Antykoncepcja hormonalna to często wybierana forma zapobiegania ciąży. Kwalifikację do włączenia antykoncepcji hormonalnej przeprowadza lekarz ginekolog po uprzednim zbadaniu pacjentki. Podobnie jest w przypadku hormonalnej terapii zastępczej – w niektórych przypadkach konieczne jest wcześniejsze wykonanie pewnych badań laboratoryjnych. Jakie badania krwi przy antykoncepcji mogą okazać się pomocne? Odpowiedź znajdziesz w poniższym artykule.

Spis treści:

1. Dlaczego warto wykonywać badania poziomów hormonów?
   • Kto powinien wykonać badania hormonów z krwi?
2. Jakie badania krwi przy tabletkach antykoncepcyjnych i innych metodach antykoncepcji oraz HTZ należy wykonać?
   • Podstawowa morfologia
   • Pomiar poziomu glukozy we krwi
   • Badania na krzepliwość krwi
   • Poziom lipidów we krwi
   • Rozmaz krwi obwodowej
   • Ocena poziomu hormonów płciowych
3. Jak często wykonywać badania hormonów z krwi?
4. Jak przygotować się do badań hormonów z krwi?

Dlaczego warto wykonywać badania poziomów hormonów?

Badania poziomu hormonów są przydatne w diagnostyce wielu schorzeń ginekologicznych, ale również endokrynologicznych. Pozwalają one znaleźć przyczynę zaburzeń miesiączkowania czy też problemów z zajściem w ciążę.

Badania hormonalne są przydatne również w trakcie włączania hormonalnej terapii zastępczej, ponieważ pozwalają ocenić wielkość substytucji hormonalnej u kobiet w okresie pomenopauzalnym. Jakie hormony powinno się zbadać? Zależy to przede wszystkim od danego problemu zdrowotnego i zaleceń lekarza prowadzącego.

>> Sprawdź też: Menopauza – ważny okres w życiu kobiety

Kto powinien wykonać badania hormonów z krwi?

Badania hormonalne z krwi wykonuje się przede wszystkim w trakcie diagnostyki takich stanów klinicznych jak:

• zespół policystycznych jajników,
• zaburzenia miesiączkowania, w tym nieprawidłowe krwawienia,
• zaburzenia płodności,
• zaburzenia owulacji,
• choroby przysadki mózgowej i podwzgórza,
• nadmierne owłosienie u kobiet (hirsutyzm),
• diagnostyka łysienia,
• podejrzenie guzów jajnika,
• zaburzenia dojrzewania płciowego,
• zaburzenia pomenopauzalne, związane ze spadkiem stężenia hormonów płciowych.

>> To może Cię zainteresować: Badania laboratoryjne w diagnostyce niepłodności

Jakie badania krwi przy tabletkach antykoncepcyjnych i innych metodach antykoncepcji oraz HTZ należy wykonać?

Przed włączeniem antykoncepcji hormonalnej i hormonalnej terapii zastępczej lekarz ginekolog przeprowadza z pacjentką dokładny wywiad oraz wykonuje badanie przedmiotowe, w tym badanie ginekologiczne. Zalecane jest również wykonanie USG dopochwowego, cytologii i badania piersi. W celu wykluczenia przeciwwskazań do włączenia hormonów wykonuje się również niektóre badania laboratoryjne, o których więcej przeczytasz w poniższych akapitach.

Podstawowa morfologia

Morfologia krwi obwodowej pozwala między innymi na ocenę stężenia hemoglobiny, liczby erytrocytów, leukocytów (białych krwinek), a także liczby płytek krwi (trombocytów). Wykonanie morfologii krwi obwodowej daje szansę na zdiagnozowanie niedokrwistości, a także na dokładną ocenę układu białokrwinkowego.

Pomiar poziomu glukozy we krwi

Oznaczenie stężenia glukozy na czczo pozwala na wykluczenie cukrzycy. Jest to bardzo ważne, ponieważ nieleczona cukrzyca, której towarzyszą powikłania naczyniowe, retinopatia, nefropatia czy neuropatia jest przeciwwskazaniem do włączenia niektórych rodzajów antykoncepcji hormonalnej.

Badania na krzepliwość krwi

Warto wspomnieć, że przebyta lub czynna zakrzepica jest przeciwwskazaniem do włączenia antykoncepcji hormonalnej. Wynika to z faktu, że hormony znajdujące się w tabletkach antykoncepcyjnych, a więc estrogeny i progesteron, zwiększają skłonność do tworzenia się zakrzepów.

