypadku obecności ropy lub pogarszających się objawów należy zgłosić się do specjalisty, który przeprowadzi bezpieczny zabieg chirurgiczny.

Czy wyciskać ropę z zastrzału?

Nie zaleca się samodzielnego wyciskania ropy z zastrzału. Może to prowadzić do dalszego rozprzestrzeniania się zakażenia w głąb tkanek, a w skrajnych przypadkach — do groźnych powikłań, takich jak sepsa.

Czy zastrzał sam zniknie?

Początkowy, bardzo powierzchowny zastrzał może ustąpić samoistnie po odpowiednim odkażeniu i pielęgnacji skóry. Jednak w momencie, gdy pojawia się ropa, nasilający się ból, obrzęk lub ograniczenie ruchomości palca, nie należy liczyć na samoistne wyleczenie.

Zastrzał palca: objawy, przyczyny i leczenie – podsumowanie

Podsumowując, zastrzał palca to stan zapalny, którego nie należy lekceważyć — szybka reakcja i odpowiednie postępowanie mają kluczowe znaczenie dla uniknięcia powikłań. Warto pamiętać o kilku istotnych kwestiach:

• zastrzał najczęściej powstaje w wyniku drobnych urazów skóry, takich jak skaleczenia, zadrapania czy ukłucia, które umożliwiają wniknięcie bakterii, głównie gronkowca złocistego;
• do charakterystycznych objawów należą zaczerwienienie i obrzęk palca, nasilający się, pulsujący ból, gromadzenie się ropy, a w bardziej zaawansowanych przypadkach także ograniczenie ruchomości, gorączka oraz dreszcze;
• leczenie zależy od stopnia zaawansowania infekcji. W łagodnych przypadkach wystarczająca może być miejscowa dezynfekcja i stosowanie maści przeciwbakteryjnych, natomiast w poważniejszych sytuacjach konieczne jest chirurgiczne nacięcie, drenaż ropy oraz antybiotykoterapia;
• w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia zastrzału, podczas prac ręcznych należy nosić rękawice ochronne, dbać o prawidłową higienę dłoni i paznokci, a także szybko oczyszczać i zabezpieczać nawet drobne skaleczenia.

Pamiętaj — jeśli zauważysz niepokojące zmiany, nie czekaj. Zgłoś się do lekarza i przeprowadź odpowiednie badania, by uniknąć poważniejszych problemów zdrowotnych.

Opieka merytoryczna: lek. Kacper Staniszewski

Bibliografia

1. https://forumleczeniaran.pl/czym-jest-zastrzal-palca-i-dlaczego-wymaga-szybkiej-reakcji/ [dostęp: 07.06.2025]
2. https://wylecz.to/choroby-skory/zanokcica-zastrzal-paznokcia-przyczyny-objawy-i-leczenie-zastrzalu-palca [dostęp: 07.06.2025]
3. https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/lista/92577,leczenie-zanokcicy [dostęp: 07.06.2025]

Krosty na plecach mogą towarzyszyć wielu jednostkom chorobowym, zarówno infekcyjnym, jak i nieinfekcyjnym. Z czym wiążą się bolesne krosty na plecach? Czy krosty na plecach u kobiety mogą być związane ze zmianami hormonalnymi? Jak powinna wyglądać diagnostyka tych zmian skórnych? Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się więcej na ten ważny temat.

Spis treści:

1. Jak powstają krosty na plecach?
2. Przyczyny powstawania krost na plecach
3. Bolesne krosty na plecach: u kogo mogą się pojawić?
4. Czy można zapobiec powstawaniu czerwonych, bolesnych lub swędzących krost na plecach?
5. Diagnostyka przyczyny krost na plecach: jak przebiega?
6. Czy można zapobiec powstawaniu krost na plecach?
7. Krosty na plecach – jak się pozbyć?
   • Domowe sposoby na krosty na plecach
   • Leczenie przyczyn powstawania krost na plecach
8. Krosty na plecach – często zadawane pytania
   • Jakie są przyczyny krostek na plecach u kobiet?
   • Jakie są przyczyny krostek na barkach i plecach?
9. Krosty na plecach – podsumowanie

Jak powstają krosty na plecach?

Na wstępie tego artykułu należy wyjaśnić, co to są krosty. Krosty to wykwity wyniosłe ponad poziom skóry, które są wyczuwalne palpacyjnie podczas badania pacjenta. Są wypełnione treścią ropną, która przyjmuje typowo biało-żółte zabarwienie. Wykwity te mogą być jałowe – takie zmiany nie są wówczas związane z infekcją skóry. Wyróżniamy również tak zwane krosty niejałowe, które towarzyszą schorzeniom infekcyjnym.

Warto wiedzieć, że w dermatologii wyróżniamy dwa rodzaje wykwitów, mianowicie:

• wykwity pierwotne,
• wykwity wtórne.

Jeżeli krosta od samego początku wypełniona jest treścią ropną, to wówczas zaliczana jest do wykwitów pierwotnych. Natomiast, gdy powstaje na przykład z pęcherza, wypełnionego początkowo treścią surowiczą, uznawana jest za wykwit wtórny. Przekształcenie się pęcherza w krostę związane jest typowo z nadkażeniem bakteryjnym zmiany.

