W kategorii dostępne są badania laboratoryjne ukierunkowane na wykrywanie i identyfikację patogenów, czyli czynników zewnętrznych wywołujących choroby o charakterze infekcyjnym. Należą do nich np. wirusy, bakterie, grzyby i pasożyty. Badania umożliwiają zdiagnozowanie chorób infekcyjnych i zakażeń pasożytniczych, które rozwijają się w różnych układach organizmu.
Diagnostyka zakażeń i laboratoryjne badania na pasożyty
Badania z kategorii Infekcje i pasożyty umożliwiają rozpoznanie patogenów odpowiedzialnych za występowanie konkretnych chorób, a także dokonać oceny charakterystyki stanu zapalnego, który występuje w tkankach organizmu pacjenta. Dostępne w kategorii badania wykorzystuje się m.in. w:
- wykrywaniu infekcji przewodu pokarmowego, których przyczyną może być obecność pasożytów, bakterii lub wirusów;
- diagnostyce infekcji wirusowych (w tym COVID-19, grypa, zakażenie wirusem RSV) lub bakteryjnych dróg oddechowych;
- zakażeń wirusowych przenoszonych poprzez kontakt z krwią bądź drogą płciową, np. HCV, HIV, HSV;
- diagnostyce boreliozy i innych chorób odkleszczowych (anaplazmoza, babeszjoza i inne).
Kiedy wykonać badania na pasożyty, bakterie, wirusy lub inne drobnoustroje?
Zakażenia wirusowe, bakteryjne lub pasożytnicze mogą mieć różne źródła, dlatego też wskazaniem do ich wykonania są przeważnie występujące objawy, zwiększone czynniki ryzyka bądź konkretne zaistniałe sytuacje, w których potencjalnie mogło dojść do zakażenia.
- Jednym ze wskazań mogą być m.in. nieustępujące dolegliwości pokarmowe, które mogą być efektem m.in. obecności pasożytów w jelitach (np. lamblii), czy zakażenia bakterią helicobacter pylori.
- W przypadku wirusów i patogenów atakujących drogi oddechowe, m.in. wirusów grypy, RSV czy SARS-CoV-2 wskazaniami są m.in. charakterystyczne dla zakażeń objawy lub kontakt z osobami zakażonymi.
- Do części zakażeń wirusowych, m.in. HCV czy HIV, może dochodzić wskutek kontaktu z krwią osób zakażonych lub nosicieli czy też w wyniku kontaktów płciowych. Dlatego wskazaniami do wykonania badań mogą być m.in. kontakt z krwią innych osób bądź ryzykowne zachowania seksualne.
Przygotowanie do badań na pasożyty, wirusy i bakterie
Badania na pasożyty lub w kierunku zakażeń wirusowych lub bakteryjnych wykonywane są z próbek materiału pobranych od pacjenta. W zależności od specyfiki danego badania konieczne jest pobranie próbki innego materiału. Diagnostyka może wymagać pobrania od pacjenta próbek krwi, moczu, kału, śliny bądź wykonania wymazu z nosogardzieli.
- Badania krwi najczęściej wykonuje się w godzinach porannych. Pacjent powinien być wypoczęty i wyspany. Na 2–3 dni przed badaniem należy unikać alkoholu i innych używek, w tym kawy.
- Na 3 godziny przed dokonaniem wymazu z nosogardzieli nie należy przyjmować pokarmów, płynów ani leków. Pacjent nie może w tym czasie także żuć gumy i palić papierosów.
- W przypadku badań wykonywanych z kału lub moczu pacjent samodzielnie przygotowuje próbki materiału w specjalnie przeznaczonych do tego zestawach dostępnych w Punktach Pobrań ALAB laboratoria lub pojemniczkach z apteki.
Powyższe informacje mają charakter ogólny – specjalistyczne badania mogą wymagać bardziej restrykcyjnego przygotowania pacjenta i/lub warunków pobrania. Z tego względu przed zakupieniem wybranych badań należy zawsze dokładnie zapoznać się z ich opisami, w którym zawarte są dokładne wskazówki dotyczące przygotowania i/lub poprosić o wytyczne swojego lekarza prowadzącego.