Do badań oceniających układ krzepnięcia zaliczamy:

• czas protrombinowy (PT),
• czas kaolinowo-kefalinowy (APTT),
• czas krwawienia (BT),
• stężenie fibrynogenu w osoczu.

Warto pomyśleć również o oznaczeniu d-dimerów, co pozwala na wstępne wykluczenie zdarzeń zakrzepowo-zatorowych. Przeciwwskazaniem do terapii hormonalnej jest również trombofilia, której częstą przyczyną jest mutacja typu Leiden w obrębie genu kodującego czynnik V krzepnięcia krwi. W celu jej zidentyfikowania możliwe jest wykonanie badania genetycznego.

Poziom lipidów we krwi

Wykonanie lipidogramu pozwala na oznaczenie stężenia trójglicerydów, cholesterolu całkowitego oraz jego frakcji, a więc LDL i HDL. Wysokie stężenia lipidów mogą nie pozwolić na włączenie antykoncepcji hormonalnej, szczególnie tabletek dwuskładnikowych.

>> Sprawdź też: Lipoproteiny – klucz do zrozumienia lipidogramu

Rozmaz krwi obwodowej

Rozmaz manualny (ręczny) pozwala na mikroskopową, bardzo szczegółową ocenę erytrocytów, leukocytów, a także płytek krwi. Rozmaz krwi wykonuje się między innymi w diagnostyce nowotworów układu krwiotwórczego, wielu infekcji, a także niektórych chorób autoimmunologicznych.

Ocena poziomu hormonów płciowych

Do najbardziej pomocnych diagnostycznie badań hormonalnych należą badania oceniające stężenie:

• siarczanu dehydroepiandrostendionu (DHEA-S),
• estradiolu,
• progesteronu,
• testosteronu,
• luteotropiny (LH),
• folikulotropiny (FSH),
• prolaktyny.

Badania te można wykonywać w jednym pakiecie hormonalnym (przykładem może być panel Hormony Kobiece rozszerzony), co daje szerszy pogląd na stan hormonalny pacjentki.

Jak często wykonywać badania hormonów z krwi?

Częstość, z jaką powinno się wykonywać badania hormonów z krwi, jest kwestią bardzo indywidualną, uzależnioną od danego przypadku klinicznego i schorzenia, z jakim boryka się pacjentka. Regularne kontrole poziomu hormonów pozwalają monitorować przebieg danej przypadłości. Warto w tej kwestii polegać na zaleceniach ginekologa lub endokrynologa prowadzącego.

Jak przygotować się do badań hormonów z krwi?

Badania hormonalne wykonywane są z próbki krwi żylnej. Warto w tym miejscu wspomnieć, że nie wszystkie badania hormonalne możemy wykonać w dowolnym momencie cyklu. Badania takie jak oznaczenie stężenia LH, FSH, progesteronu czy estradiolu powinny być wykonane w określonym momencie cyklu miesiączkowego, o czym zostaniemy poinformowani przez lekarza zlecającego konkretne badania. Należy również dodać, że na wynik oznaczenia stężenia hormonów wpływ może mieć nie tylko dzień cyklu, ale również przyjmowane przewlekle leki, w tym na przykład doustne środki antykoncepcyjne, hormonalna terapia zastępcza czy preparaty kortykosteroidowe, a nawet nikotyna. Wpływ na poziom hormonów płciowych ma również ciąża i okres karmienia piersią.

>> To może Cię zainteresować: Jak przygotować się do pobrania krwi?

Podsumowując, badania hormonalne są bardzo użytecznymi parametrami, które wykorzystuje się w diagnostyce wielu schorzeń. Włączenie antykoncepcji hormonalnej oraz hormonalnej terapii zastępczej może wymagać wykonania pewnych badań laboratoryjnych, które pozwolą na wykluczenie przeciwwskazań do takiej terapii, a tym samym sprawią, że będzie ona bezpieczna dla pacjentki. Warto polegać w tej kwestii na wiedzy i doświadczeniu ginekologa.

Bibliografia

1. A. Karowicz-Bilińska i inni, Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące wskazań i bezpieczeństwa stosowania antykoncepcji hormonalnej oraz wewnątrzmacicznej, Ginekol Pol. 2014, 85, 234-239,
2. G. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia tom 1-2, PZWL, Warszawa 2015, wyd.1,
3. Z. Słomko, Ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.