>> Sprawdź: Łuszczyca krostkowa – objawy, przyczyny, badania i leczenie

Przyczyny powstawania krost na plecach

Jakie jednostki dermatologiczne mogą objawiać się obecnością krost na plecach? Wykwity te są elementem obrazu klinicznego między innymi takich schorzeń jak:

• trądzik pospolity – w tej jednostce chorobowej zmiany o typie krost mogą pojawiać się również na twarzy i klatce piersiowej, a poza krostami obserwuje się również zaskórniki, grudki, a niekiedy torbiele,
• zapalenie mieszków włosowych – jest to schorzenie infekcyjne, spowodowane najczęściej przez bakterie, w tym przypadku obserwuje się krosty związane z mieszkami włosowymi, którym towarzyszą zmiany rumieniowe, nawracające zapalenie mieszków włosowych towarzyszy niekiedy zaburzeniom odporności i cukrzycy,
• łuszczyca krostkowa – jest to jedna z odmian łuszczycy, która cechuje się obecnością jałowych krost, niezwiązanych z mieszkami włosowymi, choroba ta jest powiązana z czynnikami immunologicznymi, genetycznymi, a także środowiskowymi; zmiany skórne mogą się pojawiać na skórze całego ciała,
• osutki polekowe – zmiany skórne wywołane przez leki mogą mieć bardzo różną morfologię, obserwuje się obecność krost, bąbli, grudek, a także pęcherzy. Osutki polekowe często są efektem przyjęcia antybiotyku lub leku przeciwbólowego, ale mogą pojawić się również po wielu innych substancjach,
• infekcje wirusowe, w tym ospa wietrzna i półpasiec – jest to schorzenie wywołane przez wirusa ospy i półpaśca, które ma różną manifestację: w przypadku ospy wietrznej obserwuje się rozsiane zmiany pod postacią rumienia, grudek, pęcherzyków i krost; z kolei półpasiec w klasycznej postaci zajmuje ograniczony obszar, wzdłuż jednego dermatomu, po jednej stronie ciała (często na tułowiu),
• infekcje grzybicze – niekiedy w obrębie zmian grzybiczych mogą pojawić się krosty, klasycznie na obwodzie zmiany,
• zespół Sneddona-Wilkinsona – rzadka, przewlekła choroba, w której zmiany o typie niewielkich, wiotkich krost mogą pojawić się na plecach, ale również w fałdach skóry, pachwinach i na kończynach.

>> Przeczytaj: Szczepienie na półpasiec – jak działa szczepionka i kiedy je zrobić?

Bolesne krosty na plecach: u kogo mogą się pojawić?

Bolesne krosty mogą pojawić się zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci. Bolące krosty na plecach często związane są z trądzikiem pospolitym, szczególnie, gdy krostom towarzyszą torbiele i guzy zapalne. Tego rodzaju zmiany skórne związane są z wysokim ryzykiem bliznowacenia i wymagają podjęcia odpowiedniego leczenia dermatologicznego.

Czy można zapobiec powstawaniu czerwonych, bolesnych lub swędzących krost na plecach?

To, czy możliwe jest zapobieganie powstawaniu swędzących krost na plecach, zależy przede wszystkim od ich przyczyny. W przypadku trądziku pospolitego niezwykle ważne jest podjęcie odpowiedniej terapii. Z kolei w odniesieniu do zapalenia mieszków włosowych, ważna jest prawidłowa higiena skóry, noszenie naturalnych, przewiewnych ubrań, a także wspieranie odporności organizmu.

Diagnostyka przyczyny krost na plecach: jak przebiega?

W pierwszym kroku należy udać się  do lekarza dermatologa, który przeprowadzi z pacjentem dokładny wywiad i ocenę stanu skóry. Badania i procedury, które mogą być wykonane w celu zdiagnozowania przyczyny pojawiania się krost na plecach to między innymi:

• wymaz ze zmian skórnych – w przypadku podejrzenia etiologii infekcyjnej,
• badanie histopatologiczne wycinka skóry – w celu potwierdzenia rozpoznania łuszczycy krostkowej, czy zespołu Sneddona-Wilkinsona,
• badanie stężenia glukozy w surowicy – badanie warto wykonać w sytuacji przedłużających się i nawracających zapaleń mieszków włosowych,
• badanie mykologiczne (zeskrobiny skóry) – przy podejrzeniu grzybicy,
• dermatoskopia – a więc oglądanie zmian w powiększeniu, może być pomocna w różnicowaniu wielu jednostek dermatologicznych,
• stężenie białka CRP,
• morfologia krwi obwodowej.

Czy można zapobiec powstawaniu krost na plecach?

Możliwości profilaktyki krost na plecach zależą głównie od przyczyny dolegliwości. W celu uzyskania odpowiednich zaleceń terapeutycznych warto udać się do lekarza dermatologa. Na przykład w przypadku łuszczycy krostkowej należy zrezygnować z używek, ponieważ alkohol i papierosy są istotnym czynnikiem sprzyjającym zaostrzeniom. Dotyczy to większości schorzeń dermatologicznych.

