Nadciśnienie tętnicze jest chorobą przewlekłą, która – jeśli nie jest leczona - prowadzi do poważnych powikłań sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca, udar mózgu, niewydolność serca i nerek oraz przyspiesza rozwój miażdżycy. Badania laboratoryjne to jeden z elementów jej leczenia, pozwalający na dostosowywanie terapii i stylu życia pacjenta do bieżącego stanu zdrowia.
Pakiet zawiera następujące badania:
- morfologia – dostarcza informacji o ogólnym stanie zdrowia, pozwala na wykrycie niedokrwistości, pokazuje stany zapalne;
- lipidogram - ocena zaburzeń lipidowych, które są czynnikiem ryzyka miażdżycy, zawału serca, czy udaru mózgu;
- hemoglobina glikowana – parametr służący długoterminowej kontroli glikemii, zaburzenia gospodarki węglowodanowej często współistnieją z nadciśnieniem;
- sód i potas – odgrywają ważną w nadciśnieniu; nadmierne spożycie sodu (soli) podnosi ciśnienie, potas jemu przeciwdziała, jest niezbędny dla prawidłowej pracy serca;
- kwas moczowy - podwyższony poziom jest czynnikiem ryzyka nadciśnienia, jest również związany z zespołem metabolicznym;
- TSH - badanie przesiewowe funkcji tarczycy, jej nadczynność może być przyczyną wtórnego nadciśnienia;
- AST, ALT – enzymy wątrobowe, służące ocenie funkcji tego narządu, stłuszczenie wątroby może współistnieć z nadciśnieniem tętniczym;
- witamina D – jej niedobór ma związek z patogenezą nadciśnienia, optymalny poziom witaminy D ułatwia kontrolę ciśnienia tętniczego;
- wapń - prawidłowa podaż wapnia, zwłaszcza z diety, wspomaga regulację ciśnienia, jego podwyższony poziom (hiperkalcemia) sprzyja podwyższonemu ciśnieniu tętniczemu;
- lipoprotetina(a) – niezależny czynnik wysokiego ryzyka sercowo-naczyniowego
- badanie ogólne moczu – ocena funkcji nerek.
Kto powinien wykonać badania?
Pakiet jest rekomendowany dla:
- osób z nowo rozpoznanym nadciśnieniem tętniczym – w celu oceny występowania wtórnych przyczyn nadciśnienia (np. tarczyca, nerki) oraz oceny towarzyszących schorzeń (cukrzyca, dyslipidemia);
- osób z przewlekłym i leczonym nadciśnieniem – w celu regularnego monitorowania skuteczności leczenia i kontroli uszkodzeń narządów docelowych (serca, nerek).
- osób z podwyższonym ciśnieniem w wywiadzie rodzinnym lub z innymi czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego (otyłość, cukrzyca).
Przygotowanie do badania
Rekomenduje się aby badania wykonać w godzinach porannych, na czczo. Przed badaniem można wypić szklankę niegazowanej wody. W dniu poprzedzającym pobranie należy unikać intensywnego wysiłku fizycznego.
UWAGA – pakiet zawiera badanie moczu, który należy przynieść do laboratorium w dniu, gdy pacjent zgłasza się na pobranie krwi. Do badania pobiera się pierwszą, poranną porcję moczu ze środkowego strumienia.
Przy suplementacji witaminy D nie trzeba jej odstawiać do badania.
Możliwe przyczyny odchyleń od normy
Potencjalne kliniczne znaczenie odchyleń od normy w nadciśnieniu tętniczym:
- TSH – obniżone lub podwyższone – może świadczyć o nadczynności lub niedoczynności tarczycy
- AST, ALT – podwyższone wartości enzymów wątrobowych mogą wskazywać na uszkodzenie komórek narządy, np. stłuszczenie wątroby
- sód, potas – nieprawidłowe wartości elektrolitów mogą być wynikiem niewłaściwej diety – zbyt wysoka podaż soli, działania leków moczopędnych lub zaburzeń wskazujący na hiperaldosteronizm
- lipoproteina (a) – podwyższona wartość wskazuje na bardzo wysokie ryzyko miażdżycy i jej powikłań
- witamina D – niedobór witaminy D świadczy o nieefektywnej suplementacji lub konieczności jej rozpoczęcia. Nadmiar witaminy D jest wskazaniem do korekty przyjmowanej dawki lub jej czasowego odstawienia
- mocz – białkomicz, krwinkomocz – wskazuje na uszkodzenie nerek w przebiegu nadciśnienia tętniczego.
Co może wpływać na wynik?
- Infekcja - wpływa na wynik morfologii
- Pora pobrania: pora dnia wpływa na poziom TSH; zaleca się pobieranie rano.