Przedwczesne wypadanie włosów u mężczyzn wpływa na spadek samooceny i powoduje pogorszenie jakości życia. Łysienie może być spowodowane m.in. czynnikami genetycznymi i hormonalnymi, a także stresem, chorobami ogólnoustrojowymi, niedoborami żywieniowymi. Nie trzeba godzić się na przerzedzoną fryzurę – można przeprowadzić szczegółową diagnostykę i rozpocząć skuteczne leczenie pod okiem specjalisty. Dowiedz się, jakie są rodzaje łysienia u mężczyzn oraz jak zatrzymać nadmierne wypadanie włosów.

Spis treści:

1. Przyczyny łysienia u mężczyzn
2. Rodzaje łysienia u mężczyzn
   • Łysienie androgenowe
   • Łysienie plackowate
   • Łysienie telogenowe
3. Łysienie u mężczyzn – najczęstsze objawy
4. Łysienie u mężczyzn – jak wygląda diagnostyka?
5. Na czym polega leczenie łysienia u mężczyzn?

Przyczyny łysienia u mężczyzn

Wypadanie włosów jest stanem fizjologicznym, związanym z cyklicznym wzrostem włosa. Dziennie tracimy nawet 100–150 włosów. Zjawisko to może nasilać się wraz z wiekiem.

Nadmierne wypadanie włosów u mężczyzn, które prowadzi do łysienia rozpoznaje się, gdy:

• dziennie dochodzi do utraty więcej niż 100–150 włosów,
• stan ten utrzymuje się przez kilka miesięcy.

Nie ma jednej przyczyny łysienia u mężczyzn. Część z nich ma charakter przejściowy, inne wiążą się ze stałą utratą włosów. Wypadanie włosów może być objawem chorób lub stanowić samodzielną jednostkę chorobową.

Możliwe przyczyny łysienia u mężczyzn to m.in.:

• predyspozycje genetyczne,
• zaburzenia hormonalne,
• urazy mechaniczne,
• stosowanie niektórych leków (m.in. leków przeciwpadaczkowych, retinoidów, beta-blokerów),
• zaburzenia wchłaniania,
• niedożywienie,
• niedobory witamin i minerałów,
• zaburzenia cyklu wzrostowego włosów,
• stres,
• stosowanie używek,
• nieprawidłowa pielęgnacja włosów,
• choroby autoimmunologiczne,
• choroby zapalne skóry,
• niewydolność nerek lub wątroby.

Ustalenie przyczyny łysienia u mężczyzn jest możliwe dzięki szczegółowej diagnostyce i jest niezbędne do zaplanowania skutecznej terapii.

>> Przeczytaj też: Problemy z włosami – jak zdefiniować i działać na przyczynę?

Rodzaje łysienia u mężczyzn

Wyróżnia się kilka rodzajów łysienia u mężczyzn. Do najczęstszych z nich należą:

Łysienie androgenowe

Łysienie androgenowe u mężczyzn ma złożoną etiologię. Główne znaczenie mają predyspozycje genetyczne. Schorzenie dziedziczy się w sposób  poligenowy, co oznacza, że nie ma jednego konkretnego genu odpowiedzialnego za rozwój tego schorzenia. Bezpośrednią przyczyną jest nadwrażliwość mieszków włosowych na dihydrotestosteron – steroid androgenowy. Oddziałuje on na receptory androgenowe w mieszkach włosowych, powodując ich miniaturyzację i stopniowy zanik. Uniemożliwia to prawidłowy wzrost włosa i prowadzi do skrócenia fazy anagenu.

W łysieniu androgenowym u mężczyzn obserwuje się:

• osłabienie kondycji włosów,
• wolniejsze odrastanie włosów,
• zwiększoną utratę włosów,
• skrócenie włosa,
• zaburzenie cyklu wzrostu włosa.

Tego typu łysienie męskie charakteryzuje się cofnięciem przedniej linii włosów, powodując pojawienie się tak zwanych zakoli. Następnie postępuje w kierunku szczytu głowy, z zaoszczędzeniem okolicy potylicznej.

Łysienie plackowate

Łysienie plackowate u mężczyzn jest chorobą skóry, która polega na niebliznowaciejącej (z zachowaniem mieszków włosowych) utracie włosów na głowie, ale niekiedy także w obrębie rzęs, brwi, zarostu i owłosienia w okolicach intymnych. Dokładna przyczyna nie została poznana, ale uważa się, że dużą rolę odgrywają czynniki genetyczne, psychologiczne i autoimmunologiczne.