Krosty na plecach – jak się pozbyć?

Pierwszym krokiem jest zdecydowanie wizyta u lekarza i zastosowanie się do otrzymanych zaleceń. Postępowanie w przebiegu krost na plecach zależy od konkretnej jednostki chorobowej oraz indywidualnej sytuacji klinicznej, w jakiej znajduje się pacjent. Czynnikami, które będą wspierać poprawę stanu skóry jest z pewnością przestrzeganie zasad higieny, noszenie przewiewnej odzieży, a także stosowanie zróżnicowanej i zbilansowanej diety.

>> Sprawdź: Wpływ diety na trądzik. Co jeść a czego unikać?

Domowe sposoby na krosty na plecach

Nie warto polegać na zasłyszanych, czy przeczytanych w internecie domowych radach na krosty na plecach. Dlaczego? Opóźnienie włączenia odpowiedniego leczenia dermatologicznego może pogorszyć przebieg choroby. W przypadku trądziku pospolitego takie postępowanie może grozić pojawieniem się trwałych zmian pod postacią blizn. Leczenie należy prowadzić pod opieką lekarza. To na czym można się skupić samodzielnie to odpowiednia higiena oraz unikanie używek i przetworzonej żywności, o dużej zawartości węglowodanów prostych.

Leczenie przyczyn powstawania krost na plecach

Wybór terapii zależy od konkretnej jednostki chorobowej. Jak przedstawia się leczenie krost na plecach w danej sytuacji? Mianowicie, w przebiegu:

• trądziku pospolitego – stosuje się antybiotyki doustne, leki miejscowe w postaci kremów i żeli z zawartością retinoidów czy nadtlenku benzoilu, a także izotretynoinę w postaci ogólnej (leczenie doustne),
• łuszczycy krostkowej – leki miejscowe z zawartością kortykosteroidów i substancji złuszczających, a także leki stosowane ogólnie takie jak acytretyna, cyklosporyna, czy metotreksat, a także leki biologiczne,
• zapalenia mieszków włosowych – zarówno antybiotyki w postaci miejscowej, jak i ogólnej,
• w zespole Sneddona-Wilkinsona – retinoidy, cyklosporyna i dapson, który jest w tym przypadku lekiem z wyboru,
• infekcji grzybiczych – leki przeciwgrzybicze miejscowe (kremy, maści), jak i w postaci tabletek.

>> Zobacz: Choroby skóry u człowieka. Najczęściej występujące dermatozy

Krosty na plecach – często zadawane pytania

Pojawienie się krost na plecach może mieć wiele przyczyn, co sprawia, że dolegliwości te budzą wśród pacjentów wiele obaw i pytań. Poniżej odpowiedzi na kilka z nich.

Jakie są przyczyny krostek na plecach u kobiet?

Krosty na plecach u kobiet mogą mieć wiele przyczyn. Takie zmiany mogą pojawić się w przebiegu schorzeń zapalnych, w tym łuszczycy krostkowej, a także w przebiegu schorzeń infekcyjnych takich jak zapalenie mieszków włosowych. W przypadku trądziku pospolitego na skórze pleców, szczególnie u pacjentek dorosłych, warto skonsultować się z ginekologiem. Niekiedy tego rodzaju zmiany (zarówno na twarzy, jak i plecach) mogą być związane ze schorzeniami ginekologicznymi, w tym zespołem policystycznych jajników (PCOS).

Jakie są przyczyny krostek na barkach i plecach?

Krostki na barkach i plecach to często zmiany w przebiegu trądziku pospolitego, ale nie zawsze. Inne przyczyny tego rodzaju wykwitów to zapalenie mieszków włosowych, łuszczyca krostkowa czy zespół Sneddona-Wilkinsona.

>> To może Cię zainteresować: Trądzik odwrócony – jak rozpoznać sygnały ostrzegawcze?

Krosty na plecach – podsumowanie

• Krosty na plecach u dorosłego pacjenta mogą towarzyszyć wielu jednostkom dermatologicznym, zarówno związanym z infekcjami skóry, jak i schorzeniami przewlekłymi.
• W diagnostyce tego rodzaju wykwitów niezwykle istotna jest konsultacja dermatologiczna. Czasami konieczne jest wykonanie dodatkowych badań mikrobiologicznych, laboratoryjnych, a także histopatologicznych.
• Leczenie zależy od konkretnej przyczyny pojawiania się krost i może obejmować zastosowanie antybiotyków, glikokortykosteroidów, a także leków immunosupresyjnych takich jak cyklosporyna czy metotreksat.

Bibliografia

1. L. Rudnicka i inni, Współczesna Dermatologia, PZWL, Warszawa 2022,
2. L. Bolognia i inni, Fourth Edition Dermatologia, Medipage, Warszawa 2022,
3. A. Szczeklik, Piotr Gajewski, Interna Szczeklika, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2020/2021,
4. A. Dembińska-Kieć i inni, Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Urban & Partner, Wrocław 2005 (dodruk), s. 654–659.