W łysieniu plackowatym u mężczyzn na skórze pojawiają się typowo okrągłe obszary pozbawione włosów. Mogą one osiągać nawet kilkanaście centymetrów średnicy. Często dochodzi do ich zlewania się ze sobą. W zaawansowanym łysieniu plackowatym pojawiają się także zmiany na paznokciach.

Łysienie telogenowe

Łysienie telogenowe to rodzaj niebliznowaciejącej utraty włosów. Polega na skróceniu fazy wzrostu włosa (anagenu). W efekcie na głowie znajduje się więcej włosów fazie telogenu.

Przyczyną telogenowego łysienia u mężczyzn mogą być m.in. stres emocjonalny lub pourazowy, choroby przebiegające z gorączką, stosowanie niektórych leków, choroby tarczycy, niedobory witamin i minerałów. Należy pamiętać, że włosy mogą zacząć wypadać dopiero 2–5 miesięcy po wystąpieniu czynnika sprawczego.

Łysienie u mężczyzn – najczęstsze objawy

Obraz kliniczny łysienie zależy przede wszystkim od jego rodzaju. Podstawowym objawem łysienia u mężczyzn jest po prostu nadmierna utrata włosów. Fryzura jest wyraźnie przerzedzona. Na skórze głowy mogą pojawić się obszary o różnej wielkości, które są całkowicie pozbawione owłosienia – tak się dzieje w przebiegu łysienia plackowatego.

Włosy stają się słabsze, a odrost nowych jest opóźniony lub zahamowany. Łysienie męskie w wielu przypadkach jest przyczyną obniżenia samooceny, braku pewności siebie, pogorszenia komfortu życia, a nawet wystąpienia stanów depresyjnych.

Łysienie u mężczyzn – jak wygląda diagnostyka?

Łysienie u mężczyzn wymaga przeprowadzenia szczegółowej diagnostyki w celu ustalenia przyczyny utraty włosów. Rozpoznanie może opierać się o:

• wywiad medyczny,
• badanie przedmiotowe,
• trichoskopię (ocena skóry głowy i mieszków włosowych w powiększeniu, pod dermatoskopem),
• test pociągania (pociągnięcie włosów z kilku różnych obszarów głowy),
• biopsję skóry głowy.

Diagnostyka łysienia u mężczyzn powinna uwzględniać także wykonanie badań laboratoryjnych krwi, takich jak: kreatynina, morfologia krwi obwodowej, ferrytyna, stężenie hormonów tarczycy, kortyzolu i hormonu tyreotropowego (TSH) oraz pakiet hormonów męskich.

Na czym polega leczenie łysienia u mężczyzn?

Leczenie łysienia u mężczyzn zależy od jego rodzaju i przyczyny. Celem jest zahamowanie nadmiernej utraty włosów i ich odrost. Najczęściej stosowanym lekiem w przebiegu łysienia androgenowego jest minoksydyl, który miejscowo rozszerza naczynia krwionośne i tym samym stymuluje wzrost włosów. Stosuje się go codziennie, a pierwsze efekty są zauważalne po około 3 miesiącach.

Jeżeli istnieją do tego wskazania, do leczenia można włączyć suplementację w celu uzupełnienia niedoborów, psychoterapię, fotochemioterapię, mezoterapię igłową skóry głowy, iniekcje osoczem bogatopłytkowym, specjalistyczne kosmetyki do codziennej pielęgnacji. Skutki łysienia można zatuszować poprzez mikropigmentację skóry głowy lub przeszczep włosów.

Łysienie męskie jest skutkiem nadmiernej utraty włosów. Może do niego prowadzić wiele czynników, wśród których wymienia się m.in. predyspozycje genetyczne, zaburzenia hormonalne, stres, niedobory witamin i minerałów, choroby ogólnoustrojowe. Najczęstsze rodzaje łysienia to: łysienie androgenowe, plackowate i telogenowe. Istnieje wiele metod leczenia – od farmakoterapii po zabiegi medycyny estetycznej. Metody terapii powinny być dopasowane indywidualnie do każdej osoby.

Opieka merytoryczna: lek. Katarzyna Banaszczyk

Bibliografia

1. A. Kosmala i in., Łysienie telogenowe – przyczyny, diagnostyka i leczenie, Aesthetica 2019, nr 34, s. 20–26
2. Ż. Żak, Łysienie plackowate – podłoże oraz leczenie, Kosmetologia Estetyczna 2019, vol. 8, s. 513–515
3. M. Tyszkiewicz i in., Farmakoterapia łysienia androgenowego – przegląd literatury, Journal of Education, Health and Sport 2022, 12(12), s. 152–157
4. M. Jakubiec, Łysienie androgenowe typu męskiego – charakterystyka i przegląd terapii dostępnych w gabinetach kosmetologicznych i medycyny estetycznej, Aesthetic Cosmetology and Medicine 2022, vol. 11, s. 209–215.

Endometrioza to schorzenie, które bywa trudne do zdiagnozowania, co sprawia, że staje się przyczyną obniżenia jakości życia u wielu kobiet. Jakie są nietypowe objawy endometriozy? Czy endometrioza jest groźna i na czym aktualnie polega leczenie tej jednostki chorobowej? Dowiedzmy się więcej na ten ważny temat.

Spis treści:

1. Endometrioza – co to jest?
2. Endometrioza – przyczyny
3. Jakie objawy daje endometrioza?
4. Diagnostyka endometriozy. Jakie badania należy wykonać?
5. Endometrioza – leczenie
   • Leczenie farmakologiczne
   • Leczenie operacyjne
6. Czym grozi nieleczona endometrioza?

Endometrioza – co to jest?

Endometrioza to choroba, której istotą jest obecność komórek błony śluzowej macicy poza miejscem ich prawidłowego występowania, czyli poza jamą macicy. Szacuje się, że nawet 6-10% miesiączkujących kobiet może cierpieć na endometriozę. Jest to schorzenie, które istotnie częściej dotyka kobiet w wieku rozrodczym, jednak możliwe jest jej występowanie również u pacjentek po okresie menopauzy.

Zgodnie z klasyfikacją histologiczną wyróżniamy kilka typów endometriozy, do których zaliczamy:

• typ śluzówkowy – cechuje się obecnością torbieli endometrialnych jajnika,
• typ otrzewnowy – błona śluzowa jamy macicy znajduje się w obrębie otrzewnej, a więc w obrębie błony wyścielającej jamę brzuszną,
• typ gruczolakowaty – w tym typie dominuje obecność tkanki włóknisto-mięśniowej, co jest charakterystyczne dla endometriozy głęboko naciekającej.

Endometrioza – przyczyny

Endometrioza to schorzenie znane od wielu lat, jednak, mimo to, nadal nie poznano jej dokładnej przyczyny. Jedna z bardziej uznanych teorii przyczyny endometriozy upatruje w zjawisku tak zwanego miesiączkowania wstecznego. Istotą tego zjawiska jest cofanie się krwi miesiączkowej przez jajowody do jamy otrzewnej, ale także przez naczynia krwionośne i limfatyczne do bardziej odległych lokalizacji.

Zgodnie z teorią, przemieszczone komórki endometrium nie tracą zdolności do implantacji i zaczynają funkcjonować w nowym środowisku. Dużą rolę odgrywają tutaj również czynniki dziedziczne. Zauważono bowiem, że wśród bliźniaczek jednojajowych współwystępowanie endometriozy dotyczyło aż 75% par.

Jakie objawy daje endometrioza?

Objawy endometriozy są mało charakterystyczne. Najczęstsze symptomy tej jednostki chorobowej to:

• bolesne miesiączkowanie,
• ból w podbrzuszu w okresie okołomiesiączkowym,
• bóle w innych lokalizacjach: w nadbrzuszu, śródbrzuszu, nie zawsze związane z cyklem miesiączkowym,
• dyspareunia – czyli bolesne stosunki seksualne,
• bolesne oddawanie stolca i moczu – w sytuacji, gdy komórki endometrium lokalizują się w okolicy pęcherza moczowego czy odbytnicy,
• nadmierne krwawienia miesiączkowe,
• plamienia kontaktowe – przy endometriozie lokalizującej się w obrębie szyjki macicy,
• niepłodność,
• poronienia – szacuje się, że poronienia u kobiet z endometriozą występują z częstością nawet 40%, w porównaniu do 15-20% w populacji ogólnej.

Zdarza się również, że endometrioza przebiega bez objawów klinicznych. Należy podkreślić, że ze względu na niespecyficzne objawy chorobowe, rozpoznanie endometriozy może być opóźnione o wiele lat.

Diagnostyka endometriozy. Jakie badania należy wykonać?

Diagnostyka endometriozy w wielu przypadkach wymaga zrealizowania wielu badań, w tym badań obrazowych, laboratoryjnych, a nawet histopatologicznych. W diagnostyce endometriozy zastosowanie znajduje:

• ultrasonografia przezpochwowa (badanie USG) – jest to badanie o dużej dostępności, jednak należy mieć świadomość, że brak odchyleń w tym przypadku nie wyklucza endometriozy, badanie USG jest czułe w wykrywaniu torbieli endometrialnych, jednak w trakcie tej procedury może nie być możliwe znalezienie innych typów endometriozy,
• rezonans magnetyczny – badanie wykorzystywane przy podejrzeniu endometriozy przegrody pochwowo-odbytniczej, jednak warto dodać, że rezonans jest coraz rzadziej używany w rutynowej diagnostyce endometriozy,
• laparoskopia – jest to metoda uważana za złoty standard w diagnostyce endometriozy. Podczas badania laparoskopowego ocenia się macicę, przydatki, ale również otrzewną, przeponę czy jelita pod kątem obecności ognisk endometriozy. Możliwe jest także pobranie fragmentu tkanki do badania histopatologicznego, co potwierdza ostatecznie rozpoznanie,
• biomarkery endometriozy – we wczesnej diagnostyce choroby pomocny może okazać się test EndomKIT, który jest badaniem z krwi i obejmuje oznaczenie dwóch markerów – biomarkera BDNF oraz CA-125. Wyniki tych oznaczeń wraz z danymi uzyskanymi z wywiadu są analizowane przez specjalne oprogramowanie, co pozwala na zwiększenie dokładności testu.

Endometrioza – leczenie

Jak można leczyć endometriozę? Nie ma na to pytanie jednej, konkretnej odpowiedzi. Leczenie endometriozy nie jest łatwym zadaniem, wymaga bowiem indywidualnego podejścia do pacjentki, uzależnionego między innymi od jej planów prokreacyjnych, wieku i ogólnego stanu zdrowia.

Celem leczenia jest przede wszystkim zmniejszenie dolegliwości bólowych, przywrócenie płodności oraz zapobieganie rozwojowi kolejnych ognisk chorobowych.

Leczenie farmakologiczne

Leczenie farmakologiczne endometriozy może być stosowane jako jedyna forma leczenia, jak również poprzedzać zaplanowane leczenie operacyjne. W leczeniu farmakologicznym endometriozy zastosowanie znajdują:

• preparaty przeciwbólowe – przede wszystkim niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ),
• preparaty estrogenowo-progestagenowe -taka terapia hormonalna może być stosowana cyklicznie lub w sposób ciągły,
• preparaty progestagenowe – mogą być stosowane doustnie lub jako hormonalny system wewnątrzmaciczny,
• analogi gonadoliberyny.

Leczenie operacyjne

Wybór metody leczenia operacyjnego endometriozy zależy przede wszystkim od typu choroby oraz planów rozrodczych pacjentki. Wśród metod zabiegowych stosowanych w leczeniu tej jednostki chorobowej należy wymienić między innymi:

• uwolnienie zrostów okołojajnikowych i okołojajowodowych,
• wycięcie lub ablacja ognisk endometriozy – taką ablację można zrealizować z wykorzystaniem lasera,
• usunięcie torbieli endometrialnych.

U pacjentek, które nie planują ciąży możliwe jest wykonanie radykalnego zabiegu usunięcia jajników, co wywołuje chirurgiczną menopauzę, a tym samym ustąpienie objawów choroby.  

>> Przeczytaj też: Żywienie i jego rola w profilaktyce i leczeniu endometriozy

Czym grozi nieleczona endometrioza?

Niepodjęcie leczenia endometriozy wiąże się przede wszystkim z wieloletnimi objawami i istotnym obniżeniem jakości życia. Pacjentki z nierozpoznaną lub źle leczoną endometriozą częściej rozwijają depresję i zaburzenia lękowe. Co więcej, jeżeli endometrioza odpowiada za niepłodność, to konsekwencją braku terapii może być także brak potomstwa.

Podsumowując, endometrioza to schorzenie, które wymaga wnikliwej diagnostyki i indywidualnie dobranego leczenia. Jeżeli podejrzewamy u siebie endometriozę, to najlepszym rozwiązaniem jest udanie się na wizytę do doświadczonego ginekologa, który zaproponuje dalsze postępowanie.

Bibliografia

1. A. Basta i inni, Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące diagnostyki i metod leczenia endometriozy, Ginekologia Polska, Nr 11/2012,
2. E. Barcz, Najczęstsze błędy w diagnostyce i leczeniu endometriozy, Ginekologia po Dyplomie, 2016/06,
3. G. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia, Tom 1-2, PZWL, Warszawa 2015, Wydanie 1.